DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Woziński, Andrzej: Le Tresor de St. Denis: wystawa skarbca królewskiego z opactwa St. Denis w Luwrze
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48738#0511
RECENZJE
XIV w., zaś reprodukcja ryciny z dzieła Dom Bernarda de
Montfaucon7 przywoływała nie zachowane legendarne narzę-
dzie pisarskie tego wschodniego teologa.
Jedną z ozdób tej partii wystawy była pełna uroku figurka
Marii z Dzieciątkiem z kości słoniowej z 3. ćw. XIII w. (z
Cincinnati) oraz stanowiące z nią pierwotnie grupę 2 aniołki
z katedry w Rouen. Rekonstruując tę grupę D. Gaborit-Cho-
pin dowodzi, że niegdyś istniał jeszcze trzeci anioł usytuowa-
ny na kolumience i trzymający nad głową Marii koronę8.
Ozdobą ekspozycji była niewątpliwie również wspaniała zło-
ta Madonna Jeanne d Evreux, wyrób paryski z lat 1324-1339.
Jest to jedyny ocalały dar tej królowej dla St. Denis.
Wielkim dobrodziejem skarbca był Karol V - fundator
znanych jedynie z przekazów: kielicha, pateny i relikwiarza
św. Marii Magdaleny. Przed śmiercią ofiarował on St. Denis
szaty i przedmioty przygotowane na koronację jego syna. Z
darów Karola V pokazano berło zwane Berłem Karola Wiel-
kiego. Nie zachowany, wysadzany gemmami wielki relik-
wiarz - popiersie św. Benedykta - ufundowany przez księcia
Jeana de Berry przypomniała reprodukcja dawnej ryciny.
Do "kuriozów" skarbca należał wystawiony rógjednoroż-
ca (w rzeczywistości ząb narwala) z kolekcji Musee des
Thermes et de 1'Hótel de Cluny.
Ostatnie dwie sale wystawy ukazywały okres schyłkowy
skarbca od pocz. XV w. po lata Rewolucji Francuskiej. Dary
stały się wówczas mniej liczne i nie tak okazałe. Z tego czasu
przypomniano m. in. bursztynowy kielich z XVII-XVIII w. z
Królewca. Ekspozycję zamykała korona Ludwika XV złożo-
na w St. Denis w 1729 r.
Z rangą podjętego tematu - dziejów skarbca St. Denis -
korespondowała nienaganna i przejrzysta aranżacja wystawy.
Dyskretne formy gablot i cokołów oraz znakomite oświetlenie
punktowe dostosowane były w pełni do indywidualnego cha-
rakteru każdego z prezentowanych obiektów. Należy też pod-
kreślić wielkie walory dydaktyczne wystawy: bogactwo i
przystępność informacji na planszach-komentarzach ekspo-
zycji omawiających ogólnie historię skarbca oraz podających
wyczerpujące dane o obiektach zarówno istniejących, jak i
tych, które bezpowrotnie zniknęły.
Z otwarciem wystawy połączone było dwudniowe (15-16
marca 1991) kolokwium pod kierownictwem naukowym Da-
nielle Gaborit-Chopin i Elisabeth Taubert-Delahaye poświę-
cone skarbcom. Prócz skarbca St. Denis międzynarodowe
grono badaczy omawiało skarbce Lateranu, Hildesheim,
Quedlinburga, Leon, Lukki i Wiednia.
Przypisy
1. Skromną część ocalałych zasobów skarbca St. Denis de-
monstrowały dwie stosunkowo niedawne wystawy: The
Royal Abbey of Saint-Denis in the time of abbot Suger
(1122-1151). New York, The Metropolitan Museum of
Art, 1981 oraz Regalia. Instruments du sacre des rois de
France. Les "Honneurs de Charlemagne", Paris Musee du
Louvre, 1987.
2. W związku z wystawą ukazał się m. in. specjalny numer
czasopisma "Les Dossiers d'Archeologie" (158, Mars
1991) poświęcony w całości opactwu St. Denis i jego
skarbcowi.
3. "Le Tresor de Saint-Denis". Catalogue de l'exposition.
Paris 1991.
4. F. de BELLEFOREST, La cosmographie universelle. Pa-
ris 1575.
5. B. De MONTESQUIOU-FEZENSAC, D. GABORIT-
CHOPIN, Le tresor de Saint-Denis. T. I. Inventaire de
1634 T. II. Documents divers T. III. Planches et notices.
Paris 1973-77.,
6. Dom Michel FELIBIEN, Histoire de 1'abbaye royale de
Saint-Denys en France.
7. Dom Bernard de MONTFAUCON, Les Monuments de la
Monarchie Franęaise qui comprennent l'h istoire de Fran-
ce avec les figures de chaque regne que 1'injure du temps
a epargnee. Paris 1729.
8. D. GABORIT-CHOPIN,La Vierge a Tenfant et les anges
d'ivoire du tresor de Saint-Denis. "Revue du Louvre",
1991 p. 26-27.
