DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0059
io PHILIPPI CLUVER.II
undique includitur,adcuratiusheic indicabo. hujusquidpecognitio,non mo-
do utilis, fed neceflaria etiam fiepe futura eft. A meridie igitur mare eft In-
ternum,quod vulgo nunc Mediterraneum vocatur. ab folis occafu, oceanus
Atlanticus. abfeptemtrionibus,oceanusfeptemtrionalis:cujusvaria vocabula,
prout variis adfunditur terris. Atque hactenus nulla controverfia;quia termi-
ni per maria faciles, fatifque diferti. at ab ortu folis, quia non maria, fed ter-
rx plurima ex parte adharrent ; terminus inter Europam Afiamque paullo eft
obfcurior: de quo plura heic expedire haud pigeat. Hunc nullo fieculo, ne-
que ab antiquiffimis,neque noviifimis fcriptonbus recte proditum, auda&er
adfeveraverim. Caufaillis fuit,quiafeptemtrionalemplagamnumquam fatis io
compertam habuere: his vero, quiaillos temere,fine ulla rei acriori expenfio-
ne, ceu gravifTimos auclores,fequutifunt. Ac de mari Aga:o,deHelleiponto,
de Propontide, de Ponto,8c Ma:oti palude, recte quidem, ac nte inter omneis
convenit. hinc vero quumnoviflimum terminum Tanain amnem veteres pro-
nuntiarint; apertiflime ignaros ulteriorum terrarum fefe prodiderunt. quid-
pe a Txnaro, extremo Peloponnefi promontorio, ad Tanais fonteis licetEu-
ropx latus orientale metiaris tamen non ultra dimidium ejus his terminis
claufum deprehendas jxquali ferme hinc terrarum ipatio, oceanum ufque fe-
ptemtrionaiem, interpofito. Noftri fieculi homines, quum id animadverte-
rentdinea,ab Tanais ortu ad lacum Granvicum,quod &c mare Album,ducta, zo
veterum defectum fuppleri pofle putarunt:auctorem quodammodo hac in re
fequuti Cl. Ptolemarum. Verum quam vehementer & ipfi m hoc, una cum
Ptolercueo,erraverint,fnox aperiam. Plinius kb.iv,ca.p.ii,<_sfgrippa,inquit,to-
tum eum traclum, ab Ijlro ad oceanum, bis ad decies centum m. pajf.in longitudinem, ali-
quantum minusquadringentis in latitudinem ad flumen Viftulam, a defertis Sarmatix,
prodidit, Hxc de ea regione, qua:, ultima Europa; in orientem versus, Sarma-
tia diftafuit. De eademidem Plinius,hb.ii,cap.cviu,ubiterra: univerfela-
titudinem tradit > ^b oHio,inquit, Tanais nihil modicum diligentifftmi aucloresfe-
cere. <^drtemidorus ulteriora incomperta exiftimavit; quum circa Tanaim Sarmatarum
gentesdegerefateretur,adfeptemtrionesversus. ifidorus adjecit xi i c m.pajfuum,ufque 30
ad Tbulen. qua conjeffura divinationis eff. Ego non minore, quam proxime diclo ,fj>atio
Sarmatarumfines nofci intelligo. Hxc Plinius haud dubie ex illa M. Agrippa: tradi-
tione:fiquidem numerus xn c mUlium pafluum utrobique conVenit.Exqui-
bus fatis aperte patet, Sarmatiam hanc 8c in Europa fuifle (in Europads enim
populis ifta refert Plinius) & ad oceanum ufque extenfam: unde & Sarmaticus
ipfe cognominatus. hinc Juvenalis, Satyra 11:
Vltra Sauromatas fugere hinclibet, cjr glacialem
Oceanum.
In dimetiendaSarmatia: longitudine haud quidquam aberravit Agrippa.quid-
pe ab extimo, quod m feptemtriones versus eft, Iftri oftio (& hocinnuit aper- 40
tcPliriius inprajcedentibus) ad finum Album, Scproximum Sarmatia: litus,
menfuram ii agas, x 11 c M.pafT. reperies. tantumdem vero a Tanais oftio
ad Petzorarregionis litus. Inlatitudine quoquehauditamultum erravit.quid-
pe fi Finniam cum Plinio in Sarmatia cenfeas; iunt inter Botnicum finum, &
Tanais fontem (quem haud procul oceano, circa Petzoram flumen, pofuilfe
veteres, mox infra oftendam:) io cccc circiter M. paflhum. tantumdem-
que eit fpatiiinter Obium amnem ( quem verum efleEuropa: terminum,in-
fra monftrabo) & intimum finus Albi receflum: fi malis Finnos cum Tacito
Germanis adfcribere. nam,utrum Europa: terminum, Obii oftium,an Tanais
falfos fonteis Mela intellexerit,incertum eft. Inter Viftulam autem,& Tanais jq
oftium,paullo eft amphus. Hinc Sarmatis adverfas facit Mela, hb.m, cap. v,
oceani infulas,quaru incoke Oon&,Hippopodes, Panotti. Novam zemblam eifeho-
die,cum reliquis fub polo infulis, Ruflia: ac Lappia: objed:as,j(uoloco reddam.
