DOI Heft:
Spis Treści
DOI Artikel:Waźbiński, Zygmunt: Dwie wystawy Jacopa da Ponte: punkt zwrotny w badaniach nad malarstwem Bassanów?
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48918#0147
Biuletyn Historii Sztuki
R.LVII, 1995, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ZYGMUNT WAŹBIŃSKI
Toruń, Instytut Zabytkoznawstwa
i Konserwatorstwa UMK
DWIE WYSTAWY JACOPA DA PONTE: PUNKT ZWROTNY W BADANIACH
NAD MALARSTWEM BASSANÓW?
Chciałem, choć ze znacznym opóźnieniem, zasygnalizo-
wać wystawę poświęconą sztuce Bassanów, jaka miała miej-
sce jesienią 1992 r. w Bassano del Grappa oraz wiosną 1993
w Fort Worth w Texasie. Wybór miejsca (i pierwszego i
drugiego) oraz daty otwarcia wystawy nie były przypadkowe.
Chodziło o uczczenie czterechsetlecia śmierci dwóch najwy-
bitniejszych przedstawicieli tej znanej rodziny malarskiej Ve-
neta: Jacopa (ok. 1510-1592) i Francesca (1549-1592) Dal
Ponte zwanych - od miejsca ich urodzenia - Bassanami.
Wybór drugiego miejsca - Fort Worth mówi sam za siebie:
znajduje się tam najaktywniejsze i najbogatsze (dzięki ropie
naftowej i dzięki talentowi organizacyjnemu Edmunda Pil-
lsbury’ego) muzeum Nowego Świata1.
Wystawa w Bassano, zlokalizowana w Museo Civico, skła-
dała się z dwóch części (i dwóch katalogów): pierwszej poświę-
conej malarstwu i rysunkom, drugiej prezentującej grafiki wy-
konane przez różnych artystów według dzieł Bassanów2. Do
sukcesu ekspozycji przyczynili się Paola Marini, dyrektor Museo
Civico w Bassano, oraz inni historycy sztuki jak Alessandro
Ballarin, Livia Alberton Vinco Da Sesto, Filippa Alberti Gau-
dioso, Maria Elisa Avagnina, Giuliana Ericani, Vittoria Romani.
Jednakże spiritus tnovens wszy stki ch przedsięwzięć - był Roger
Rearick z Meryland University, pracujący od przeszło dwudzie-
stu lat nad Bassanami3. Jest on autorem obszernej biografii
Jacopa, zamieszczonej w katalogu wystawy w Bassano i w Fort
Worth, w której wyłożył w sposób przekonywający dzieje pra-
cowni Jacopa i określił ewolucję jego stylu.
Na wystawie w Bassano del Grappa zaprezentowano 123
dzieła: 88 obrazów oraz 35 rysunków. Aneks poświęcony
grafice zawierał 184 prace. Nieco inny zestaw eksponatów był
prezentowany w Fort Worth: mniej było malowideł (o 18) a
więcej rysunków (o 10). Na wystawie amerykańskiej znajdo-
wało się, jak sądzę, więcej prac wybitnych a zwłaszcza rysun-
ków. Zabrakło natomiat grafiki. Moje uwagi ograniczają się
wyłącznie do wystaw włoskich.
Na wstępie winienem wyjaśnienie, dlaczego powiedzia-
łem, że wystawa poświęcona była rodzinie Bassanów skoro
jej tytuł brzmi aP. Jacopo Bassano, c. 1510-1592'1 Otóż oeuvre
Jacopa jest w zasadzie dziełem zespołowym. Jacopo (il.l) był
Iacopo Da Ponte
da Badano Pittore
11. 1. Giacomo Piccini, "Portret Jacopa da Ponte zwanego
Bassano", rycina, sprzed 1648. Museo Civico, Bassano del
Grappa. Repr. wg "JacopoBassano..."
