DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0162
GERMANI^E ANTIQ^ LIB. T: iij
Nunc dc divifione agrorum in pagos, qux &: ipfa liniverfis Germania» na-
feionibus fuit communis, dicendum eft. Pagprum quamvis noftcr aucTor fa-
ciat mentionem; non tamen aperte aut diferte docet, quid fuerint. aliunde
igitur eorum defcriptio petenda. Cxiaris verba, comment. v i, jani ante re-
lata, funt ifta : In pace nullus communis estmagiftratus: fed' pnncipes regiranm arqnc
pagorum inter fuos jus dicunt, controverftasque minuunt. Nofter hxc ita; Eliguntur
prtncipes, quijura perpagos vicosque reddunt. Pagus igitur noli idem quj vicus,
quemfupradefcriplimus. Plutarchus inNuml: Aion^ryjv
etor^q <pihtfov} mplfcetro roig 7rohtroug, K&j pei&ov U( y$07rotoy d.yx,w^(po; rv^^y «j
10 vjv %®69LV ^'£htv, cc 7rdyisg >&fsoyyopivo-i. id eft : Quamobrem agriculturam quoque
INuma, ceupacis amorisque poculum mifcuit civibus fuis: artemque hanc ut bononim mo-
rum effcctriccm amans,agros inparteis diftribuit,quos pagos adpellavit. Pagus igiturin-
tegra amplioris alicujus regionis fuit portio. Cxfar comment. i: Omnis 'civitdf
Belvetia in quatuorpagos divifa cst. Ammian. Marcellinus, lib. xxt: Didicit, i^ile-
ma?2nos, kpago Vadomarii exorfos, vaftare confnes Rhetiis tractus. Regio fiiit fatis am-
plajnam rex ejus fuit, fiveprinceps Vadomarius. idem auclor, lib.xi v: In
Cundomadum & Vadomarium fratres, <._Alemannorum reges, arma moturus. &c Hb.
x v 111: Statim rex quoque Vadomarius venit. In privilegio Theodorici, Franco-
rum regis : CMonaftenum vicorum in eremo vafta^ qux Vofagusappellatur, inpago
20 facenfi, m loco, quivocatur Vivarius peregrinorum-, qui ante appe/tatus es~t CMurbach.
ubi tota Elfatia vocaturpagus. Aimoinus,hb.iv, cap.cxi: Imperatorreliquum
aftatis tempus inpago Warmacenfttransegit. In privilegio Hlotarii imperatons, Tra-
jectcnfi ecclelix dato: Inpago CMafo, fuper fluvium Rure ,monaftcrium, quod Berg
nuncupatur, adpr&fatamfedem Trajeftenfem fub omni mtegritate tradidimus. Anony-
mus, ill viti Ludovici Pii: Elameresheim,inpagum Ripttarium -venit. In legibus an-
tiquis Ripuariorum, tit. xxxi,paragr.m: Pagus Ripuarius. de eodemmoxita
tit. lxxxviii, parag. v: Provincia Ripuaria. Apud ipfos Germanos ejusmodi pa-
gorum vernaculum vocabulum fuit gatp, & variantibus cXiiXzdds, gaw: gew,gbwy
gow. Intraditionibus Fuldenfibus, lib.i, cap. iv: In pago Salagewe, vilU Tubba.
