DOI Heft:
Nr. 2-3
DOI Artikel:Mielniczuk, Teresa: Wanda Maria Drecka: (1904-1992)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48738#0323
Biuletyn Historii Sztuki
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
WANDA MARIA DRECKA
(1904-1992)
Wanda Drecka urodziła się 16 czerwca 1904 r. w Sankt
Petersburgu jako najstarsze dziecko małżonków Henryki z
Brochockich, córki radcy ministerialnego, i Franciszka Kar-
pińskiego, studenta Instytutu Inżynierów Cywilnych. Jej brać-
mi byli prof. inż arch. Zbigniew Karpiński (1906-1983) i
poeta-literat Światopełk Karpiński (1909-1940).
Mając trzy lata Wanda Drecka przyjechała do kraju. Naj-
pierw mieszkała w Łasku koło Sieradza, gdzie Jej ojciec został
architektem powiatowym. W 1922 r. skończyła prywatne
gimnazjum humanistyczne Heleny Miklaszewskiej w Łodzi.
W latach 1924-1928 studiowała na wydziale Sztuk Pięknych
Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Warunki rodzinne
zmusiły ją jednak do przerwania nauki i podjęcia pracy zarob-
kowej w administracji państwowej. Po śmierci ojca w 1932 r.
zamieszkała w Warszawie, gdzie dwa lata później wyszła za
mąż za inż. Zbigniewa Dreckiego. Owdowiała w 1941 r.
Utrzymywała się wówczas za skromnego zasiłku Zarządu
Miejskiego. Powstanie Warszawskie zastało Ją na Powiślu,
skąd została wysiedlona z ludnością cywilną do obozu w Prusz-
kowie, a później do Żytna. Bardzo szybko, bo już w marcu,
wróciła do Warszawy. W listopadzie zapisała się na historię
sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, aby dokończyć przerwa-
ne w Wilnie studia. Z braku środków do życia powszechnie
wówczas łączono naukę i pracę zarobkową. Od kwietnia 1946 r.
także Wanda Drecka podjęła pracę w Muzeum Narodowym w
Warszawie. Musiała budzić wielkie zaufanie dyrekcji, skoro od
razu powierzono Jej kierownictwo magazynu malarstwa. Wyka-
zywała wówczas wielką energię i doskonały zmysł organizacyj-
ny. Zbiory obrazów powiększały się szybko. Zwożono je z
różnych miejsc Polski oraz w czasie akcji rewindykacyjnej z
zagranicy. Magazyn malarstwa stał się wkrótce dużym działem
Muzeum. Przy pomocy asystentki Joanny Roguskiej-Szczęk
została opracowana kartoteka malarstwa polskiego i obcego, w
której uwzględniono miejsca przechowywania oraz wypożycza-
nia zbiorów. Przez długi czas kartoteka ta była jedynym źródłem
wiedzy o aktualnej lokalizacji poszczególnych obrazów.
Pracę magisterską na temat Polskie malarstwo tablicowe
XVi XVI wieku Wanda Drecka obroniła 15 grudnia 1951 r. u
prof. Stanisława Lorentza i prof. Władysława Tomkiewicza
(pod nieobecność aresztowanego prof. Michała Walickiego).
Wanda Drecka pasjonowała się szukaniem sygnatur, od-
krywaniem autorów lub przedstawień na obrazach. Zaowoco-
wało to ciekawymi opracowaniami.
Początkowo w kręgu Jej zainteresowań znalazło się malar-
stwo niemieckie XVI w. Świadczą o tym artykuły o obrazach
Łukasza Cranacha st. i mł. w zbiorach polskich, monografia
Hansa Suesa z Kulmbachu oraz współudział w opracowaniu
przewodnika po Galerii Malarstwa Obcego (pod red. A. Chudzi-
kowskiego), do którego opracowała aż 32 pozycje.
Malarstwo polskie w zbiorach Muzeum Narodowego w
Warszawie, zwłaszcza pochodzące z XVI i XVII w., pełne
było nieustalonych atrybucji i tematów obrazów. Wanda Dre-
cka włączyła się w ich naukowe opracowywanie, zwłaszcza
portretu polskiego, zarówno autorów polskich jak i obcych.
Odczytała sygnaturę Brodero Matthisena na portrecie Stefana
Czarnieckiego, ustaliła osobę i autora w portrecie Gustawa II
Adolfa króla Szwecji pędzla Joachima van Sandrarta. Odkryła
także, że autorem portretu Anny Wazówny, siostry króla
Zygmunta III był J.H. Ebfas. W warszawskim obrazie Misty-
czne zaślubiny św. Katarzyny, który przypisała hipotetycznie
Janowi Trycjuszowi określiła również portrety postaci świec-
kich występujących w scenie religijnej.
