DOI issue:
Nr. 2-3
DOI article:Krzymuska-Fafius, Zofia: Eugeniusz Krygier
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48738#0326
Biuletyn Historii Sztuki
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
EUGENIUSZ KRYGIER
/1912 - 1992/
Zmarły po długotrwałej chorobie 9 czerwca 1992 r. w Po-
znaniu Eugeniusz Hostyliusz Krygier był Wielkopolaninem.
Urodził się 6 września 1912 r. w Trzemesznie jako trzeci, naj-
młodszy syn Kazimierza i Martyny z domu Dettloff. Tutaj w
1930 r. ukończył Państwowe Gimnazjum Klasyczne, w którym
Jego ojciec był nauczycielem matematyki i w tymże roku rozpo-
czął studia w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Poznańskie-
go. W 1936 r. obronił pracę pt. Nagrobek arcybiskupa Andrzeja
Krzyckiego w katedrze gnieźnieńskiej. Przyczynek do dziejów
rzeźby nagrobnej X VI wieku w Polsce i jako pierwszy absolwent
historii sztuki UP, zgodnie z nowo wprowadzonymi zasadami,
zamiast stopnia doktorskiego uzyskał stopień magistra filozofii
w zakresie historii sztuki. Na wybór tego elitarnego przed
wojną kierunku, który nie rokował perspektyw na dobrze
płatną pracę, miały niewątpliwie wpływ powiązania rodzinne:
matka Eugeniusza była siostrą ks. prof. dr. Szczęsnego De-
ttloffa, twórcy i kierownika Katedry Historii Sztuki UP, oraz
ciotką dr. Gwidona Chmarzyńskiego, który w 1935 r. został
adiunktem, a po wojnie profesorem tejże Katedry. Decydują-
cą rolę odegrały jednak wrodzone dyspozycje: wrażliwość na
piękno - we wszystkich jego przejawach - oraz zaintereso-
wanie utrwaloną w zabytkach Przeszłością.
Wszechstronne przygotowanie zawodowe zyskał dzięki
dwuletniej pracy bibliotekarza (zastępca młodszego asysten-
ta) w Seminarium Historii Sztuki UP oraz odbytym prakty-
kom: archeologicznej (pod kierunkiem prof. Józefa
Kostrzewskiego), muzealnej i konserwatorskiej.
Pogłębiana po studiach wiedza łączyła się z przygotowa-
niem pracy doktorskiej pt. Rozwójform nagrobka renesansowe-
go w Polsce - próba systematyki typologicznej i rozwojowej.
Przyznane przez Towarzystwo Polskich Badań Historycznych w
Rzymie półroczne stypedium do Włoch pozwoliło Eugeniuszo-
wi Krygierowi odbyć wraz ze Zdzisławem Kępińskim w 1938 r.
i na początku 1939 r. studia nad typami włoskich nagrobków i
ornamentyki renesansowej. Pozyskane materiały, w tym 393
zdjęcia obiektów porównawczych, miały w pierwszej kolejności
posłużyć do przygotowywanej wspólnie z mgr. Z. Kępińskim
na koniec 1939 r. pracy o morfologii polskiej nagrobnej
plastyki renesansowej, której Towarzystwo Przyjaciół Nauk
w Poznaniu zapewniło możliwości wydania. Plany te przekre-
śliła wojna. Przepadły przekazane do Seminarium Historii
Sztuki UP fotografie i kartoteki obiektów. Przepadło także
przyznane mgr. Krygierowi od 1 lipca 1939 r. roczne stype-
dium Funduszu Kultury Narodowej, w ramach którego do
wybuchu wojny był asystentem wolontariuszem w macie-
rzystm zakładzie historii sztuki.
W grudniu 1939 r. z obozu na Głównej w Poznaniu
wywieziony został do Ostrowca Świętokrzyskiego w Gene-
ralnej Gubernii. Stamtąd trafił do Byszowa w powiecie Opa-
tów - majątku rodziny Bronikowskich, gdzie pracował do
lipca 1942 r. jako urzędnik w Hodowli Koni Pełnej Krwi. Po
jej likwidacji resztę okupacji spędził w Gorlicach koło Jasła,
był pomocnikiem handlowym w zakładzie Drzewnego Prze-
mysłu Chałupniczego.
Po oswobodzeniu Gorlic, w końcu stycznia 1945 r. został
powołany na stanowisko kierownika Referatu Kultury i Sztu-
ki przy tamtejszym Starostwie Powiatowym, organizując ten
urząd i przeprowadzając zabezpieczanie zabytkowego mienia
podworskiego. W końcu lutego wyjechał do Torunia i z dniem
4 marca 1945 r. zaangażowany został jako kierownik Referatu
Muzeów i Pomników Martyrologii oraz zastępca Konserwatora
Zabytków, prof. Jerzego Remera, w Urzędzie Wojewódzkim
316
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
EUGENIUSZ KRYGIER
/1912 - 1992/
Zmarły po długotrwałej chorobie 9 czerwca 1992 r. w Po-
znaniu Eugeniusz Hostyliusz Krygier był Wielkopolaninem.