30 in pago Weringewe. Hinc etiamnunc Varmacenfis pagus dicitur Wormesgaw, &C
Briliaci montis pagus Brifgaw cujus incolx in Notitia imperii Briftgavi : fibi
ipfis quondam haud dubie thi Brifgawer. Sic, qui Cxfari, comment. j is 111, &c
vii, Andesdicuntur Gallix Celticx populi, Tacito in annal. 111, funt Andecavi,
&t recHus Plinio , lib. 1 v, cap. x v 111, Andegavi, quafi thi Andegaiver, a pago, ieu
regione Andium Andegaw. Hodieque in Helvetia Tigurinus pagus, Cxfari in
comment. 1. memoratus, dicitur Zurichgbw, &c alii ibidem Turgbw, Aargbw,
Wiftispurgergow. trans Danubium eil Nordgaiv; qux & Bojaria fuperior. inter
Franconiam & Haffiam, Buchgaw-, qux & Fuldenfis abbatia. trans Rhenum,ex
adverfo Maguntiaci, Rhingaw. in Frifia Weftergow, & Ooftergow. Hamonia: comi-
40 tatus, Hennegotv: &L alii alibi. Pagi tamen veterum Germanorum aliquanto
minores fuilie videntur. nam unis Semnonibus, Svevica: genti, Tacitus, in li-
bro de Germania, centum adfcribit pagos : quorum tamen univerfa civitas
Helvetiorum civitatis amplitudinem haud multo luperavit. & totidem Ca:far,
comment. iv, attribuit Chattis, quos Svevos iple adpellat. Plinius,hb.iv, cap.
x n 1, Hillevionum in Scandinavia genti, quingentos. qua: tamen gens quam
amplafuerit, fcirihaudpoteft. Sic Tacitus, hiftoriar. lib. iv, Gugerniscom-
plureis tribuitpagos,in his verbisj In proximos Gugernorum pagos dutfus a Voculi
txercitm: quum tamen exigua fuerit eorum natio, mter Rhenum & Mofam, a
Rorar confiuente ad divortium Rheni protenfa.
^o Cetero hujusmodi pagiin alias iterum divifi fuere parteis. Tacitus in li-
bro de Germania: Eligunturprincipes, qui jura per pagos vicosque reddunt. Centeni
fingnlis explebe comites, conftlium ftmul& au£loritas, adfunt. Ab his poftea totideni
Pagi partes difta: fuere vernacula lingva hunderten. unde etiamnum in Angli^
pagos, quos illi vulgari lingva fhires, a veteri Saxonico vocabulo fcyres, &c La-
tine comitatus adpeilant, diYifos yidemus in parteis, qux dicuntur hundreds.
K 3 Eadem
Nunc dc divifione agrorum in pagos, qux &: ipfa liniverfis Germania» na-
feionibus fuit communis, dicendum eft. Pagprum quamvis noftcr aucTor fa-
ciat mentionem; non tamen aperte aut diferte docet, quid fuerint. aliunde
igitur eorum defcriptio petenda. Cxiaris verba, comment. v i, jani ante re-
lata, funt ifta : In pace nullus communis estmagiftratus: fed' pnncipes regiranm arqnc
pagorum inter fuos jus dicunt, controverftasque minuunt. Nofter hxc ita; Eliguntur
prtncipes, quijura perpagos vicosque reddunt. Pagus igitur noli idem quj vicus,
quemfupradefcriplimus. Plutarchus inNuml: Aion^ryjv
etor^q <pihtfov} mplfcetro roig 7rohtroug, K&j pei&ov U( y$07rotoy d.yx,w^(po; rv^^y «j
10 vjv %®69LV ^'£htv, cc 7rdyisg >&fsoyyopivo-i. id eft : Quamobrem agriculturam quoque
INuma, ceupacis amorisque poculum mifcuit civibus fuis: artemque hanc ut bononim mo-
rum effcctriccm amans,agros inparteis diftribuit,quos pagos adpellavit. Pagus igiturin-
tegra amplioris alicujus regionis fuit portio. Cxfar comment. i: Omnis 'civitdf
Belvetia in quatuorpagos divifa cst. Ammian. Marcellinus, lib. xxt: Didicit, i^ile-
ma?2nos, kpago Vadomarii exorfos, vaftare confnes Rhetiis tractus. Regio fiiit fatis am-
plajnam rex ejus fuit, fiveprinceps Vadomarius. idem auclor, lib.xi v: In
Cundomadum & Vadomarium fratres, <._Alemannorum reges, arma moturus. &c Hb.
