DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0772
GERMANI/E A NTIQ^, LIB. III.
C a p. xxi.
De Fosis3 Jtve S axonibvs: item de
duphci Saxonia.
NOmen Fosorvm nemonifiTacitusrcfett: nequeipfc,nifiinlibrodeGer»
mania : Taiti, inquit, ruina Cherufcorum & Fof,conterminagens: adverfarum
rerum ex xquo focti; cum in fecundis minores fuijfent. Eumdem CermanUJinumt
proximi oceano, Cimbri tentnt. Contermini igitur fuere Fofi Cherufcis fimul atque
l0Cimbris. Cimbrorumpeninfulamopinor Omnibus ejr iippis notam, ejf tenforibttseffe: ici-
licet, qux nunc Danici rcgni pars Iutia, vulgd Iutland vocatur. Itaque finum hcic ad-
pellafie potcrat auctor, excurfum terrarum in mare: quemadmodum diversa ratione,
marisinter binas terras ingreflionem, finum vulgo vocamus. fic idemau&or, annal.
iv,(inum adpellavitid terrarum, quodvulgarivocabuloNatoliae, Afiaticum interPon-
ticumque maria protenditur, ceu pcniniula. Dehinc, inquit, initioab Suria, ufquead
Jlumen Euphratem,quantum ingemi terrarumJinu ambitur,quatuor legionibus coercitum.
Ea fignificatione fi heic quoque accipienda foret voxftnus; initium ejus eflet inter duas
celeberrimas Geimania: urbeis, Hamburgium & Lubecam. finis ad Cimbrorum pro-
montorium, quod nunc vulgo Skage a proximo pago cognominatur. At finum puto
2oheic intellexifle auttorem mare ipfum,quod Svevicum mox infra cognominat; quique
ftnus Codanus Melx ac Plinio dicitur,nunc vulgo adcolis de OoH fee. & hoc modo con-
venit ci cum Mela, qui lib. in, cap. m, poftquam dicturn finum quam accurarifll-
me, ut infra referetur, defcripfir; In eot inquh,funt Cimbri & Teutoni. F o s i igitur illi
inpraefinito terrarum fpatio fuerunt, medii inter Cimbros & Cherufcos.
Nomen eorum a nulloalioreferrifcriptore,vehementcrmiror: eoque magis,qudd
Ptolemaus, quiin MarciAureliiprincipatu fcripfiflefua creditur exSvida, ideit,an-
his, poftquam Tacitus Germaniam defcripfit, circiter lx , iifdem in finibus collocat
Saxones; gentemclaram,&fequentibusmoxtemporibusvaUdiflimam. quae un-
de poft Taciti aetatemintra di&orum annomm fpatium prorepferit, quum in reljqtia
SoGermania nihil vacuum reliquerit Tacitus, ejusque aevi alii fcriptorcs; au quomodo
Fofos, gentem tam validam, ut mox e finiumamplitudinepatebit, Cherufcorumque,
magnae itidemgentis, fociamtamfacileexpulerit,haud equidcm difpicere queo. Ad
leptemtrionis fecreta, qua nunc Norvagia eft cum Svcdia, rccurrere pudet; quando jara
antea patuit,pluribusquein lorisinfra patebit, faltas indc fingi gentium transmigratio-
nes. Malim fufpicari, apud Taciuim corrupta elTe vocem F o s i, pro S a x o n 15 pri-
m3 fyllaba s a prorfas amifsa, dein x & n vitiatis in f & s. nam eadem terminatione
in o ni, aliae quoque Celticje gentes antiquis Romanorum fcriptoribus tradita; funt,
Turoni,Santoni,mGMa-,& r<?«/w« Cimbris finitimi. Egefippo, Iudaicarum remm
fcriptori, fi fides tuto haberi poflet, manifeftum foret ex hiftoriis ejus, jam Vefpailani
^•oimperatoris tempore nomen cxftitifle Saxonum. Iofepho quidpe ludaeo, apud popula-
reis Titi Caefarb juflu concionanti, hasc verba tribuit: Tremithos Romanos Scotia, qux
terris nihil d:bet • tremit Saxonia, inacceffapaludibus, & inviisfepta regionihus. Verum
hunc fcriptorem, paullo obfcuriorem (vixit autem poft Gratianum & Thcoddfium
imperatores) falso duo ifta nomina Iofepho concionanti adfcripfifle, magisque ccgni-
tumhabuifle,qui populifuatempeftateBritanniamGcrmaniamqne ulteriorem tene-
rcnt, quam quid lofephus in concione loquutus fit, quique populi hujs sevo dittas re-
gionesincolucrint; fatis manifefto adparet ex vocabulo Scofif, quod incogniium
faifleTiti lofephique tempore, fatis liquet ex Tacito, qui in Agricola: vita \ quam una
, cum Getmania fub initium impetii Trajani confcripfit ,Caledoniam ." -otics
5oeam adpellat, cum aliis au£toribus; populosque in ea quofdam Horettos. de Scotia vc-
ro, vel ejus incolis Scotis, ne yf> quidem. At Egefippi hcec defcriptio, qua Saxoniam,
inviampa/udibus, atque inaccejfam facit, nullo modo antiquis Saxonum,Chemfcos in-
ter atque Cimbros, fedibus convenire poteft; quum terra haec, qua: nunc Holfa-
tia dicitur, fit faris edita , & collibus amcenis varie attollatur . Longe aliam Fgc-
fippum inteliexifie regionem mox infra patebit. Ceterum utut apud Tacituni
H 2 fcripturrj
C a p. xxi.