Urodził się 6 września 1912 r. w Trzemesznie jako trzeci, naj-
młodszy syn Kazimierza i Martyny z domu Dettloff. Tutaj w
1930 r. ukończył Państwowe Gimnazjum Klasyczne, w którym
Jego ojciec był nauczycielem matematyki i w tymże roku rozpo-
czął studia w Katedrze Historii Sztuki Uniwersytetu Poznańskie-
go. W 1936 r. obronił pracę pt. Nagrobek arcybiskupa Andrzeja
Krzyckiego w katedrze gnieźnieńskiej. Przyczynek do dziejów
rzeźby nagrobnej X VI wieku w Polsce i jako pierwszy absolwent
historii sztuki UP, zgodnie z nowo wprowadzonymi zasadami,
zamiast stopnia doktorskiego uzyskał stopień magistra filozofii
w zakresie historii sztuki. Na wybór tego elitarnego przed
wojną kierunku, który nie rokował perspektyw na dobrze
płatną pracę, miały niewątpliwie wpływ powiązania rodzinne:
matka Eugeniusza była siostrą ks. prof. dr. Szczęsnego De-
ttloffa, twórcy i kierownika Katedry Historii Sztuki UP, oraz
ciotką dr. Gwidona Chmarzyńskiego, który w 1935 r. został
adiunktem, a po wojnie profesorem tejże Katedry. Decydują-
cą rolę odegrały jednak wrodzone dyspozycje: wrażliwość na
piękno - we wszystkich jego przejawach - oraz zaintereso-
wanie utrwaloną w zabytkach Przeszłością.
Wszechstronne przygotowanie zawodowe zyskał dzięki
dwuletniej pracy bibliotekarza (zastępca młodszego asysten-
ta) w Seminarium Historii Sztuki UP oraz odbytym prakty-
kom: archeologicznej (pod kierunkiem prof. Józefa
Kostrzewskiego), muzealnej i konserwatorskiej.
Pogłębiana po studiach wiedza łączyła się z przygotowa-
niem pracy doktorskiej pt. Rozwójform nagrobka renesansowe-
go w Polsce - próba systematyki typologicznej i rozwojowej.
Przyznane przez Towarzystwo Polskich Badań Historycznych w
Rzymie półroczne stypedium do Włoch pozwoliło Eugeniuszo-
wi Krygierowi odbyć wraz ze Zdzisławem Kępińskim w 1938 r.
i na początku 1939 r. studia nad typami włoskich nagrobków i
ornamentyki renesansowej. Pozyskane materiały, w tym 393
zdjęcia obiektów porównawczych, miały w pierwszej kolejności
posłużyć do przygotowywanej wspólnie z mgr. Z. Kępińskim
na koniec 1939 r. pracy o morfologii polskiej nagrobnej
plastyki renesansowej, której Towarzystwo Przyjaciół Nauk
w Poznaniu zapewniło możliwości wydania. Plany te przekre-
śliła wojna. Przepadły przekazane do Seminarium Historii
Sztuki UP fotografie i kartoteki obiektów. Przepadło także
przyznane mgr. Krygierowi od 1 lipca 1939 r. roczne stype-
dium Funduszu Kultury Narodowej, w ramach którego do
wybuchu wojny był asystentem wolontariuszem w macie-
rzystm zakładzie historii sztuki.
W grudniu 1939 r. z obozu na Głównej w Poznaniu
wywieziony został do Ostrowca Świętokrzyskiego w Gene-
ralnej Gubernii. Stamtąd trafił do Byszowa w powiecie Opa-
tów - majątku rodziny Bronikowskich, gdzie pracował do
lipca 1942 r. jako urzędnik w Hodowli Koni Pełnej Krwi. Po
jej likwidacji resztę okupacji spędził w Gorlicach koło Jasła,
był pomocnikiem handlowym w zakładzie Drzewnego Prze-
mysłu Chałupniczego.
Po oswobodzeniu Gorlic, w końcu stycznia 1945 r. został
powołany na stanowisko kierownika Referatu Kultury i Sztu-
ki przy tamtejszym Starostwie Powiatowym, organizując ten
urząd i przeprowadzając zabezpieczanie zabytkowego mienia
podworskiego. W końcu lutego wyjechał do Torunia i z dniem
4 marca 1945 r. zaangażowany został jako kierownik Referatu
Muzeów i Pomników Martyrologii oraz zastępca Konserwatora
Zabytków, prof. Jerzego Remera, w Urzędzie Wojewódzkim
316