Hinc itemSarmaticum adpellatur «?^Ptolema;ojquamquamhaudvero fitu:&:
Sarmaticus Oceanus ^thico; item Apollonii fcholiafti j cujus verba ha:c funt:
undique includitur,adcuratiusheic indicabo. hujusquidpecognitio,non mo-
do utilis, fed neceflaria etiam fiepe futura eft. A meridie igitur mare eft In-
ternum,quod vulgo nunc Mediterraneum vocatur. ab folis occafu, oceanus
Atlanticus. abfeptemtrionibus,oceanusfeptemtrionalis:cujusvaria vocabula,
prout variis adfunditur terris. Atque hactenus nulla controverfia;quia termi-
ni per maria faciles, fatifque diferti. at ab ortu folis, quia non maria, fed ter-
rx plurima ex parte adharrent ; terminus inter Europam Afiamque paullo eft
obfcurior: de quo plura heic expedire haud pigeat. Hunc nullo fieculo, ne-
que ab antiquiffimis,neque noviifimis fcriptonbus recte proditum, auda&er
adfeveraverim. Caufaillis fuit,quiafeptemtrionalemplagamnumquam fatis io
compertam habuere: his vero, quiaillos temere,fine ulla rei acriori expenfio-
ne, ceu gravifTimos auclores,fequutifunt. Ac de mari Aga:o,deHelleiponto,
de Propontide, de Ponto,8c Ma:oti palude, recte quidem, ac nte inter omneis
convenit. hinc vero quumnoviflimum terminum Tanain amnem veteres pro-
nuntiarint; apertiflime ignaros ulteriorum terrarum fefe prodiderunt. quid-
pe a Txnaro, extremo Peloponnefi promontorio, ad Tanais fonteis licetEu-
ropx latus orientale metiaris tamen non ultra dimidium ejus his terminis
claufum deprehendas jxquali ferme hinc terrarum ipatio, oceanum ufque fe-
ptemtrionaiem, interpofito. Noftri fieculi homines, quum id animadverte-
rentdinea,ab Tanais ortu ad lacum Granvicum,quod &c mare Album,ducta, zo
veterum defectum fuppleri pofle putarunt:auctorem quodammodo hac in re
fequuti Cl. Ptolemarum. Verum quam vehementer & ipfi m hoc, una cum
Ptolercueo,erraverint,fnox aperiam. Plinius kb.iv,ca.p.ii,<_sfgrippa,inquit,to-
tum eum traclum, ab Ijlro ad oceanum, bis ad decies centum m. pajf.in longitudinem, ali-
quantum minusquadringentis in latitudinem ad flumen Viftulam, a defertis Sarmatix,
prodidit, Hxc de ea regione, qua:, ultima Europa; in orientem versus, Sarma-
tia diftafuit. De eademidem Plinius,hb.ii,cap.cviu,ubiterra: univerfela-
titudinem tradit > ^b oHio,inquit, Tanais nihil modicum diligentifftmi aucloresfe-
cere. <^drtemidorus ulteriora incomperta exiftimavit; quum circa Tanaim Sarmatarum
gentesdegerefateretur,adfeptemtrionesversus. ifidorus adjecit xi i c m.pajfuum,ufque 30
ad Tbulen. qua conjeffura divinationis eff. Ego non minore, quam proxime diclo ,fj>atio
Sarmatarumfines nofci intelligo. Hxc Plinius haud dubie ex illa M. Agrippa: tradi-
tione:fiquidem numerus xn c mUlium pafluum utrobique conVenit.Exqui-
bus fatis aperte patet, Sarmatiam hanc 8c in Europa fuifle (in Europads enim
populis ifta refert Plinius) & ad oceanum ufque extenfam: unde & Sarmaticus
ipfe cognominatus. hinc Juvenalis, Satyra 11:
Vltra Sauromatas fugere hinclibet, cjr glacialem
Oceanum.
In dimetiendaSarmatia: longitudine haud quidquam aberravit Agrippa.quid-
pe ab extimo, quod m feptemtriones versus eft, Iftri oftio (& hocinnuit aper- 40
tcPliriius inprajcedentibus) ad finum Album, Scproximum Sarmatia: litus,
menfuram ii agas, x 11 c M.pafT. reperies. tantumdem vero a Tanais oftio
ad Petzorarregionis litus. Inlatitudine quoquehauditamultum erravit.quid-
pe fi Finniam cum Plinio in Sarmatia cenfeas; iunt inter Botnicum finum, &
Tanais fontem (quem haud procul oceano, circa Petzoram flumen, pofuilfe
veteres, mox infra oftendam:) io cccc circiter M. paflhum. tantumdem-
que eit fpatiiinter Obium amnem ( quem verum efleEuropa: terminum,in-
fra monftrabo) & intimum finus Albi receflum: fi malis Finnos cum Tacito
Germanis adfcribere. nam,utrum Europa: terminum, Obii oftium,an Tanais
falfos fonteis Mela intellexerit,incertum eft. Inter Viftulam autem,& Tanais jq
oftium,paullo eft amphus. Hinc Sarmatis adverfas facit Mela, hb.m, cap. v,
oceani infulas,quaru incoke Oon&,Hippopodes, Panotti. Novam zemblam eifeho-
die,cum reliquis fub polo infulis, Ruflia: ac Lappia: objed:as,j(uoloco reddam.
Hinc itemSarmaticum adpellatur «?^Ptolema;ojquamquamhaudvero fitu:&:
Sarmaticus Oceanus ^thico; item Apollonii fcholiafti j cujus verba ha:c funt: