DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0057
* P.H I H P P I C LU V £ R I I ,
^Arduennam filvam, tqtius Gallis, maximam, miilibus amplius 10 in longitttdinempa,'
tere; ipie,hb. i v, TAq j mquit, f<# m-foy-fidp , a tdokvtyi h,os-!w ot ovyyzptpHc eto^Ksan,
■mfc&KicfcthiM &t$im.. id eit: fikva quidem magna eii \ atnon tanta, quantam fcriptores
tradiderunt-, iv ciyfiadium. Sed Strabonera ubique Plinianam , iive commu-
nem lllam fequutum efle computationem, multis Jocis, cum Antonini, tabulce-
que itinerariis collatis, probari poteft. DionyfiusquoqueHalicarnaiieniis,quam-
quam fcpius enormiter in dimetiendjs locorum intervallis erret, tamen, ubi Li-
vius, Hb. i, Tullumregem Romanorum, & Aibanos, pugnam inituros, caflraab
urbe haudplus quinque millia pajfuum loeajfe narrat, ipie -wv^movQ facit ^iss. Ex
Herodotoigitur, Polybio, Dionyiio, Strabone , Plinio, Plutarcho, Appiano, ac io
Gellio, poitquam demonitratum eifc, veteres omneis viii computaile juitafta-
diaiil fingula millia pafluum; quem jam Lipfius habuerjt fcriptorem , quem his
tot tantifq.ue auctoribus opponeret ? Nempe Svidam , &alios. Ahi iifci qui
fuerint, equidem nefcio, nifi Photium intellexerit. hujus quidpe verba in bi-
bliotheca hxc funt: .e.ti]* ^jjuov ^dktat Matsm fzfcfym . id eifc 5 feptem ftadia cum dtmi-
dio faaunt millure tmum. In qux eadem verba Confentit & S vidas io lexico. At
ii hxclibuit obfervare Liplio apud«Svidam ; cur integrum ejus de menfuris le-
gere locum negiexit 5 vel, fe legiile, diiiimulavit. Verba Svidie hax funt: eVSc
tjptoy c;a.<$*cL vroticn yitKtov iv '■ PCj ^inct fxihtct ix*°~t fcthct ' ro ^ct^tov i%{ ttoSu^ % • to fxlXtov,
•zrobotf (iar'. to <}i ^Xt^jtv, nre^ots p ' y .otoxfjt, 'sriSots v ' 0 'srSs e^AxlvXns t<J • 0 isrrixvs, 20
■zrodas aq • Hoc eit: Septem ftadia cttm dimidio, faciunt mtlliare tmitm. & xmil-
haria ■habent fradia lxxx .fiadium habetpedets ioc : mtlliare, pedeis ivcio cc : ju-
gerum , pedcis c : arvipm pedeis l : pes digitosv^w \ cubttns pedem unum cum dimidio.
Heicquis nonvel mediocris judicii homo, cui pnncipa anthmetices percepta
fint, fiolc animadverterit, ex diyedls Svidam iifca iumfiiie auaoribus 5 qux ipfe
autnon fatis percepit, autpercepta explicare, & inter fe componere dedigna-
tus eit . Nam vn itadia cum dimidio fi in unum miJIiare computes-, certe x
milliaria efficient Itadia lxxv tantiim. at lpfe ait, x milliaria continere fla-
dia lxxx : quaj xqua eft computatio Plinii, 8c reliquorum audorum. Jam
vero , ii milliare habet ftadia vi 1 cum dimidio ; ftadium vero pedeis 10 c : 30
milliare certe , habebit pedeis ivcia 10. at ipfe tradit pedeis 1 v c 1 0 c c
tantiim. quod neque ipiius, neque Plinii rationi convenit: exhacquidpe forent
pedeisivciD ioccc. Kurfiis, ii milliare pedeis habet 1 vcio cc;idjamerit
itadiorum haud plus vil. quodperquam abiiudum, &nulli umquam auclori
obfervntum. Sequamur igitur communem illamantiquiffimorumconfuetudi-
nem Grarcorum; qui to atifoof. eife volueruntpedum cj utipfe, cum Herodoto,
adnotavit Svidas : itadium vefo i£eLrr\tfyov, id elt, pedum 10 c; quod & Hero-
dotus, &Strabo, &c Gellius, & Svidas , locisfupra dictis, tradunt. quibus fi, pro
ratione menfura; Romanx, qua; Grxca fuit minor, xx v pedeis cum Plinio ad -
