DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Kluk, Iwona B.: Sesja naukowa "Barok na Warmii": Świe̜ta Lipka, Olsztyn 23-24.IX 1993
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48917#0341
KRONIKA NAUKOWA
poddano 30 figur z zachodniego skrzydła krużganków, przed-
stawiających genealogię Chrystusa oraz po 4 — z fasady
kościoła i z dziedzińca. Autorka poruszyła także problem
rekonstrukcji rzeźby barokowej. Pierwszy dzień sesji zakoń-
czył się wystąpieniem mgr. Mariana Dorawy z Torunia, który
wygłosił referat pt. Konserwacja organów. Prelegent omówił
wady i zalety traktury organów mechanicznych, pneumatycz-
nych i elektromagnetycznych oraz postulował przywrócenie
barokowego brzmienia organów. Przykładem był instrument
w Lidzbarku Warmińskim.
W drugim dniu sesji, zorganizowanym w Olsztynie, wy-
słuchano czterech referatów historyków sztuki. Prof. Mariusz
Karpowicz z Warszawy omówił związki środowiska warsza-
wskiego z Warmią w zakresie rzeźby w połowie XVIII wieku.
Autor zakwestionował dotychczasową atrybucję grup
rzeźbiarskich z ołtarza głównego w Dobrym Mieście (święci
męczennicy - Wojciech i Stanisław biskup) i ze Stoczka
(święci Franciszek i Piotr z Alcantary), przypisywanych Per-
vangerowi, a zaproponował autorstwo Liverottiego, wiążąc
jednocześnie jego nazwisko z mecenatem biskupa A.S.Gra-
bowskiego. Prelegent zaproponował też nowe atrybucję rzeźb
z Lidzbarka Warmińskiego. F.A.Vogtowi przypisał ambonę
z kaplicy oraz figurę św. Katarzyny z zamkowego dziedzińca,
natomiast relikwiarz św. Benedykta J.J. Plerschowi.
Mgr Andrzej Rzempołuch z Olsztyna w referacie pt.
Architektura warmińska XVII wieku omówił dwie grupy
architektoniczne. W zakresie budownictwa sakralnego przed-
stawił rotundę w Stoczku Klasztornym. W ramach architektu-
ry świeckiej autor omówił osobno zabudowę mieszczańską w
Lidzbarku Warmińskim, Braniewie i Reszlu oraz nieistnieją-
ce pałace biskupów Wydżgi i Zbąskiego w Lidzbarku. Wyka-
zał związek rotundy ze Stoczka i pałacu biskupa Wydżgi, z
pracami architektów działających na dworze Wazów. Podkre-
ślił także bardzo silne związki architektury pałacu Zbąskiego
z twórczością Ty Imana z Gameren, dopuszczając nawet jego
osobiste autorstwo planów.
Mgr Karol Guttmejer z Warszawy wygłosił referat na
temat zespołu pielgrzymkowego w Krośnie koło Ornety, z
podtytułem Fazy budowy w XVIII wieku oraz zagadnienia
inspiracji architektonicznych i autorskich. Autor omówił ge-
nezę powstania sanktuarium pod wezwaniem Nawiedzenia
NMP oraz wskazał na podobieństwo do założenia w Świętej
Lipce. Na podstawie analogii z kościołem św. Krzyża w
Warszawie związał architekturę kościoła w Krośnie z twór-
czością J. S. Belottiego. Jednocześnie zwrócił uwagę na wi-
leńską genezę detalu architektonicznego.
Mgr Iwona Kluk z Olsztyna w referacie pt. Malarze z
Lidzbarka Warmińskiego 1680-1780 podkreśliła brak źródeł
na temat lidzbarskiego środowiska artystycznego. W związku
z tym faktem prelegentka postulowała odszukanie i przeanali-
zowanie tej twórczości. Przedstawiła działalność trzech ma-
larzy kolejnych generacji: Jerzego Pipera (1654-1714), Ma-
cieja Jana Meyera (zm. 1737) i Józefa Korzeniowskiego (ok.
1732-1780). Przy twórczości MJ.Meyera skupiła się na omó-
wieniu mało znanych obrazów sztalugowych artysty. W wy-
padku J. Pipera i M. J. Meyera autorka zaproponowała nowe
atrybucję.
W dyskusji nad referatami rozpatrzono nowe propozycje
atrybucji w zakresie architektury i rzeźby. Prof. M.Karpowicz
entuzjastycznie poparł zaproponowane przez K.Guttmejera
autorstwo Belottiego w Krośnie. W nawiązaniu do referatu
A.Rzempołucha zasugerował związek genezy architektury
pałacu Wydżgi w Lidzbarku -kopii pałacu kazimierzowskie-
go - z budowlą autorstwa Affaity Starszego znad jeziora
Como. W dalszej dyskusji zarysowała się różnica poglądów
na temat postaci rzeźbiarzy Perwangera i Liverottiego. Mgr
A.Rzempołuch przyjął wprawdzie możliwość autorstwa Li-
verottiego w Dobrym Mieście i Stoczku, bronił jednak Per-
wangera jako twórcy, szczególnie jeśli chodzi o genealogię
świętolipską. Zwrócił także uwagę na fakt, iż rzeźbiarski
zawód Perwangera, czego mu odmawia M.Karpowicz, ma
potwierdzenie w źródłach archiwalnych. Wymiana poglądów
zdominowała dyskusję kończącą sesję. Referaty i dyskusja
uwidoczniły związki sztuki warmińskiej XVII i XVIII wieku
ze środowiskiem artystów warszawskich.
