DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0675
GERMANI^ ANTIQ^. LIB. H. i97
cunclis nomina eflc quaefita, haud dubium eft. Hinc etiam regio ipfa, ad utmmque
montis Vofagi latus, ad opidum ufque Zrveipruck, vulgo dicitur hinc Lotharin-
gis Le pais deVofgues, illinc Germanis Das Wafgaw: quafi dicas Latine Pagum Vo-
fagenfem. gaw quidpe & gdw fignificant pagum, id eft, traclum regionis. Ex his igU
tur jam patet Vosagum, & Vosacum, Vosegum, & Vosecum,
item Vasacu.m, unius ejusdemque rei efie vocabylum, pro variarum dialecro»
rum ratione varie formatum. Quodautem Caefar Vofegtm montemmKsLin%omb\\s
attribuit, quorum caput, quondam Andomatunum, nuncdicitur Langres • id nihil
mirum. ncgligentia: ejus, quam inaliis jam farpiusnotavi, atque incuria? potiiis,
10 quam errori, aut ignorantiae-idadfcribendum . Hoc ei dido loco inftitini fuit, non
uti montis Vofcgi intcgrum tracrum curatius defcriberet, fed uti fonteis Mofie
amnis, dequo ci pracipuus fermo, certo fitu indicaret. Poterat igitur recrius fic
fcripfifle : CMofa oritur iu finibus Lingonum,ex monteVofego . Cetero filvam in hoc
monte ingentcm & ipfc defcnbit Caefar, comment. i : ubidemilitibusfuis, Ariovi-
fti, Germanorum rcgis, adventum expavefcentibus fic fcribit: <£>ui fe ex his minus
timidos exisiimari volebant; non fehoftem vereri, fedangufliasitinerts, ejr magnitudi-
nem filvarum, qutt intey eos atque Arioviflum intercederent, aut rem frumentariam, ut fatis
commode fupportat ipoffet, timere dicebant. Ca;far enimtunccum exercitu agebat in
Lingonibus; quo Helvetios e prcelio fugienteis profequutus erat: Arioviftus au-
20 tem in cxtrcmis Sequanorum versus Rhenum finibus ; ut fupra oftenfum .
Quod adnomenhujusfilvasattinet, quodin tabula, <5caliis poftcriorisxvi lcri-
ptoribus,mafculinogenere Vosagus; vereor, uti fatis finebarbarifmo, iftius
aEvi fcriptoribns frequenti: opinorque, quum & jugum, & filva, redte fupcrioribus
fcriptoribusdicerentur mons V o s £ g u s, & saltus Vosegus, vcl Vo-
sagus; pofteriores auftores, pro voce fltm, finemutationegcneris in voce Vaft-
gm, adjecifle voccm filva : quum dicendum foret 5 silva VosEGA, & Vq«
saga, five vasaga.
Caput xl.
Ve amnwus cttmons Germamx.
