DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Banacka, Marianna: Ołtarz Błogosławionej Juty w dawnej katedrze w Chełmży - Placidi i Kuntze
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.48917#0420
MARIANNA BANACKA
15. Wł. TATARKIEWICZ, Czarny marmur w Krakowie.
[W:] Prace Komisji Historii Sztuki. T. X. Kraków 1952
s. 150. Prof. J. Kowalczykowi dziękuję bardzo za zwró-
cenie mojej uwagi na to opracowanie.
16. Takie praktyki były wówczas znane, por. J. OBŁĄK,
Kontrakty między Kapitułą Warmińską a rzeźbiarzami w
Dębniku w sprawie ołtarza marmurowego. "Biul. Hist.
Szt." R. XVm, 1956 nr 2 s. 295-296.
17. Ks. B. MAKOWSKI, Sztuka na Pomorzu, jej dzieje i
zabytki. Toruń 1932 s. 191.
18. Autorstwo Sz. Czechowicza w stosunku do obrazu w
Chełmży nie zostało przyjęte przez T. Chrzanowskiego i
T. Korneckiego, zob. Kat. Zab. Szt. T. XI. Z. 16 s. 14.
19. Konserwacja została przeprowadzona bardzo starannie
przez konserwatorów sztuki z Torunia mgr Joannę Zieln-
iewicz i mgra Jarosława Szumińskiego w 2. poł. 1993 r.
Mgr J. Ziemlewicz zawdzięczam dane techniczne doty-
czące obrazu oraz informację o tym, że w zasadniczej
części płótno zostało namalowane w 1. poł. XVIII w.,
jednak renowacja przeprowadzona w 1848 r. w Rzymie
przez konserwatora podpisującego się inicjałami "R.W.",
doprowadziła do zatarcia wyglądu drobnych pierwotnych
szczegółów na obrazie, szczególnie w dolnej jego partii.
Ponadto potraktowanie malowidła trudnym do rozpusz-
czenia klejem, utrudniało dotarcie do rzeczywistych barw
obrazu. Nie bez znaczenia dla stanu płótna były niezbyt
korzystne warunki jego przechowywania oraz pożary na-
wiedzające kościół w Chełmży. Szczególnie ucierpiał
obraz podczas ostatniego takiego pożaru na początku lat
50. naszego stulecia. Mgr Joannie Ziemlewicz dziękuję
również za pomoc w uzyskaniu do publikacji negatywu
obrazu po konserwacji.
20. Dr Zuzannie Prószyńskiej pragnę w tym miejscu serdecz-
nie podziękować za konsultacje, których łaskawie mi
udzielała oraz za wspólną wyprawę do Chełmży w czerw-
cu 1994 r., kiedy po obejrzeniu obrazu upewniła mnie
w moich przypuszczeniach co do autorstwa T. Kuntzego.
21. F. SZEMBEK, o. c., k. B.
22. Na zależność T. Kuntzego od twórców szkoły neapolitań-
skiej, głównie Luca Giordano, Francesco Solimeny i
Francesca de Mura, zwracała uwagę Zuzanna PRÓ-
SZYŃSKA (Wokół wawelskiego obrazu Tadeusza Kunt-
zego "Chrystus przed Piłatem". "Studia Waweliana" 1993
t. 2 s. 89).
23. N. SPINOSA, Pittura napoletana del Settecento. Dal
barocco alRococo. Napoli 1988 fig. 28 — olej na płótnie
(222 x 165,5 cm), przechowywany w Cleveland Museum,
datowany na 1.1705-1710 (ibidem s. 107).
24. Malarstwo polskie. Manieryzm. Barok. Wstęp M. WALI-
CKI, Wł. TOMKIEWICZ. Katalog A. RYSZKIEWICZ.
Warszawa 1971 s. 419.
25. M. KARP O WICZ, Sztuka polska XVIII wieku. W ar szawa
1985 s. 243.
26. M. KARPOWICZ,Piękne nieznajome. Warszawa 1986 s. 64.
27. F. SZEMBEK, o. c., k. C7.
28. Już po przyjęciu tego tekstu do druku do Redakcji "Biu-
letynu Historii Sztuki" wpłynął maszynopis Agnieszki
Gutierrez Saenz, która odnalazła list A.St.K. Załuskiego
pozwalający w sposób prawie pewny uznać autorstwo T.
Kuntzego w stosunku do obrazu bł. Juty oraz uściślający
czas ustawienia ołtarza w Chełmży na początek 1754 r. -
zob. tekst. A. Gutierrez Saenz w tym nrze BHS s. 401.