497
XIV w., zaś reprodukcja ryciny z dzieła Dom Bernarda de
Montfaucon7 przywoływała nie zachowane legendarne narzę-
dzie pisarskie tego wschodniego teologa.
Jedną z ozdób tej partii wystawy była pełna uroku figurka
Marii z Dzieciątkiem z kości słoniowej z 3. ćw. XIII w. (z
Cincinnati) oraz stanowiące z nią pierwotnie grupę 2 aniołki
z katedry w Rouen. Rekonstruując tę grupę D. Gaborit-Cho-
pin dowodzi, że niegdyś istniał jeszcze trzeci anioł usytuowa-
ny na kolumience i trzymający nad głową Marii koronę8.
Ozdobą ekspozycji była niewątpliwie również wspaniała zło-
ta Madonna Jeanne d Evreux, wyrób paryski z lat 1324-1339.
Jest to jedyny ocalały dar tej królowej dla St. Denis.
Wielkim dobrodziejem skarbca był Karol V - fundator
znanych jedynie z przekazów: kielicha, pateny i relikwiarza
św. Marii Magdaleny. Przed śmiercią ofiarował on St. Denis
szaty i przedmioty przygotowane na koronację jego syna. Z
darów Karola V pokazano berło zwane Berłem Karola Wiel-
kiego. Nie zachowany, wysadzany gemmami wielki relik-
wiarz - popiersie św. Benedykta - ufundowany przez księcia
Jeana de Berry przypomniała reprodukcja dawnej ryciny.
Do "kuriozów" skarbca należał wystawiony rógjednoroż-
ca (w rzeczywistości ząb narwala) z kolekcji Musee des
Thermes et de 1'Hótel de Cluny.
Ostatnie dwie sale wystawy ukazywały okres schyłkowy
skarbca od pocz. XV w. po lata Rewolucji Francuskiej. Dary
stały się wówczas mniej liczne i nie tak okazałe. Z tego czasu
przypomniano m. in. bursztynowy kielich z XVII-XVIII w. z
Królewca. Ekspozycję zamykała korona Ludwika XV złożo-
na w St. Denis w 1729 r.
Z rangą podjętego tematu - dziejów skarbca St. Denis -
korespondowała nienaganna i przejrzysta aranżacja wystawy.
Dyskretne formy gablot i cokołów oraz znakomite oświetlenie
punktowe dostosowane były w pełni do indywidualnego cha-
rakteru każdego z prezentowanych obiektów. Należy też pod-
kreślić wielkie walory dydaktyczne wystawy: bogactwo i
przystępność informacji na planszach-komentarzach ekspo-
zycji omawiających ogólnie historię skarbca oraz podających
wyczerpujące dane o obiektach zarówno istniejących, jak i
tych, które bezpowrotnie zniknęły.
Z otwarciem wystawy połączone było dwudniowe (15-16
marca 1991) kolokwium pod kierownictwem naukowym Da-
nielle Gaborit-Chopin i Elisabeth Taubert-Delahaye poświę-
cone skarbcom. Prócz skarbca St. Denis międzynarodowe
grono badaczy omawiało skarbce Lateranu, Hildesheim,
Quedlinburga, Leon, Lukki i Wiednia.
Przypisy
1. Skromną część ocalałych zasobów skarbca St. Denis de-
monstrowały dwie stosunkowo niedawne wystawy: The
Royal Abbey of Saint-Denis in the time of abbot Suger
(1122-1151). New York, The Metropolitan Museum of
Art, 1981 oraz Regalia. Instruments du sacre des rois de
France. Les "Honneurs de Charlemagne", Paris Musee du
Louvre, 1987.
2. W związku z wystawą ukazał się m. in. specjalny numer
czasopisma "Les Dossiers d'Archeologie" (158, Mars
1991) poświęcony w całości opactwu St. Denis i jego
skarbcowi.
3. "Le Tresor de Saint-Denis". Catalogue de l'exposition.
Paris 1991.
4. F. de BELLEFOREST, La cosmographie universelle. Pa-
ris 1575.
5. B. De MONTESQUIOU-FEZENSAC, D. GABORIT-
CHOPIN, Le tresor de Saint-Denis. T. I. Inventaire de
1634 T. II. Documents divers T. III. Planches et notices.
Paris 1973-77.,
6. Dom Michel FELIBIEN, Histoire de 1'abbaye royale de
Saint-Denys en France.
7. Dom Bernard de MONTFAUCON, Les Monuments de la
Monarchie Franęaise qui comprennent l'h istoire de Fran-
ce avec les figures de chaque regne que 1'injure du temps
a epargnee. Paris 1729.
8. D. GABORIT-CHOPIN,La Vierge a Tenfant et les anges
d'ivoire du tresor de Saint-Denis. "Revue du Louvre",
1991 p. 26-27.
497