AMnium, qui Germanorum cis Rhenum fineis attigerunt, primus atque
maximus eft Rhenus; ipfam Germaniam citeriorem ab ulteriore diipe-
lcens : antiquiffimis Graecorum pariter ac Romanorum lcriptoribus inco-
gnitus. nam qui Ariftotelis operibus nomen ejus immifccnr, opido quam im-
pcrite faciunt. Fragmentum quoddam, interalia, admirandis ejus fubjicitur tale :
p'^@- fVfl©- 01 nrorapoi vnr' cioktu pixtriv, 0 fjtiv Tepftotvsss, c't cf\jb Uctjovcts 'S^c^hQuv '
H&f Btoiss pttv vavo-'i7n>pov txistrt to petOoovy tS J}£ xet/jtuvl^ 'srayivns \s&i> kovxs, cv mbiis ^jf,
40 f^dTt KetS-tTrzFivovTotf • At quis umquam Herodiani legit hiftorias, qui non agno-
fcat, hax ejus efle? fic enim ipfe lib. vi : Miytcpstydp j\i\ tsrot •stotciiauv uV' dpKT»
piiiQ , ^VOSTiK^ fso©"' 0 ptV Tip[a,cwxs > 0 d]) XlctioVCtS 'GptypH&UlV . 01 B-ipiSS JAiV VfjtVtri-
•sropov iyjsQ ro puSoov, ef[td (Zd3-@<> te ngy •safictT^ . tS d[i %&t^m(^, trctyiVTis iszsv tS
Kpvas, cv -snMis o^yj^xTt KctB-nrsrivovlaji. dvTtTvrns «^e »tw wppov ytviTcq to 'sroiXpei-
9-ooy, us ptrj yJvov 'tvsruv 07rXctts K&f "srocrtv ctvBpwrruy dvTiyfitv^ «M« t{&\ t£s dpvtrcteS^ 3-tAov-
TCtS , flr) Kd/\7THS ifT cwtS , fJtr\J\]i KOtXct a-Kivrj Qipeiv, TriXiKetS d\i tfji) J\lKt>X6lS ' tV OHKO-
■fycuiTiS , yvfjtvov Tt cKtvas deyL/$poi to vfiup , Cptouo-tv usmo hi&ev. <!pv<ris fJtiv d[ri r "srolctjxcor
ttvTYj. Hoc eft : Hi enim maximiamnium fub feptemtrione feruntur, Rhenus ac Danu-
bim: quorum alter Germnnos, alter Pannoniospr£tcrfluit. atque aflate quidem navigabi-
5° les fmt, altifimo latifsimoque alveo: per hiemem concreti gelu, camporum in morem
ferequitantur. Efl autem adeo alvei folida giacies, uti non equorum ungulis tantumt
pedibusque virorum fubpflat; fed qui haufluri inde funt, nontam urnas aut vaft alia fe-
cum ajferant, quam fecureis ac dolabras ; ut cxfam inde aquam fine vafe ullo, veluti
lapidem,afportent. <Sftquehjtcquidemhorumamniumefl natura . Manifcfto igitur vel
ex hoc fragmento adparct, omnia illa, quxfragmentorum vice Ariftotelis operibus
R iij in no-
cunclis nomina eflc quaefita, haud dubium eft. Hinc etiam regio ipfa, ad utmmque
montis Vofagi latus, ad opidum ufque Zrveipruck, vulgo dicitur hinc Lotharin-
gis Le pais deVofgues, illinc Germanis Das Wafgaw: quafi dicas Latine Pagum Vo-
fagenfem. gaw quidpe & gdw fignificant pagum, id eft, traclum regionis. Ex his igU
tur jam patet Vosagum, & Vosacum, Vosegum, & Vosecum,
item Vasacu.m, unius ejusdemque rei efie vocabylum, pro variarum dialecro»
rum ratione varie formatum. Quodautem Caefar Vofegtm montemmKsLin%omb\\s
attribuit, quorum caput, quondam Andomatunum, nuncdicitur Langres • id nihil
mirum. ncgligentia: ejus, quam inaliis jam farpiusnotavi, atque incuria? potiiis,
10 quam errori, aut ignorantiae-idadfcribendum . Hoc ei dido loco inftitini fuit, non
uti montis Vofcgi intcgrum tracrum curatius defcriberet, fed uti fonteis Mofie
amnis, dequo ci pracipuus fermo, certo fitu indicaret. Poterat igitur recrius fic
fcripfifle : CMofa oritur iu finibus Lingonum,ex monteVofego . Cetero filvam in hoc
monte ingentcm & ipfc defcnbit Caefar, comment. i : ubidemilitibusfuis, Ariovi-
fti, Germanorum rcgis, adventum expavefcentibus fic fcribit: <£>ui fe ex his minus
timidos exisiimari volebant; non fehoftem vereri, fedangufliasitinerts, ejr magnitudi-
nem filvarum, qutt intey eos atque Arioviflum intercederent, aut rem frumentariam, ut fatis
commode fupportat ipoffet, timere dicebant. Ca;far enimtunccum exercitu agebat in
Lingonibus; quo Helvetios e prcelio fugienteis profequutus erat: Arioviftus au-
20 tem in cxtrcmis Sequanorum versus Rhenum finibus ; ut fupra oftenfum .