Iwona B. Kluk
327
poddano 30 figur z zachodniego skrzydła krużganków, przed-
stawiających genealogię Chrystusa oraz po 4 — z fasady
kościoła i z dziedzińca. Autorka poruszyła także problem
rekonstrukcji rzeźby barokowej. Pierwszy dzień sesji zakoń-
czył się wystąpieniem mgr. Mariana Dorawy z Torunia, który
wygłosił referat pt. Konserwacja organów. Prelegent omówił
wady i zalety traktury organów mechanicznych, pneumatycz-
nych i elektromagnetycznych oraz postulował przywrócenie
barokowego brzmienia organów. Przykładem był instrument
w Lidzbarku Warmińskim.
W drugim dniu sesji, zorganizowanym w Olsztynie, wy-
słuchano czterech referatów historyków sztuki. Prof. Mariusz
Karpowicz z Warszawy omówił związki środowiska warsza-
wskiego z Warmią w zakresie rzeźby w połowie XVIII wieku.
Autor zakwestionował dotychczasową atrybucję grup
rzeźbiarskich z ołtarza głównego w Dobrym Mieście (święci
męczennicy - Wojciech i Stanisław biskup) i ze Stoczka
(święci Franciszek i Piotr z Alcantary), przypisywanych Per-
vangerowi, a zaproponował autorstwo Liverottiego, wiążąc
jednocześnie jego nazwisko z mecenatem biskupa A.S.Gra-
bowskiego. Prelegent zaproponował też nowe atrybucję rzeźb
z Lidzbarka Warmińskiego. F.A.Vogtowi przypisał ambonę
z kaplicy oraz figurę św. Katarzyny z zamkowego dziedzińca,
natomiast relikwiarz św. Benedykta J.J. Plerschowi.
Mgr Andrzej Rzempołuch z Olsztyna w referacie pt.
Architektura warmińska XVII wieku omówił dwie grupy
architektoniczne. W zakresie budownictwa sakralnego przed-
stawił rotundę w Stoczku Klasztornym. W ramach architektu-
ry świeckiej autor omówił osobno zabudowę mieszczańską w
Lidzbarku Warmińskim, Braniewie i Reszlu oraz nieistnieją-
ce pałace biskupów Wydżgi i Zbąskiego w Lidzbarku. Wyka-
zał związek rotundy ze Stoczka i pałacu biskupa Wydżgi, z
pracami architektów działających na dworze Wazów. Podkre-
ślił także bardzo silne związki architektury pałacu Zbąskiego
z twórczością Ty Imana z Gameren, dopuszczając nawet jego
osobiste autorstwo planów.
Mgr Karol Guttmejer z Warszawy wygłosił referat na
temat zespołu pielgrzymkowego w Krośnie koło Ornety, z
podtytułem Fazy budowy w XVIII wieku oraz zagadnienia
inspiracji architektonicznych i autorskich. Autor omówił ge-
nezę powstania sanktuarium pod wezwaniem Nawiedzenia
NMP oraz wskazał na podobieństwo do założenia w Świętej
Lipce. Na podstawie analogii z kościołem św. Krzyża w
Warszawie związał architekturę kościoła w Krośnie z twór-
czością J. S. Belottiego. Jednocześnie zwrócił uwagę na wi-
leńską genezę detalu architektonicznego.
Mgr Iwona Kluk z Olsztyna w referacie pt. Malarze z
Lidzbarka Warmińskiego 1680-1780 podkreśliła brak źródeł
na temat lidzbarskiego środowiska artystycznego. W związku
z tym faktem prelegentka postulowała odszukanie i przeanali-
zowanie tej twórczości. Przedstawiła działalność trzech ma-
larzy kolejnych generacji: Jerzego Pipera (1654-1714), Ma-
cieja Jana Meyera (zm. 1737) i Józefa Korzeniowskiego (ok.
1732-1780). Przy twórczości MJ.Meyera skupiła się na omó-
wieniu mało znanych obrazów sztalugowych artysty. W wy-
padku J. Pipera i M. J. Meyera autorka zaproponowała nowe
atrybucję.
W dyskusji nad referatami rozpatrzono nowe propozycje
atrybucji w zakresie architektury i rzeźby. Prof. M.Karpowicz
entuzjastycznie poparł zaproponowane przez K.Guttmejera
autorstwo Belottiego w Krośnie. W nawiązaniu do referatu
A.Rzempołucha zasugerował związek genezy architektury
pałacu Wydżgi w Lidzbarku -kopii pałacu kazimierzowskie-
go - z budowlą autorstwa Affaity Starszego znad jeziora
Como. W dalszej dyskusji zarysowała się różnica poglądów
na temat postaci rzeźbiarzy Perwangera i Liverottiego. Mgr
A.Rzempołuch przyjął wprawdzie możliwość autorstwa Li-
verottiego w Dobrym Mieście i Stoczku, bronił jednak Per-
wangera jako twórcy, szczególnie jeśli chodzi o genealogię
świętolipską. Zwrócił także uwagę na fakt, iż rzeźbiarski
zawód Perwangera, czego mu odmawia M.Karpowicz, ma
potwierdzenie w źródłach archiwalnych. Wymiana poglądów
zdominowała dyskusję kończącą sesję. Referaty i dyskusja
uwidoczniły związki sztuki warmińskiej XVII i XVIII wieku
ze środowiskiem artystów warszawskich.
Iwona B. Kluk
327