das,- milliareomninoeritftadiumviii.quacomputatione ufi funt veteresfcri-40
ptores omnes. Jam de Dionisloco, a Lipfio citato, uti fcrupulum tibi eximam;
nechunc quidem auctorem minus viii Itadiis integris in milliare computaiTe;
eaque ratione foflam Corbulonis, dequaloquitur, fuifleunius & xx milliarium:
en alius ejuslocus eit, in libro xxx 1 x, ubi trajedtum ex Gallia in Britanniam^-
ffivv adiirmat efle mvlyitov'Q. w Te<T%a,x.o<rtuv • quem Plinius, lib. 1 v, cap. xvi, tra-
dit l millium pafllium. Heic fi milliare facias itadiorum v 11 cum dimidio; di-
tla ccccl ftadia efficient milliaria lx , pafllifque ccl. fi vero Itadia v 111 in
unum milliare computes; ccccl itadia eruntmilliaria lvi, & paiFus ccl. Prx-
didum trajedum, quemDio Pliniufquefimul inrtuunt, l paullo minuseflemil-
lium, infra in Morinis oltendam . Multo igitur credibilius elt, Dionem inter- yo
vallumhoc voluiife eiTemillium lvi, qifam lx. Qu.imquammihihaud du-
bium, TnvlwovQ. eumheic nominaiTe, magisuti rotundum conficeretnume-
rum, quam qubd tot ftadia omnino efle ei conltaret. hanc quidpe confvetudi-
nem Graicos obfervafle fcriptores, multislocis deprehedo. LTnius Plutarchi ex-
emplum,inftar omniu,adducere libeat. Is in Camillo tradit, R.omanos advcrsus
Gallos
^Arduennam filvam, tqtius Gallis, maximam, miilibus amplius 10 in longitttdinempa,'
tere; ipie,hb. i v, TAq j mquit, f<# m-foy-fidp , a tdokvtyi h,os-!w ot ovyyzptpHc eto^Ksan,
■mfc&KicfcthiM &t$im.. id eit: fikva quidem magna eii \ atnon tanta, quantam fcriptores
tradiderunt-, iv ciyfiadium. Sed Strabonera ubique Plinianam , iive commu-
nem lllam fequutum efle computationem, multis Jocis, cum Antonini, tabulce-
que itinerariis collatis, probari poteft. DionyfiusquoqueHalicarnaiieniis,quam-
quam fcpius enormiter in dimetiendjs locorum intervallis erret, tamen, ubi Li-
vius, Hb. i, Tullumregem Romanorum, & Aibanos, pugnam inituros, caflraab
urbe haudplus quinque millia pajfuum loeajfe narrat, ipie -wv^movQ facit ^iss. Ex
Herodotoigitur, Polybio, Dionyiio, Strabone , Plinio, Plutarcho, Appiano, ac io
Gellio, poitquam demonitratum eifc, veteres omneis viii computaile juitafta-
diaiil fingula millia pafluum; quem jam Lipfius habuerjt fcriptorem , quem his
tot tantifq.ue auctoribus opponeret ? Nempe Svidam , &alios. Ahi iifci qui
fuerint, equidem nefcio, nifi Photium intellexerit. hujus quidpe verba in bi-
bliotheca hxc funt: .e.ti]* ^jjuov ^dktat Matsm fzfcfym . id eifc 5 feptem ftadia cum dtmi-
dio faaunt millure tmum. In qux eadem verba Confentit & S vidas io lexico. At
ii hxclibuit obfervare Liplio apud«Svidam ; cur integrum ejus de menfuris le-
gere locum negiexit 5 vel, fe legiile, diiiimulavit. Verba Svidie hax funt: eVSc
tjptoy c;a.<$*cL vroticn yitKtov iv '■ PCj ^inct fxihtct ix*°~t fcthct ' ro ^ct^tov i%{ ttoSu^ % • to fxlXtov,
•zrobotf (iar'. to <}i ^Xt^jtv, nre^ots p ' y .otoxfjt, 'sriSots v ' 0 'srSs e^AxlvXns t<J • 0 isrrixvs, 20
■zrodas aq • Hoc eit: Septem ftadia cttm dimidio, faciunt mtlliare tmitm. & xmil-
haria ■habent fradia lxxx .fiadium habetpedets ioc : mtlliare, pedeis ivcio cc : ju-
gerum , pedcis c : arvipm pedeis l : pes digitosv^w \ cubttns pedem unum cum dimidio.