III. 1. Giacomo Piccini, "Portrait of Jacopo da Ponte known as
Bassano", print from before 1648. Museo Cirico, Bassano del
Grappa. Repr. accordingto "JacopoBassano..."
uczniem swego ojca Francesca Starszego (ok. 1470/80-1539);
sam z kolei wychował czterech synów: Francesca Młodszego
(1549-1592), Giovanniego Battistę (1553-1613), Girolama
137
R.LVII, 1995, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ZYGMUNT WAŹBIŃSKI
Toruń, Instytut Zabytkoznawstwa
i Konserwatorstwa UMK
DWIE WYSTAWY JACOPA DA PONTE: PUNKT ZWROTNY W BADANIACH
NAD MALARSTWEM BASSANÓW?
Chciałem, choć ze znacznym opóźnieniem, zasygnalizo-
wać wystawę poświęconą sztuce Bassanów, jaka miała miej-
sce jesienią 1992 r. w Bassano del Grappa oraz wiosną 1993
w Fort Worth w Texasie. Wybór miejsca (i pierwszego i
drugiego) oraz daty otwarcia wystawy nie były przypadkowe.
Chodziło o uczczenie czterechsetlecia śmierci dwóch najwy-
bitniejszych przedstawicieli tej znanej rodziny malarskiej Ve-
neta: Jacopa (ok. 1510-1592) i Francesca (1549-1592) Dal
Ponte zwanych - od miejsca ich urodzenia - Bassanami.
Wybór drugiego miejsca - Fort Worth mówi sam za siebie:
znajduje się tam najaktywniejsze i najbogatsze (dzięki ropie
naftowej i dzięki talentowi organizacyjnemu Edmunda Pil-
lsbury’ego) muzeum Nowego Świata1.
Wystawa w Bassano, zlokalizowana w Museo Civico, skła-
dała się z dwóch części (i dwóch katalogów): pierwszej poświę-
conej malarstwu i rysunkom, drugiej prezentującej grafiki wy-
konane przez różnych artystów według dzieł Bassanów2. Do
sukcesu ekspozycji przyczynili się Paola Marini, dyrektor Museo
Civico w Bassano, oraz inni historycy sztuki jak Alessandro
Ballarin, Livia Alberton Vinco Da Sesto, Filippa Alberti Gau-
dioso, Maria Elisa Avagnina, Giuliana Ericani, Vittoria Romani.
Jednakże spiritus tnovens wszy stki ch przedsięwzięć - był Roger
Rearick z Meryland University, pracujący od przeszło dwudzie-
stu lat nad Bassanami3. Jest on autorem obszernej biografii
Jacopa, zamieszczonej w katalogu wystawy w Bassano i w Fort
Worth, w której wyłożył w sposób przekonywający dzieje pra-
cowni Jacopa i określił ewolucję jego stylu.
Na wystawie w Bassano del Grappa zaprezentowano 123
dzieła: 88 obrazów oraz 35 rysunków. Aneks poświęcony
grafice zawierał 184 prace. Nieco inny zestaw eksponatów był
prezentowany w Fort Worth: mniej było malowideł (o 18) a
więcej rysunków (o 10). Na wystawie amerykańskiej znajdo-
wało się, jak sądzę, więcej prac wybitnych a zwłaszcza rysun-
ków. Zabrakło natomiat grafiki. Moje uwagi ograniczają się
wyłącznie do wystaw włoskich.
Na wstępie winienem wyjaśnienie, dlaczego powiedzia-
łem, że wystawa poświęcona była rodzinie Bassanów skoro
jej tytuł brzmi aP. Jacopo Bassano, c. 1510-1592'1 Otóż oeuvre
Jacopa jest w zasadzie dziełem zespołowym. Jacopo (il.l) był
Iacopo Da Ponte
da Badano Pittore
11. 1. Giacomo Piccini, "Portret Jacopa da Ponte zwanego
Bassano", rycina, sprzed 1648. Museo Civico, Bassano del
Grappa. Repr. wg "JacopoBassano..."
III. 1. Giacomo Piccini, "Portrait of Jacopo da Ponte known as
Bassano", print from before 1648. Museo Cirico, Bassano del
Grappa. Repr. accordingto "JacopoBassano..."
uczniem swego ojca Francesca Starszego (ok. 1470/80-1539);
sam z kolei wychował czterech synów: Francesca Młodszego
(1549-1592), Giovanniego Battistę (1553-1613), Girolama
137