Moim zdaniem wspomniany list biskupa nie wyklucza
tego, że marmury na ołtarz zostały wykonane już w 1747 r.
400
15. Wł. TATARKIEWICZ, Czarny marmur w Krakowie.
[W:] Prace Komisji Historii Sztuki. T. X. Kraków 1952
s. 150. Prof. J. Kowalczykowi dziękuję bardzo za zwró-
cenie mojej uwagi na to opracowanie.
16. Takie praktyki były wówczas znane, por. J. OBŁĄK,
Kontrakty między Kapitułą Warmińską a rzeźbiarzami w
Dębniku w sprawie ołtarza marmurowego. "Biul. Hist.
Szt." R. XVm, 1956 nr 2 s. 295-296.
17. Ks. B. MAKOWSKI, Sztuka na Pomorzu, jej dzieje i
zabytki. Toruń 1932 s. 191.
18. Autorstwo Sz. Czechowicza w stosunku do obrazu w
Chełmży nie zostało przyjęte przez T. Chrzanowskiego i
T. Korneckiego, zob. Kat. Zab. Szt. T. XI. Z. 16 s. 14.
19. Konserwacja została przeprowadzona bardzo starannie
przez konserwatorów sztuki z Torunia mgr Joannę Zieln-
iewicz i mgra Jarosława Szumińskiego w 2. poł. 1993 r.
Mgr J. Ziemlewicz zawdzięczam dane techniczne doty-
czące obrazu oraz informację o tym, że w zasadniczej
części płótno zostało namalowane w 1. poł. XVIII w.,
jednak renowacja przeprowadzona w 1848 r. w Rzymie
przez konserwatora podpisującego się inicjałami "R.W.",
doprowadziła do zatarcia wyglądu drobnych pierwotnych
szczegółów na obrazie, szczególnie w dolnej jego partii.
Ponadto potraktowanie malowidła trudnym do rozpusz-
czenia klejem, utrudniało dotarcie do rzeczywistych barw
obrazu. Nie bez znaczenia dla stanu płótna były niezbyt
korzystne warunki jego przechowywania oraz pożary na-
wiedzające kościół w Chełmży. Szczególnie ucierpiał
obraz podczas ostatniego takiego pożaru na początku lat
50. naszego stulecia. Mgr Joannie Ziemlewicz dziękuję
również za pomoc w uzyskaniu do publikacji negatywu
obrazu po konserwacji.
20. Dr Zuzannie Prószyńskiej pragnę w tym miejscu serdecz-
nie podziękować za konsultacje, których łaskawie mi
udzielała oraz za wspólną wyprawę do Chełmży w czerw-
cu 1994 r., kiedy po obejrzeniu obrazu upewniła mnie
w moich przypuszczeniach co do autorstwa T. Kuntzego.
21. F. SZEMBEK, o. c., k. B.
22. Na zależność T. Kuntzego od twórców szkoły neapolitań-
skiej, głównie Luca Giordano, Francesco Solimeny i
Francesca de Mura, zwracała uwagę Zuzanna PRÓ-
SZYŃSKA (Wokół wawelskiego obrazu Tadeusza Kunt-
zego "Chrystus przed Piłatem". "Studia Waweliana" 1993
t. 2 s. 89).
23. N. SPINOSA, Pittura napoletana del Settecento. Dal
barocco alRococo. Napoli 1988 fig. 28 — olej na płótnie
(222 x 165,5 cm), przechowywany w Cleveland Museum,
datowany na 1.1705-1710 (ibidem s. 107).
24. Malarstwo polskie. Manieryzm. Barok. Wstęp M. WALI-
CKI, Wł. TOMKIEWICZ. Katalog A. RYSZKIEWICZ.
Warszawa 1971 s. 419.
25. M. KARP O WICZ, Sztuka polska XVIII wieku. W ar szawa
1985 s. 243.
26. M. KARPOWICZ,Piękne nieznajome. Warszawa 1986 s. 64.
27. F. SZEMBEK, o. c., k. C7.
28. Już po przyjęciu tego tekstu do druku do Redakcji "Biu-
letynu Historii Sztuki" wpłynął maszynopis Agnieszki
Gutierrez Saenz, która odnalazła list A.St.K. Załuskiego
pozwalający w sposób prawie pewny uznać autorstwo T.
Kuntzego w stosunku do obrazu bł. Juty oraz uściślający
czas ustawienia ołtarza w Chełmży na początek 1754 r. -
zob. tekst. A. Gutierrez Saenz w tym nrze BHS s. 401.
Moim zdaniem wspomniany list biskupa nie wyklucza
tego, że marmury na ołtarz zostały wykonane już w 1747 r.
400