DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Betlej, Andrzej: Kościół OO. Bernardynów w Zasławiu: źródła archiwalne do dziejów wystroju późnobarokowego
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.48918#0370
ANDRZEJ BETLEJ
11.1. Zastaw, kościół bernardynów pw. św. Michała i klasztor, rys. N. Orda, 1872 r.
Neg. Muzeum Narodowe w Krakowie
Ul. 1. Izaslav (Zastaw), Bernardine Church dedicated to St. Michael and the monastery.
N. Orda, 1872. Neg. National Museum, Kraków
których za najcenniejsze należy uważać dokładne kro-
niki klasztorne konwentu zasławskiego10
Zachowane pełne kontrakty z kolejnymi artystami
pracującymi dla konwentu zasławskiego pozwalają do-
kładnie odtworzyć proces wyposażania i zmiany w wy-
stroju świątyni w 2. poł. XVIII w.
Zanim zostaną omówione przemiany wyposażenia
wnętrza świątyni - poszczególnych ołtarzy, obrazów,
malowideł, jak również informacje dotyczące wystroju
okazjonalnego - pogrzebowego (apparatus funebris),
trzeba wydobyć ważną wzmiankę, poświęconą samej
budowli.
Przy pierwszym remoncie — w latach 1753 - 1754 -
podczas którego przebudowano klasztor jak również
chór zakonny oraz kaplice św. Anny i św. Antoniego
oraz nakryto kościół nowym dachem11 odnajdujemy
nazwisko Fontani. Pojawia się ono w kontrakcie, zawar-
tym 25 IX 1753 z Berkiem Josiewiczem, magistrem
kunsztu ciesielskiego, na wystawienie odpowiednich
rusztowań za informacją JMC Pana Fontaniego. Naj-
prawdopodobiej chodzi tu o Pawła Antoniego Fonta-
nę12. Cieśla, z którym zawarto umowę, określony został
jako pracujący takżeproPalatio. Występuje on zresztą
już wcześniej, również razem ze wspomnianym wyżej
architektem13.
Pierwszą z umów związanych z wystrojem kościoła
jest kontrakt z nie znanym dotąd snycerzem Domini-
kiem Kąciewiczem, zawarty w dniu 21 VI 1753, a
którym snycerz zobowiązywał się wykonać ołtarz św.
Józefa według danego sobie abrysu, w którym Imo
gładkie sztuki postumeta z koperdymentami, 2do Pila-
strazkapitelami, 3tioSłupy dwa z kapitelami, 4toGzyms
z Fardofenami, Sto Pilastra większe dwa z gzymsem i
Fardafenami, 6to Sztuki rżnięte: to jest: koperdyment
średni przez ramę i ku postumentowi, 7mo Średni koper-
dyment z aniołkami dwoma całymi nad ramą, 8vo Anioł-
ków dwa siedzących na fordafenach trzymających ko-
perdymenta, 9no Osób dwie większych'na postumentach
stojących, lOmo Geniuszów dwa, limo Ram dwie do
obrazów, 12mo Mensa i gradus, obrazy malowane mają
być14.
W latach 1759 - 1761 przeprowadzono kolejny re-
mont klasztoru, wówczas m. in. malarz Jan Bryliński
ozdobił krużganki wyobrażeniami Symbolae Vitae Re-
ligiosae, galerią portretową zakonników oraz przedsta-
wieniem Ukrzyżowania nad wejściem do refektarza, a
scenami Nawiedzenia NMP i Narodzenia nad wejściami
do cel gościnnych15.
Następnym kontraktem dotyczącym wyposażenia
jest zawarty z Janem Puszem określanym jako Artis
Statuariae Magister pracujący in Civitate Annopol Bo-
nis Principis Jabłonowski Palatini adpreasens Pozna-
nensis i pozostający w jego służbie, z dnia 24 VIII1760,
na wykonanie ołtarza św. Anny dla bractwa tejże świę-
354
11.1. Zastaw, kościół bernardynów pw. św. Michała i klasztor, rys. N. Orda, 1872 r.
Neg. Muzeum Narodowe w Krakowie
Ul. 1. Izaslav (Zastaw), Bernardine Church dedicated to St. Michael and the monastery.
N. Orda, 1872. Neg. National Museum, Kraków
których za najcenniejsze należy uważać dokładne kro-
niki klasztorne konwentu zasławskiego10
Zachowane pełne kontrakty z kolejnymi artystami
pracującymi dla konwentu zasławskiego pozwalają do-
kładnie odtworzyć proces wyposażania i zmiany w wy-
stroju świątyni w 2. poł. XVIII w.
Zanim zostaną omówione przemiany wyposażenia
wnętrza świątyni - poszczególnych ołtarzy, obrazów,
malowideł, jak również informacje dotyczące wystroju
okazjonalnego - pogrzebowego (apparatus funebris),
trzeba wydobyć ważną wzmiankę, poświęconą samej
budowli.
Przy pierwszym remoncie — w latach 1753 - 1754 -
podczas którego przebudowano klasztor jak również
chór zakonny oraz kaplice św. Anny i św. Antoniego
oraz nakryto kościół nowym dachem11 odnajdujemy
nazwisko Fontani. Pojawia się ono w kontrakcie, zawar-
tym 25 IX 1753 z Berkiem Josiewiczem, magistrem
kunsztu ciesielskiego, na wystawienie odpowiednich
rusztowań za informacją JMC Pana Fontaniego. Naj-
prawdopodobiej chodzi tu o Pawła Antoniego Fonta-
nę12. Cieśla, z którym zawarto umowę, określony został
jako pracujący takżeproPalatio. Występuje on zresztą
już wcześniej, również razem ze wspomnianym wyżej
architektem13.
Pierwszą z umów związanych z wystrojem kościoła
jest kontrakt z nie znanym dotąd snycerzem Domini-
kiem Kąciewiczem, zawarty w dniu 21 VI 1753, a
którym snycerz zobowiązywał się wykonać ołtarz św.
Józefa według danego sobie abrysu, w którym Imo
gładkie sztuki postumeta z koperdymentami, 2do Pila-
strazkapitelami, 3tioSłupy dwa z kapitelami, 4toGzyms
z Fardofenami, Sto Pilastra większe dwa z gzymsem i
Fardafenami, 6to Sztuki rżnięte: to jest: koperdyment
średni przez ramę i ku postumentowi, 7mo Średni koper-
dyment z aniołkami dwoma całymi nad ramą, 8vo Anioł-
ków dwa siedzących na fordafenach trzymających ko-
perdymenta, 9no Osób dwie większych'na postumentach
stojących, lOmo Geniuszów dwa, limo Ram dwie do
obrazów, 12mo Mensa i gradus, obrazy malowane mają
być14.
W latach 1759 - 1761 przeprowadzono kolejny re-
mont klasztoru, wówczas m. in. malarz Jan Bryliński
ozdobił krużganki wyobrażeniami Symbolae Vitae Re-
ligiosae, galerią portretową zakonników oraz przedsta-
wieniem Ukrzyżowania nad wejściem do refektarza, a
scenami Nawiedzenia NMP i Narodzenia nad wejściami
do cel gościnnych15.
Następnym kontraktem dotyczącym wyposażenia
jest zawarty z Janem Puszem określanym jako Artis
Statuariae Magister pracujący in Civitate Annopol Bo-
nis Principis Jabłonowski Palatini adpreasens Pozna-
nensis i pozostający w jego służbie, z dnia 24 VIII1760,
na wykonanie ołtarza św. Anny dla bractwa tejże świę-
354