x v 111: Statim rex quoque Vadomarius venit. In privilegio Theodorici, Franco-
rum regis : CMonaftenum vicorum in eremo vafta^ qux Vofagusappellatur, inpago
20 facenfi, m loco, quivocatur Vivarius peregrinorum-, qui ante appe/tatus es~t CMurbach.
ubi tota Elfatia vocaturpagus. Aimoinus,hb.iv, cap.cxi: Imperatorreliquum
aftatis tempus inpago Warmacenfttransegit. In privilegio Hlotarii imperatons, Tra-
jectcnfi ecclelix dato: Inpago CMafo, fuper fluvium Rure ,monaftcrium, quod Berg
nuncupatur, adpr&fatamfedem Trajeftenfem fub omni mtegritate tradidimus. Anony-
mus, ill viti Ludovici Pii: Elameresheim,inpagum Ripttarium -venit. In legibus an-
tiquis Ripuariorum, tit. xxxi,paragr.m: Pagus Ripuarius. de eodemmoxita
tit. lxxxviii, parag. v: Provincia Ripuaria. Apud ipfos Germanos ejusmodi pa-
gorum vernaculum vocabulum fuit gatp, & variantibus cXiiXzdds, gaw: gew,gbwy
gow. Intraditionibus Fuldenfibus, lib.i, cap. iv: In pago Salagewe, vilU Tubba.
30 in pago Weringewe. Hinc etiamnunc Varmacenfis pagus dicitur Wormesgaw, &C
Briliaci montis pagus Brifgaw cujus incolx in Notitia imperii Briftgavi : fibi
ipfis quondam haud dubie thi Brifgawer. Sic, qui Cxfari, comment. j is 111, &c
vii, Andesdicuntur Gallix Celticx populi, Tacito in annal. 111, funt Andecavi,
&t recHus Plinio , lib. 1 v, cap. x v 111, Andegavi, quafi thi Andegaiver, a pago, ieu
regione Andium Andegaw. Hodieque in Helvetia Tigurinus pagus, Cxfari in
comment. 1. memoratus, dicitur Zurichgbw, &c alii ibidem Turgbw, Aargbw,
Wiftispurgergow. trans Danubium eil Nordgaiv; qux & Bojaria fuperior. inter
Franconiam & Haffiam, Buchgaw-, qux & Fuldenfis abbatia. trans Rhenum,ex
adverfo Maguntiaci, Rhingaw. in Frifia Weftergow, & Ooftergow. Hamonia: comi-
40 tatus, Hennegotv: &L alii alibi. Pagi tamen veterum Germanorum aliquanto
minores fuilie videntur. nam unis Semnonibus, Svevica: genti, Tacitus, in li-
bro de Germania, centum adfcribit pagos : quorum tamen univerfa civitas
Helvetiorum civitatis amplitudinem haud multo luperavit. & totidem Ca:far,
comment. iv, attribuit Chattis, quos Svevos iple adpellat. Plinius,hb.iv, cap.
x n 1, Hillevionum in Scandinavia genti, quingentos. qua: tamen gens quam
amplafuerit, fcirihaudpoteft. Sic Tacitus, hiftoriar. lib. iv, Gugerniscom-
plureis tribuitpagos,in his verbisj In proximos Gugernorum pagos dutfus a Voculi
txercitm: quum tamen exigua fuerit eorum natio, mter Rhenum & Mofam, a
Rorar confiuente ad divortium Rheni protenfa.
^o Cetero hujusmodi pagiin alias iterum divifi fuere parteis. Tacitus in li-
bro de Germania: Eligunturprincipes, qui jura per pagos vicosque reddunt. Centeni
fingnlis explebe comites, conftlium ftmul& au£loritas, adfunt. Ab his poftea totideni
Pagi partes difta: fuere vernacula lingva hunderten. unde etiamnum in Angli^
pagos, quos illi vulgari lingva fhires, a veteri Saxonico vocabulo fcyres, &c La-
tine comitatus adpeilant, diYifos yidemus in parteis, qux dicuntur hundreds.
K 3 Eadem