Heicquis nonvel mediocris judicii homo, cui pnncipa anthmetices percepta
fint, fiolc animadverterit, ex diyedls Svidam iifca iumfiiie auaoribus 5 qux ipfe
autnon fatis percepit, autpercepta explicare, & inter fe componere dedigna-
tus eit . Nam vn itadia cum dimidio fi in unum miJIiare computes-, certe x
milliaria efficient Itadia lxxv tantiim. at lpfe ait, x milliaria continere fla-
dia lxxx : quaj xqua eft computatio Plinii, 8c reliquorum audorum. Jam
vero , ii milliare habet ftadia vi 1 cum dimidio ; ftadium vero pedeis 10 c : 30
milliare certe , habebit pedeis ivcia 10. at ipfe tradit pedeis 1 v c 1 0 c c
tantiim. quod neque ipiius, neque Plinii rationi convenit: exhacquidpe forent
pedeisivciD ioccc. Kurfiis, ii milliare pedeis habet 1 vcio cc;idjamerit
itadiorum haud plus vil. quodperquam abiiudum, &nulli umquam auclori
obfervntum. Sequamur igitur communem illamantiquiffimorumconfuetudi-
nem Grarcorum; qui to atifoof. eife volueruntpedum cj utipfe, cum Herodoto,
adnotavit Svidas : itadium vefo i£eLrr\tfyov, id elt, pedum 10 c; quod & Hero-
dotus, &Strabo, &c Gellius, & Svidas , locisfupra dictis, tradunt. quibus fi, pro
ratione menfura; Romanx, qua; Grxca fuit minor, xx v pedeis cum Plinio ad -
das,- milliareomninoeritftadiumviii.quacomputatione ufi funt veteresfcri-40
ptores omnes. Jam de Dionisloco, a Lipfio citato, uti fcrupulum tibi eximam;
nechunc quidem auctorem minus viii Itadiis integris in milliare computaiTe;
eaque ratione foflam Corbulonis, dequaloquitur, fuifleunius & xx milliarium:
en alius ejuslocus eit, in libro xxx 1 x, ubi trajedtum ex Gallia in Britanniam^-
ffivv adiirmat efle mvlyitov'Q. w Te<T%a,x.o<rtuv • quem Plinius, lib. 1 v, cap. xvi, tra-
dit l millium pafllium. Heic fi milliare facias itadiorum v 11 cum dimidio; di-
tla ccccl ftadia efficient milliaria lx , pafllifque ccl. fi vero Itadia v 111 in
unum milliare computes; ccccl itadia eruntmilliaria lvi, & paiFus ccl. Prx-
didum trajedum, quemDio Pliniufquefimul inrtuunt, l paullo minuseflemil-
lium, infra in Morinis oltendam . Multo igitur credibilius elt, Dionem inter- yo
vallumhoc voluiife eiTemillium lvi, qifam lx. Qu.imquammihihaud du-
bium, TnvlwovQ. eumheic nominaiTe, magisuti rotundum conficeretnume-
rum, quam qubd tot ftadia omnino efle ei conltaret. hanc quidpe confvetudi-
nem Graicos obfervafle fcriptores, multislocis deprehedo. LTnius Plutarchi ex-
emplum,inftar omniu,adducere libeat. Is in Camillo tradit, R.omanos advcrsus
Gallos