DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0099
5o PHILI PPI CLUVER.II
Tacitus , fub finem libri dc Germania, exfermone, cultu,fede, ae domiciliis Germa-
nosefleprobat. Straboquoquein dictolibro, quamvis fubdubitans, tamen
Germanis adfcribit; ut infra in Baftarnis oftendetur. Hos cum Scordifcis eam-
dem habuifle lingvam, haud obfcure indicat Livius,fub finem libri xl. ubi de
Baftarnis agens,quos Phihppus,Macedonum rex, Iftrum tranfgredi diu folici-
taverat, uti Dardanos delerentjtaliamque exinde popularetur; Dup/ex,inqiut,
inde erat commodum futurum, fi rjrDardant, gens femper infefiiffima Macedom.t ,tem-
poribttfque iniquis regum imminens, tollerentur ; & Eafiarnx, reliBis in Dardania conju-
gibtts, liberisqtte, ad populandam Italiam pojfent mitti. Per Scordifcos iter effe ad mare
K^idriaticum, Italiamque. alia via traduci exercitum non poffe. facite Baftarnis Scordi- io
fcos iter daturos: nec enim aut lingva,aut moribus <cqttales abhorrere. En vides ? quib us
rebus Tacitus Baftarnas Germanos elfe probat; fermone fcilicet, & moribus:
iifdem Livius Scordifcos Gallos Baftarnis fimileis, ejufdemque gentis fuifie
oftendit. Nec tamen ego temere diflimulaverim, aut reticuerim, eofdem. Ba-
ftarnas Gallos adpellari a Livio, lib.XLii &. xlivj itemaPlutarcho iny£mi-
lio Paullo. verum male eos, per infcitiam, pro Gallis habitos ab illius feculi
hominibus Graxis, quum verum inter Gallos Germanosque difcrimen adhuc
ignoraretur, infra in eorum explicatione fatis firmis comprobabo argumen-
tis. Interim, fi, Gallos eos fuifle, Livio atque Plutarcho malis credere; ta-
men hoc inde colligitur, quodlingva eorum tam fuerit fimilis Germanorum 20
fermoni, uti ex eadem fimilitudine non modo unus Tacitus, fed alii etiam
auctores, Germanos efle judicaverint. Livius, lib.xxi, deAnnibale, qua is
Alpeis tranfierit, difputans ; Nec verifimile est, inquit, e* tum ad Galliam patuijfe
itinera; utique citm, qua ad Penninum fuerunt, obfepta gentibus Semigermanisfuijfent.
nequehercule montibushis(fiquem forte id movct) ab tranfitit Poenorumullo Veragri,
incolx jttgi ejus, norunt inditum; fidab eo, quem in fummo facratnm vertice Venninttm
montani appellant. Veragrorum, gentis Alpina:, vicum refert Ca;far , belli
Gallici comment. m, nomine OcJodurum: quem nunc dici Martinach in Valle-
fia (vulgo ha:c eft Wallifferland) infra fuo loco oftendam. Veragri igitur, quum
cl circiter millia pafluum aDanubio, proximo Germaniae termino, remoti 30
fuerint, inter Helvetios Gallos, & Salaflos, Inalpinum Italiar populum po-
fiti, Galliquea Cafare, in dicto commentario, adpellati; quomodoa Livid
dicuntur Semigermani, nifi quia eorum lingva Germanorum, quam Gallo-
rum,fermoni fuit propior. De Alpinorum genere ita Livius, eodem libro:
Tumper eofdem Gallos, haud fane multum lingva moribufque abhorrentes, citm fi im-
mifcuiffent coUoquiis montanorum, cdottus, interdiu tantiim obfideri fdtum • noc7e in
fua quemque dilabi tefta. Porro Tacitus, in eodem libro de Germania: Dex-
tero Svevici maris litore ^fEfiiorum gentes alluuntttr : quibus ritus, habitusque Sve-
vorum, lingva Britamica propior. In libro autem, quo Jul. Agricola; vitam de-
fcripfit, Britanniam, inquit, qui mortales initio incoluerint, indigena, an advecii, 40
ut inter barbaros, parum compertum. Habitus corporttm varii; atqtte ex eo argumen-
ta. namque rutiU Caledoniam habitantium com£, magni artus, Cermanicam origi-
nem adfeverant: Silurum colorati vultus, & torti plerumque crines, & p0fitit con-
tra Hifpaniam , Iberos veteres trajecijfe_j , easque fedes occupaffs, fidem facittnt:
proximi Gallis & fimiks funt: feu durante originis vi; fiu, currentibus in diver-
fa terris, pofitio cosli corporibus habitum dedit. In univerfum tamen afiimanti, Gal-
los vicinum folum occupajfe, credibile eff. Eorttm fiicra deprehcndas , fitperfiitionum
perfvafione^j. firmo haud multum diverfus. In univerfum, ait heic, fermonem.