313
R.LV, 1993, Nr2-3
PL ISSN 0006-3967
WANDA MARIA DRECKA
(1904-1992)
Wanda Drecka urodziła się 16 czerwca 1904 r. w Sankt
Petersburgu jako najstarsze dziecko małżonków Henryki z
Brochockich, córki radcy ministerialnego, i Franciszka Kar-
pińskiego, studenta Instytutu Inżynierów Cywilnych. Jej brać-
mi byli prof. inż arch. Zbigniew Karpiński (1906-1983) i
poeta-literat Światopełk Karpiński (1909-1940).
Mając trzy lata Wanda Drecka przyjechała do kraju. Naj-
pierw mieszkała w Łasku koło Sieradza, gdzie Jej ojciec został
architektem powiatowym. W 1922 r. skończyła prywatne
gimnazjum humanistyczne Heleny Miklaszewskiej w Łodzi.
W latach 1924-1928 studiowała na wydziale Sztuk Pięknych
Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Warunki rodzinne
zmusiły ją jednak do przerwania nauki i podjęcia pracy zarob-
kowej w administracji państwowej. Po śmierci ojca w 1932 r.
zamieszkała w Warszawie, gdzie dwa lata później wyszła za
mąż za inż. Zbigniewa Dreckiego. Owdowiała w 1941 r.
Utrzymywała się wówczas za skromnego zasiłku Zarządu
Miejskiego. Powstanie Warszawskie zastało Ją na Powiślu,
skąd została wysiedlona z ludnością cywilną do obozu w Prusz-
kowie, a później do Żytna. Bardzo szybko, bo już w marcu,
wróciła do Warszawy. W listopadzie zapisała się na historię
sztuki na Uniwersytecie Warszawskim, aby dokończyć przerwa-
ne w Wilnie studia. Z braku środków do życia powszechnie
wówczas łączono naukę i pracę zarobkową. Od kwietnia 1946 r.
także Wanda Drecka podjęła pracę w Muzeum Narodowym w
Warszawie. Musiała budzić wielkie zaufanie dyrekcji, skoro od
razu powierzono Jej kierownictwo magazynu malarstwa. Wyka-
zywała wówczas wielką energię i doskonały zmysł organizacyj-
ny. Zbiory obrazów powiększały się szybko. Zwożono je z
różnych miejsc Polski oraz w czasie akcji rewindykacyjnej z
zagranicy. Magazyn malarstwa stał się wkrótce dużym działem
Muzeum. Przy pomocy asystentki Joanny Roguskiej-Szczęk
została opracowana kartoteka malarstwa polskiego i obcego, w
której uwzględniono miejsca przechowywania oraz wypożycza-
nia zbiorów. Przez długi czas kartoteka ta była jedynym źródłem
wiedzy o aktualnej lokalizacji poszczególnych obrazów.
Pracę magisterską na temat Polskie malarstwo tablicowe
XVi XVI wieku Wanda Drecka obroniła 15 grudnia 1951 r. u
prof. Stanisława Lorentza i prof. Władysława Tomkiewicza
(pod nieobecność aresztowanego prof. Michała Walickiego).
Wanda Drecka pasjonowała się szukaniem sygnatur, od-
krywaniem autorów lub przedstawień na obrazach. Zaowoco-
wało to ciekawymi opracowaniami.
Początkowo w kręgu Jej zainteresowań znalazło się malar-
stwo niemieckie XVI w. Świadczą o tym artykuły o obrazach
Łukasza Cranacha st. i mł. w zbiorach polskich, monografia
Hansa Suesa z Kulmbachu oraz współudział w opracowaniu
przewodnika po Galerii Malarstwa Obcego (pod red. A. Chudzi-
kowskiego), do którego opracowała aż 32 pozycje.
Malarstwo polskie w zbiorach Muzeum Narodowego w
Warszawie, zwłaszcza pochodzące z XVI i XVII w., pełne
było nieustalonych atrybucji i tematów obrazów. Wanda Dre-
cka włączyła się w ich naukowe opracowywanie, zwłaszcza
portretu polskiego, zarówno autorów polskich jak i obcych.
Odczytała sygnaturę Brodero Matthisena na portrecie Stefana
Czarnieckiego, ustaliła osobę i autora w portrecie Gustawa II
Adolfa króla Szwecji pędzla Joachima van Sandrarta. Odkryła
także, że autorem portretu Anny Wazówny, siostry króla
Zygmunta III był J.H. Ebfas. W warszawskim obrazie Misty-
czne zaślubiny św. Katarzyny, który przypisała hipotetycznie
Janowi Trycjuszowi określiła również portrety postaci świec-
kich występujących w scenie religijnej.
313