DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Czarnocka, Anna: Wystawa "Japonia - Europa 1543 - 1929": Berlin, Martin Gropius-Bau 12.IX. - 12.XII.1993
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48917#0188
Biuletyn Historii Sztuki
R.LVI, 1994, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ANNA CZARNOCKA
Berlin
WYSTAWA "JAPONIA - EUROPA 1543 - 1929"
BERLIN, MARTIN GROPIUS-BAU 12.IX. - 12.XII.1993
Ostatnia jesień w Berlinie stała całkowicie pod znakiem
Japonii. Teatry, kina, sale koncertowe, galerie i muzea
prezentowały japońską sztukę i kulturę w całej okazałości.
Wśród natłoku rozmaitych ofert było parę absolutnych
sensacji, jak np. wspaniały Teatr Kabuki czy Teatr Nó "Ze-
amiza" oraz - ze względu na rzadkość eksponatów -
szalenie interesująca i z ogromnym zaangażowaniem zor-
ganizowana wystawa Japonia - Europa: 1543-1929 w ber-
lińskim Martin Gropius-Bau. Brały w niej udział muzea i
instytucje z Ameryki, Europy i Azji. Nieco więcej niż połowa
eksponatów, a więc około 400 dzieł sztuki pochodziła z
muzeów japońskich. Większość z nich pokazywano po raz
pierwszy poza granicami Japonii. Japończycy niechętnie wy-
pożyczają eksponaty na zagraniczne wystawy. Obawiają się
przede wszystkim uszkodzeń związanych z podróżą, czy też
zmienionymi warunkami klimatycznymi. Wspomnieć nale-
ży, iż w Japonii dzieła sztuki pierwszej kategorii, tzw. "Skarby
Narodowe" objęte są zakazem wywozu z kraju. Nadzwyczaj
ostrożne i zarazem krytyczne stanowisko w stosunku do pre-
zentowanych dzieł sztuki można było wyraźnie odczuć w
trakcie budowy wystawy. Pomieszczenia, w których praco-
wali kustosze japońscy przygotowując ekspozycję dzieł sztu-
ki, objęte były zakazem wejścia nawet dla organizatorów
wystawy.
Wystawa prezentowana była zgodnie z biegiem historii:
najpierw okres odkrycia Japonii przez Europejczyków,
obejmujący lata 1543-1639, kiedy to wydano nakaz wy-
da- lenia wszystkich przybyszów z Europy z Japonii. W tym
dziale wystawiono mapy, wczesne relacje podróżników
oraz parawany i rzemiosło artystyczne typu nanban. Do
najciekawszych eksponatów należały wspaniałe, wykonywa-
ne na ogół w parach parawany. Na wystawie, ze względu na
zalecenia konserwatorów, prezentowano tylko jedną ich
część.
Przedstawione parawany z końca XVI i początku XVII
wieku należały do typu nanban. Słowo to oznacza po japoń-
sku "barbarzyńcy z południa" i zarazem wyraźnie tłumaczy
stosunek Japończyków do podróżników z Europy. Wystawio-
no kilkanaście parawanów z przedstawieniami Europejczy-
ków — np. ze sceną przybycia statku kupieckiego i procesją
U. 1. Waza, ok. 1730, porcelana miśnieńska. Drezno, Staatliche
Kunstsammlungen
III. 1. Vase, ca. 1730, Meissen porcelain. Dresden, Staatliche
Kunstsammlungen
kupców portugalskich z darami i towarami w Nagasaki, z
przedstawieniem mapy świata i miast Europy: Lizbony, Se-
178
R.LVI, 1994, Nr 1-2
PL ISSN 0006-3967
ANNA CZARNOCKA
Berlin
WYSTAWA "JAPONIA - EUROPA 1543 - 1929"
BERLIN, MARTIN GROPIUS-BAU 12.IX. - 12.XII.1993
Ostatnia jesień w Berlinie stała całkowicie pod znakiem
Japonii. Teatry, kina, sale koncertowe, galerie i muzea
prezentowały japońską sztukę i kulturę w całej okazałości.
Wśród natłoku rozmaitych ofert było parę absolutnych
sensacji, jak np. wspaniały Teatr Kabuki czy Teatr Nó "Ze-
amiza" oraz - ze względu na rzadkość eksponatów -
szalenie interesująca i z ogromnym zaangażowaniem zor-
ganizowana wystawa Japonia - Europa: 1543-1929 w ber-
lińskim Martin Gropius-Bau. Brały w niej udział muzea i
instytucje z Ameryki, Europy i Azji. Nieco więcej niż połowa
eksponatów, a więc około 400 dzieł sztuki pochodziła z
muzeów japońskich. Większość z nich pokazywano po raz
pierwszy poza granicami Japonii. Japończycy niechętnie wy-
pożyczają eksponaty na zagraniczne wystawy. Obawiają się
przede wszystkim uszkodzeń związanych z podróżą, czy też
zmienionymi warunkami klimatycznymi. Wspomnieć nale-
ży, iż w Japonii dzieła sztuki pierwszej kategorii, tzw. "Skarby
Narodowe" objęte są zakazem wywozu z kraju. Nadzwyczaj
ostrożne i zarazem krytyczne stanowisko w stosunku do pre-
zentowanych dzieł sztuki można było wyraźnie odczuć w
trakcie budowy wystawy. Pomieszczenia, w których praco-
wali kustosze japońscy przygotowując ekspozycję dzieł sztu-
ki, objęte były zakazem wejścia nawet dla organizatorów
wystawy.
Wystawa prezentowana była zgodnie z biegiem historii:
najpierw okres odkrycia Japonii przez Europejczyków,
obejmujący lata 1543-1639, kiedy to wydano nakaz wy-
da- lenia wszystkich przybyszów z Europy z Japonii. W tym
dziale wystawiono mapy, wczesne relacje podróżników
oraz parawany i rzemiosło artystyczne typu nanban. Do
najciekawszych eksponatów należały wspaniałe, wykonywa-
ne na ogół w parach parawany. Na wystawie, ze względu na
zalecenia konserwatorów, prezentowano tylko jedną ich
część.
Przedstawione parawany z końca XVI i początku XVII
wieku należały do typu nanban. Słowo to oznacza po japoń-
sku "barbarzyńcy z południa" i zarazem wyraźnie tłumaczy
stosunek Japończyków do podróżników z Europy. Wystawio-
no kilkanaście parawanów z przedstawieniami Europejczy-
ków — np. ze sceną przybycia statku kupieckiego i procesją
U. 1. Waza, ok. 1730, porcelana miśnieńska. Drezno, Staatliche
Kunstsammlungen
III. 1. Vase, ca. 1730, Meissen porcelain. Dresden, Staatliche
Kunstsammlungen
kupców portugalskich z darami i towarami w Nagasaki, z
przedstawieniem mapy świata i miast Europy: Lizbony, Se-
178