Britannicum a Gallico haud multum efle diverfum. fupra autem dixit,
^ftiorum (quosPrufiiam atque Livoniam quondamincoluifle, infra Iib. m „
fuo locooftendetur) lingvam Britannica:,quam Svevicar, id efc, Germani-
ca:, e^e propiorem. unde perfpicue colligere datur, magnam fuifle propin-
quitatem magnamque fimilitudinem trium harum lingvarum./r;/1^^,^/,
Uc* y atque 'Cermamca : im6 tantam, uti ^Eftios, quamvis fermone propius
ad Britan-
Tacitus , fub finem libri dc Germania, exfermone, cultu,fede, ae domiciliis Germa-
nosefleprobat. Straboquoquein dictolibro, quamvis fubdubitans, tamen
Germanis adfcribit; ut infra in Baftarnis oftendetur. Hos cum Scordifcis eam-
dem habuifle lingvam, haud obfcure indicat Livius,fub finem libri xl. ubi de
Baftarnis agens,quos Phihppus,Macedonum rex, Iftrum tranfgredi diu folici-
taverat, uti Dardanos delerentjtaliamque exinde popularetur; Dup/ex,inqiut,
inde erat commodum futurum, fi rjrDardant, gens femper infefiiffima Macedom.t ,tem-
poribttfque iniquis regum imminens, tollerentur ; & Eafiarnx, reliBis in Dardania conju-
gibtts, liberisqtte, ad populandam Italiam pojfent mitti. Per Scordifcos iter effe ad mare
K^idriaticum, Italiamque. alia via traduci exercitum non poffe. facite Baftarnis Scordi- io
fcos iter daturos: nec enim aut lingva,aut moribus <cqttales abhorrere. En vides ? quib us
rebus Tacitus Baftarnas Germanos elfe probat; fermone fcilicet, & moribus:
iifdem Livius Scordifcos Gallos Baftarnis fimileis, ejufdemque gentis fuifie
oftendit. Nec tamen ego temere diflimulaverim, aut reticuerim, eofdem. Ba-
ftarnas Gallos adpellari a Livio, lib.XLii &. xlivj itemaPlutarcho iny£mi-
lio Paullo. verum male eos, per infcitiam, pro Gallis habitos ab illius feculi
hominibus Graxis, quum verum inter Gallos Germanosque difcrimen adhuc
ignoraretur, infra in eorum explicatione fatis firmis comprobabo argumen-
tis. Interim, fi, Gallos eos fuifle, Livio atque Plutarcho malis credere; ta-
men hoc inde colligitur, quodlingva eorum tam fuerit fimilis Germanorum 20
fermoni, uti ex eadem fimilitudine non modo unus Tacitus, fed alii etiam
auctores, Germanos efle judicaverint. Livius, lib.xxi, deAnnibale, qua is
Alpeis tranfierit, difputans ; Nec verifimile est, inquit, e* tum ad Galliam patuijfe
itinera; utique citm, qua ad Penninum fuerunt, obfepta gentibus Semigermanisfuijfent.
nequehercule montibushis(fiquem forte id movct) ab tranfitit Poenorumullo Veragri,
incolx jttgi ejus, norunt inditum; fidab eo, quem in fummo facratnm vertice Venninttm
montani appellant. Veragrorum, gentis Alpina:, vicum refert Ca;far , belli
Gallici comment. m, nomine OcJodurum: quem nunc dici Martinach in Valle-
fia (vulgo ha:c eft Wallifferland) infra fuo loco oftendam. Veragri igitur, quum
cl circiter millia pafluum aDanubio, proximo Germaniae termino, remoti 30
fuerint, inter Helvetios Gallos, & Salaflos, Inalpinum Italiar populum po-
fiti, Galliquea Cafare, in dicto commentario, adpellati; quomodoa Livid
dicuntur Semigermani, nifi quia eorum lingva Germanorum, quam Gallo-
rum,fermoni fuit propior. De Alpinorum genere ita Livius, eodem libro:
Tumper eofdem Gallos, haud fane multum lingva moribufque abhorrentes, citm fi im-
mifcuiffent coUoquiis montanorum, cdottus, interdiu tantiim obfideri fdtum • noc7e in
fua quemque dilabi tefta. Porro Tacitus, in eodem libro de Germania: Dex-
tero Svevici maris litore ^fEfiiorum gentes alluuntttr : quibus ritus, habitusque Sve-
vorum, lingva Britamica propior. In libro autem, quo Jul. Agricola; vitam de-
fcripfit, Britanniam, inquit, qui mortales initio incoluerint, indigena, an advecii, 40
ut inter barbaros, parum compertum. Habitus corporttm varii; atqtte ex eo argumen-
ta. namque rutiU Caledoniam habitantium com£, magni artus, Cermanicam origi-
nem adfeverant: Silurum colorati vultus, & torti plerumque crines, & p0fitit con-
tra Hifpaniam , Iberos veteres trajecijfe_j , easque fedes occupaffs, fidem facittnt:
proximi Gallis & fimiks funt: feu durante originis vi; fiu, currentibus in diver-
fa terris, pofitio cosli corporibus habitum dedit. In univerfum tamen afiimanti, Gal-
los vicinum folum occupajfe, credibile eff. Eorttm fiicra deprehcndas , fitperfiitionum
perfvafione^j. firmo haud multum diverfus. In univerfum, ait heic, fermonem.
Britannicum a Gallico haud multum efle diverfum. fupra autem dixit,
^ftiorum (quosPrufiiam atque Livoniam quondamincoluifle, infra Iib. m „
fuo locooftendetur) lingvam Britannica:,quam Svevicar, id efc, Germani-
ca:, e^e propiorem. unde perfpicue colligere datur, magnam fuifle propin-
quitatem magnamque fimilitudinem trium harum lingvarum./r;/1^^,^/,
Uc* y atque 'Cermamca : im6 tantam, uti ^Eftios, quamvis fermone propius
ad Britan-