DOI article:
Gieysztor-Miłobędzka, Elżbieta: Nabożeństwo czterdziestogodzinne a sztuka
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48708#0017
NABOŻEŃSTWO CZTERD.ZIESTOGODZ1NNE A SZTUKA
II. 5. Projekt dekoracji scenicznej (w:) O. Boldoni,
Theatrum temporaneum, Milano 1636. Re.pr. wg
Praza.
się z dymami świec)19. W dekoracjach obu artystów
podkreśla się komponentę toskańską, tłumacząc ją
ich rodzinnymi powiązaniami z Florencją — ojczyzną
sztuki okazjonalnej20; medycyjskie wzorce przejmował
też Urban VIII, zapalony w tych latach propagator
Nabożeństwa. Irving Lavin sądzi jednak, że Bernini
miał własne pojęcie o scenie, wyśmiewał i florentczy-
ków, i „speców” rzymskich21. Uważa się, że główną
jego zasługą było wyeksponowanie jakości lumini-
stycznych, tak jak Cortony — architektoniczno-prze-
strzennych. Z syntezy jednych i drugich ostateczne
» Rys. Cortony w Windsor (A. BLUNT, R. L. COOKE,
The Haman Drawings of the XVII tli and XVIII lii Cen-
turies at Windsor Ci.stle, London 1960, s. 77 n. 591). O rea-
lizacji Cortony z 1633 r.: NOEHLES, La ehlesa..., o.c., 14;
■— WEIL, The Deuotion..., o.c., s. 230—231; — FAGIOLO
DELL’ARCO, L’Effimero..., o.c., s. 83, 174.
20 O sprzyjającym rozwojowi sztuki efemerycznej pod-
łożu kulturowym Florencji por. F. BORSI, C. ACIDINI,
G. MOROLLI, L. ZANGHERI, Pieta. Paganesimo e Caval-
II. 6. Piętro da. Cortona, projekt przekształcenia
apsydy w rzymskim kościele S. Giouanni in Late-
rano. Revr. wy Noehlesa.
ko.isekwencje wyciągnął Carlo Rainaldi w swym pro-
jekcie dla U Gesu z 1G50 r.22 Projekt Menghiniego
dla tego samego kościoła z 1640 r. informuje o wpro-
wadzeniu po raz pierwszy do dekoracji całego zespo-
łu narracyjnego, który szczególnie dobitnie ilustruje
połączenie Starego i Nowego Testamentu, wyjaśniając
centralne w kompozycji usytuowanie Eucharystii23.
Sztuka sceniczna, okazjonalne dekoracje theatrum
sacrum i kompozycja wnętrza — analogie w kolej-
nych fazach stylowych.
Formy Nabożeństwa Czterdziestogodzinnego doskona-
le ilustrują analogie pomiędzy liturgią, okazjonalnymi
dekoracjami theatrum sacrum, świecką sztuką sce-
niczną i kompozycją wnętrza kościelnego, jego ar-
lerżct nell’ „effimero” ciel Seicento mecllceo [w:] La sce-
nografia barocca..., o.c., s. 85—94; — WEIL. Ludooico Bur-
nacini..., o.c., s. 162.
21 LAVIN, o.c., przypis 13 na s. 149.
22 WEIL, The Devotion..., o.c., s. 235; — FAGIOLO
DELL’ARCO, l/Effimero..., o.c., s. 89 oraz 90.
22 FAGIOLO DELL’ARCO, L’Effimero..., o.c., s. 33—31,
120—122, 150—152; — WEIL, The Devotion..., o.c., S. 232—235.
9
II. 5. Projekt dekoracji scenicznej (w:) O. Boldoni,
Theatrum temporaneum, Milano 1636. Re.pr. wg
Praza.
się z dymami świec)19. W dekoracjach obu artystów
podkreśla się komponentę toskańską, tłumacząc ją
ich rodzinnymi powiązaniami z Florencją — ojczyzną
sztuki okazjonalnej20; medycyjskie wzorce przejmował
też Urban VIII, zapalony w tych latach propagator
Nabożeństwa. Irving Lavin sądzi jednak, że Bernini
miał własne pojęcie o scenie, wyśmiewał i florentczy-
ków, i „speców” rzymskich21. Uważa się, że główną
jego zasługą było wyeksponowanie jakości lumini-
stycznych, tak jak Cortony — architektoniczno-prze-
strzennych. Z syntezy jednych i drugich ostateczne
» Rys. Cortony w Windsor (A. BLUNT, R. L. COOKE,
The Haman Drawings of the XVII tli and XVIII lii Cen-
turies at Windsor Ci.stle, London 1960, s. 77 n. 591). O rea-
lizacji Cortony z 1633 r.: NOEHLES, La ehlesa..., o.c., 14;
■— WEIL, The Deuotion..., o.c., s. 230—231; — FAGIOLO
DELL’ARCO, L’Effimero..., o.c., s. 83, 174.
20 O sprzyjającym rozwojowi sztuki efemerycznej pod-
łożu kulturowym Florencji por. F. BORSI, C. ACIDINI,
G. MOROLLI, L. ZANGHERI, Pieta. Paganesimo e Caval-
II. 6. Piętro da. Cortona, projekt przekształcenia
apsydy w rzymskim kościele S. Giouanni in Late-
rano. Revr. wy Noehlesa.
ko.isekwencje wyciągnął Carlo Rainaldi w swym pro-
jekcie dla U Gesu z 1G50 r.22 Projekt Menghiniego
dla tego samego kościoła z 1640 r. informuje o wpro-
wadzeniu po raz pierwszy do dekoracji całego zespo-
łu narracyjnego, który szczególnie dobitnie ilustruje
połączenie Starego i Nowego Testamentu, wyjaśniając
centralne w kompozycji usytuowanie Eucharystii23.
Sztuka sceniczna, okazjonalne dekoracje theatrum
sacrum i kompozycja wnętrza — analogie w kolej-
nych fazach stylowych.
Formy Nabożeństwa Czterdziestogodzinnego doskona-
le ilustrują analogie pomiędzy liturgią, okazjonalnymi
dekoracjami theatrum sacrum, świecką sztuką sce-
niczną i kompozycją wnętrza kościelnego, jego ar-
lerżct nell’ „effimero” ciel Seicento mecllceo [w:] La sce-
nografia barocca..., o.c., s. 85—94; — WEIL. Ludooico Bur-
nacini..., o.c., s. 162.
21 LAVIN, o.c., przypis 13 na s. 149.
22 WEIL, The Devotion..., o.c., s. 235; — FAGIOLO
DELL’ARCO, l/Effimero..., o.c., s. 89 oraz 90.
22 FAGIOLO DELL’ARCO, L’Effimero..., o.c., s. 33—31,
120—122, 150—152; — WEIL, The Devotion..., o.c., S. 232—235.
9