Quod adnomenhujusfilvasattinet, quodin tabula, <5caliis poftcriorisxvi lcri-
ptoribus,mafculinogenere Vosagus; vereor, uti fatis finebarbarifmo, iftius
aEvi fcriptoribns frequenti: opinorque, quum & jugum, & filva, redte fupcrioribus
fcriptoribusdicerentur mons V o s £ g u s, & saltus Vosegus, vcl Vo-
sagus; pofteriores auftores, pro voce fltm, finemutationegcneris in voce Vaft-
gm, adjecifle voccm filva : quum dicendum foret 5 silva VosEGA, & Vq«
saga, five vasaga.
Caput xl.
Ve amnwus cttmons Germamx.
AMnium, qui Germanorum cis Rhenum fineis attigerunt, primus atque
maximus eft Rhenus; ipfam Germaniam citeriorem ab ulteriore diipe-
lcens : antiquiffimis Graecorum pariter ac Romanorum lcriptoribus inco-
gnitus. nam qui Ariftotelis operibus nomen ejus immifccnr, opido quam im-
pcrite faciunt. Fragmentum quoddam, interalia, admirandis ejus fubjicitur tale :
p'^@- fVfl©- 01 nrorapoi vnr' cioktu pixtriv, 0 fjtiv Tepftotvsss, c't cf\jb Uctjovcts 'S^c^hQuv '
H&f Btoiss pttv vavo-'i7n>pov txistrt to petOoovy tS J}£ xet/jtuvl^ 'srayivns \s&i> kovxs, cv mbiis ^jf,
40 f^dTt KetS-tTrzFivovTotf • At quis umquam Herodiani legit hiftorias, qui non agno-
fcat, hax ejus efle? fic enim ipfe lib. vi : Miytcpstydp j\i\ tsrot •stotciiauv uV' dpKT»
piiiQ , ^VOSTiK^ fso©"' 0 ptV Tip[a,cwxs > 0 d]) XlctioVCtS 'GptypH&UlV . 01 B-ipiSS JAiV VfjtVtri-
•sropov iyjsQ ro puSoov, ef[td (Zd3-@<> te ngy •safictT^ . tS d[i %&t^m(^, trctyiVTis iszsv tS
Kpvas, cv -snMis o^yj^xTt KctB-nrsrivovlaji. dvTtTvrns «^e »tw wppov ytviTcq to 'sroiXpei-
9-ooy, us ptrj yJvov 'tvsruv 07rXctts K&f "srocrtv ctvBpwrruy dvTiyfitv^ «M« t{&\ t£s dpvtrcteS^ 3-tAov-
TCtS , flr) Kd/\7THS ifT cwtS , fJtr\J\]i KOtXct a-Kivrj Qipeiv, TriXiKetS d\i tfji) J\lKt>X6lS ' tV OHKO-
■fycuiTiS , yvfjtvov Tt cKtvas deyL/$poi to vfiup , Cptouo-tv usmo hi&ev. <!pv<ris fJtiv d[ri r "srolctjxcor
ttvTYj. Hoc eft : Hi enim maximiamnium fub feptemtrione feruntur, Rhenus ac Danu-
bim: quorum alter Germnnos, alter Pannoniospr£tcrfluit. atque aflate quidem navigabi-
5° les fmt, altifimo latifsimoque alveo: per hiemem concreti gelu, camporum in morem
ferequitantur. Efl autem adeo alvei folida giacies, uti non equorum ungulis tantumt
pedibusque virorum fubpflat; fed qui haufluri inde funt, nontam urnas aut vaft alia fe-
cum ajferant, quam fecureis ac dolabras ; ut cxfam inde aquam fine vafe ullo, veluti
lapidem,afportent. <Sftquehjtcquidemhorumamniumefl natura . Manifcfto igitur vel
ex hoc fragmento adparct, omnia illa, quxfragmentorum vice Ariftotelis operibus
R iij in no-