DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Ledóchowski, Stanisław: Ślubny kobierzec z Hôtel Lambert
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48917#0170
STANISŁAW LEDÓCHOWSKI
II. 1. Kobierzec ślubny z herbami ks. Czartoryskich i hr. Krasińskich,
Aubusson ok. 1900. Repr. wg "FineArtAuctioneers"...
III. 1. La tenture de mariage avec les blasons desprinces Czartoryski et des
comtsKrasiński, Aubusson, vers 1900. Repr. d’apres "FineArtAucioneers"...
W rezultacie otrzymaliśmy jeden z wariantów ogro-
dowego stylu, tak łubianego przez artystów rokoka i
klasycyzmu, stylu który osiągnął swoje apogeum w
twórczości Philippe,a de Lasalle (1723-1804), projektu-
jącego tkaniny dla niemal wszystkich monarchów Eu-
ropy.
Nie znamy niestety kolorystyki tej tapiserii. Zapew-
ne jest ona utrzymana w intensywnej i żywej tonacji
wyrobów Aubusson, które oprócz tego cechowała wy-
tworna elegancja, tak znamienna dla francuskiego rze-
miosła artystycznego, jak również europejskiej heraldy-
ki. I chociaż opisywany kobierzec jest już tylko echem
panującego niegdyś stylu, to jednak jego projektantom
i wykonawcom udało się zachować walory pierwowzo-
ru. To, że nawiązano tutaj do osiemnastowiecznego
leksykonu dekoracyjnych motywów jest chyba oczywi-
ste. Znając kolorystykę wspomnianych już szpalerów z
Apartamentu Księcia Stanisława, możemy domniemać,
że i w tym przypadku mamy do czynienia z podobną
paletą, na której naturalne barwy ogrodowej roślinności
z przewagą soczystych zieleni, rozświetla blask pompe-
jańskiego różu.
Znamienna jest także symbolika tego ślubnego ko-
bierca. Błogi nastrój kwiatowej kompozycji sugeruje
idyllę rajskiego ogrodu, która powinna wypełniać
wspólne życie nowożeńców. Liście lauru, tworzące bor-
diurę to wyraz przekonania, że najbliższa przyszłość
doda nowego blasku splendorom obu spowinowaco-
nych rodów. Ich znaczenie i rangę podkreśla udostojnio-
ny gronostajowym płaszczem dwuherbowy kartusz
zwieńczony mitrą.
Pora więc już poznać właścicieli utrwalonego na
tkaninie ogrodu, tym bardziej, że jest to klucz do wyjaś-
nienia genezy jego powstania, a zarazem dość dokład-
nego datowania.
Pierwszy herb to Pogoń litewska, wyobrażająca na
czerwonym polu zbrojnego jeźdźca z uniesionym nad
głową mieczem. Pod kopytami wspiętego konia wido-
czne są trzy obronne wieże. Tarczę herbową wieńczy
mitra, a na umieszczonej poniżej wstędze czytamy ro-
160
II. 1. Kobierzec ślubny z herbami ks. Czartoryskich i hr. Krasińskich,
Aubusson ok. 1900. Repr. wg "FineArtAuctioneers"...
III. 1. La tenture de mariage avec les blasons desprinces Czartoryski et des
comtsKrasiński, Aubusson, vers 1900. Repr. d’apres "FineArtAucioneers"...
W rezultacie otrzymaliśmy jeden z wariantów ogro-
dowego stylu, tak łubianego przez artystów rokoka i
klasycyzmu, stylu który osiągnął swoje apogeum w
twórczości Philippe,a de Lasalle (1723-1804), projektu-
jącego tkaniny dla niemal wszystkich monarchów Eu-
ropy.
Nie znamy niestety kolorystyki tej tapiserii. Zapew-
ne jest ona utrzymana w intensywnej i żywej tonacji
wyrobów Aubusson, które oprócz tego cechowała wy-
tworna elegancja, tak znamienna dla francuskiego rze-
miosła artystycznego, jak również europejskiej heraldy-
ki. I chociaż opisywany kobierzec jest już tylko echem
panującego niegdyś stylu, to jednak jego projektantom
i wykonawcom udało się zachować walory pierwowzo-
ru. To, że nawiązano tutaj do osiemnastowiecznego
leksykonu dekoracyjnych motywów jest chyba oczywi-
ste. Znając kolorystykę wspomnianych już szpalerów z
Apartamentu Księcia Stanisława, możemy domniemać,
że i w tym przypadku mamy do czynienia z podobną
paletą, na której naturalne barwy ogrodowej roślinności
z przewagą soczystych zieleni, rozświetla blask pompe-
jańskiego różu.
Znamienna jest także symbolika tego ślubnego ko-
bierca. Błogi nastrój kwiatowej kompozycji sugeruje
idyllę rajskiego ogrodu, która powinna wypełniać
wspólne życie nowożeńców. Liście lauru, tworzące bor-
diurę to wyraz przekonania, że najbliższa przyszłość
doda nowego blasku splendorom obu spowinowaco-
nych rodów. Ich znaczenie i rangę podkreśla udostojnio-
ny gronostajowym płaszczem dwuherbowy kartusz
zwieńczony mitrą.
Pora więc już poznać właścicieli utrwalonego na
tkaninie ogrodu, tym bardziej, że jest to klucz do wyjaś-
nienia genezy jego powstania, a zarazem dość dokład-
nego datowania.
Pierwszy herb to Pogoń litewska, wyobrażająca na
czerwonym polu zbrojnego jeźdźca z uniesionym nad
głową mieczem. Pod kopytami wspiętego konia wido-
czne są trzy obronne wieże. Tarczę herbową wieńczy
mitra, a na umieszczonej poniżej wstędze czytamy ro-
160