De Fosis3 Jtve S axonibvs: item de
duphci Saxonia.
NOmen Fosorvm nemonifiTacitusrcfett: nequeipfc,nifiinlibrodeGer»
mania : Taiti, inquit, ruina Cherufcorum & Fof,conterminagens: adverfarum
rerum ex xquo focti; cum in fecundis minores fuijfent. Eumdem CermanUJinumt
proximi oceano, Cimbri tentnt. Contermini igitur fuere Fofi Cherufcis fimul atque
l0Cimbris. Cimbrorumpeninfulamopinor Omnibus ejr iippis notam, ejf tenforibttseffe: ici-
licet, qux nunc Danici rcgni pars Iutia, vulgd Iutland vocatur. Itaque finum hcic ad-
pellafie potcrat auctor, excurfum terrarum in mare: quemadmodum diversa ratione,
marisinter binas terras ingreflionem, finum vulgo vocamus. fic idemau&or, annal.
iv,(inum adpellavitid terrarum, quodvulgarivocabuloNatoliae, Afiaticum interPon-
ticumque maria protenditur, ceu pcniniula. Dehinc, inquit, initioab Suria, ufquead
Jlumen Euphratem,quantum ingemi terrarumJinu ambitur,quatuor legionibus coercitum.
Ea fignificatione fi heic quoque accipienda foret voxftnus; initium ejus eflet inter duas
celeberrimas Geimania: urbeis, Hamburgium & Lubecam. finis ad Cimbrorum pro-
montorium, quod nunc vulgo Skage a proximo pago cognominatur. At finum puto
2oheic intellexifle auttorem mare ipfum,quod Svevicum mox infra cognominat; quique
ftnus Codanus Melx ac Plinio dicitur,nunc vulgo adcolis de OoH fee. & hoc modo con-
venit ci cum Mela, qui lib. in, cap. m, poftquam dicturn finum quam accurarifll-
me, ut infra referetur, defcripfir; In eot inquh,funt Cimbri & Teutoni. F o s i igitur illi
inpraefinito terrarum fpatio fuerunt, medii inter Cimbros & Cherufcos.
Nomen eorum a nulloalioreferrifcriptore,vehementcrmiror: eoque magis,qudd
Ptolemaus, quiin MarciAureliiprincipatu fcripfiflefua creditur exSvida, ideit,an-
his, poftquam Tacitus Germaniam defcripfit, circiter lx , iifdem in finibus collocat
Saxones; gentemclaram,&fequentibusmoxtemporibusvaUdiflimam. quae un-
de poft Taciti aetatemintra di&orum annomm fpatium prorepferit, quum in reljqtia
SoGermania nihil vacuum reliquerit Tacitus, ejusque aevi alii fcriptorcs; au quomodo
Fofos, gentem tam validam, ut mox e finiumamplitudinepatebit, Cherufcorumque,
magnae itidemgentis, fociamtamfacileexpulerit,haud equidcm difpicere queo. Ad
leptemtrionis fecreta, qua nunc Norvagia eft cum Svcdia, rccurrere pudet; quando jara
antea patuit,pluribusquein lorisinfra patebit, faltas indc fingi gentium transmigratio-
nes. Malim fufpicari, apud Taciuim corrupta elTe vocem F o s i, pro S a x o n 15 pri-
m3 fyllaba s a prorfas amifsa, dein x & n vitiatis in f & s. nam eadem terminatione
in o ni, aliae quoque Celticje gentes antiquis Romanorum fcriptoribus tradita; funt,
Turoni,Santoni,mGMa-,& r<?«/w« Cimbris finitimi. Egefippo, Iudaicarum remm
fcriptori, fi fides tuto haberi poflet, manifeftum foret ex hiftoriis ejus, jam Vefpailani
^•oimperatoris tempore nomen cxftitifle Saxonum. Iofepho quidpe ludaeo, apud popula-
reis Titi Caefarb juflu concionanti, hasc verba tribuit: Tremithos Romanos Scotia, qux
terris nihil d:bet • tremit Saxonia, inacceffapaludibus, & inviisfepta regionihus. Verum
hunc fcriptorem, paullo obfcuriorem (vixit autem poft Gratianum & Thcoddfium
imperatores) falso duo ifta nomina Iofepho concionanti adfcripfifle, magisque ccgni-
tumhabuifle,qui populifuatempeftateBritanniamGcrmaniamqne ulteriorem tene-
rcnt, quam quid lofephus in concione loquutus fit, quique populi hujs sevo dittas re-
gionesincolucrint; fatis manifefto adparet ex vocabulo Scofif, quod incogniium
faifleTiti lofephique tempore, fatis liquet ex Tacito, qui in Agricola: vita \ quam una
, cum Getmania fub initium impetii Trajani confcripfit ,Caledoniam ." -otics
5oeam adpellat, cum aliis au£toribus; populosque in ea quofdam Horettos. de Scotia vc-
ro, vel ejus incolis Scotis, ne yf> quidem. At Egefippi hcec defcriptio, qua Saxoniam,
inviampa/udibus, atque inaccejfam facit, nullo modo antiquis Saxonum,Chemfcos in-
ter atque Cimbros, fedibus convenire poteft; quum terra haec, qua: nunc Holfa-
tia dicitur, fit faris edita , & collibus amcenis varie attollatur . Longe aliam Fgc-
fippum inteliexifie regionem mox infra patebit. Ceterum utut apud Tacituni
H 2 fcripturrj