Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (47.1985)

RYSZARD MĄCZYŃSKI


II. 2. Plan kościoła pijarów w Warszawie projektu Konstantego Tencalli.
Fot. Pracownia Repr. U.W.

szawy w 1642 roku trzynastu księży pijarów monarcha
kupił {...] plac przy ulicy Długą zwanej, za 14.000
złotych [...], przeznaczając go pod kościół, kolegium,
szkoły i ogród11. Dnia 1 grudnia tegoż roku odbyła
się — znana z relacji ówczesnego rektora, ojca Hia-
cynta Orsellego — uroczysta intromisja, uświetniona
obecnością fundatora, jego małżonki Cecylii Renaty
oraz dostojników świeckich i duchownych12. Król ten

pobożny i przywiązany do zgromadzenia pijarskiego
darował zakonnikom relikwie śś. Pryma i Felicja-
na13, których imiona stały się wezwaniem urządzonej
w tymczasowych pomieszczeniach i wówczas poświę-
conej kaplicy14.
Zgodnie z wolą Władysława IV należało w pierw-
szej kolejności zbudować {kościół] z drzewa na [uży-
tek] natychmiastowy — by móc wprowadzić tam

11 J. ŁUKASZEWICZ, Krótki opis historyczny kościołów
parochialnych ... w dawnej diecezji poznańskiej, t. III, Poz-
nań 1863, s. 95.
12 Zob. list H. Orsellego z dn. 4 XII 1642 r. [w:] Epi-
stulae ad S. Josephum Calasanctium ex Europa Centrali
1625—1648. Oprać. G. SANTHA, Romae 1969, s. 986—988. Za
użyczenie kserokopii fragmentów tego trudno dostępnego
dzieła winien jestem wdzięczność Księdzu dr Hieronimowi

Fokcińskiemu z Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych
(Pontificio Istituto di Studi Ecclesiastici) w Rzymie.
13 [J. BYSTRZYCKI], Historia zaprowadzenia instytutu
księży pijarów do Warszawy [w:] Popis publiczny uczniów
Szkoły Wojewódzkiej Warszawskiej księży pijarów..., War-
szawa 1820, s. 4.
11 Zob. list H. Orsellego z dn. 4 XII 1642 r. [w:] Epi-
stulae ad S. Josephum Calasanctium..., o.c., s. 987.

48