DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0179
i5o PHILIPPI CLUVERII
inftituta, morcm matronarum fumma cum dtligentia capillos cincrerutilandi refert.
CeterumMartialis ita,lib, viu:
— Mutat Latias Jpuma Batavacomas.
Et lib.xiv: Caujiica Tcutonicos accendit jjuma captllos.
Spumam vocat faponem fimul 6c hxivium, quia utrumque in lavando fpu-
mam excitat. caujlicam vero, abignea vi cineris,ex quo fapo lixiviumque con-
ficiuntur. accendcbat autemcapillos,idei\,rutilos, atque ignei coloris efriciebat.
Spifliim fiponem jam tuncapud prifcos Germanos in pUarum lpecicm forma-
tum fuifle, quemadmodum apud tonfores, & in locupletiorum domibus per
omnem Europam cemimus, vultuimanibusque lavandis, patetex ejusdem td
poeta; alio epigrammatc:
Si mutare pards longxvos cana capillos •
^Acctpe CMattiacas ( quo tibi calva ?jtilas.
Mattiacas vocatpilas; non quod folis Mattiacis ca: fuerint proprix; ut qui-
dam parum periti volunt interpretes: non magis, quam fpuraa illa Batavis, veJ.
caultica fpuma Teutonis. fcd quia illud gentis vocabulum mctro quammaxi-
mc congruebat: vel ctiam, quodiis uti Germanos Romani viderantapud
Aquas CMattiacas, quar nunc vulgari vocabulo dicuntur Wysbaden-, ut fuo loco
dcmonftrabitur. Re tamen ipsa, non unos Mattiacos,fed omnem Germano-
rum gentem indicare voluit pocta. proinde etiam lpumam iftam modo Bata- Zo
vis, Rheni infulam colentibus,tribuit; modo Teutonis, Iongc a Rheno in Da-
nicis infulis agentibus. Rutilandi hunc crincis morem quum majore in ufu
vnis,quam feminis fuifle teftetur Plinius; miretur forte aliquis imperitus,vins
majorem ftiifle ornandorum capillorumcuram, quamfeminis. Verumratio-
nem, caufamquc refert Clemens, pardagog. Iib.ni,cap. m,his verbis-.T^v iQVuv
o'i Kt/\TBh K.W oi HkvOcli KOjxuffiV cifitC x KOffpSficq. IXC4TI <poQl(fovTO tvrftX0V T* QeiptocLpx'
to ^ou&ov casrt? 7toM/a.ov ct7nXet , ffvyytvtq ti %pw/ao, t2 cq(<:a,i • id eft: Ex gentibtts
Celt£ atque Scytha comam nutriunt; at non ornattts causa. Tcrribile quiddam in feha-
bet, barbarum bene comatum ejje. ejr flavus ejuscolor bellum minatur, ceu cognatus ftn-
gvini. Etnofter, eodem libro de Germanis: Ea cura formx: fed innoxu. neque 30
enim, ut ament, amenturve. in altitudinem quandam &terrorem, adituri bella comti,ut
boftium oculis ornantur. Cetero Sidonius butyro etiamatque aceto in comen-
dis crinibus ufos fuifle Burgundiones, Germanicam gentem,indicat carm.xn:
^ujd me, etji valcam, parare carmen
FefcenninicoU jubes Diones
Inter crinigeras fttum catervas
Et Cermanica vcrba ftjlinentem,
Laudantem, tetricofibinde vuitu
jjjjupd Burgundio cantat efculentut,
Jnfundens actdo comam btttyro ? 40
Hoc cujus: rci gratiafccerint, haud fatis mihi Iiquet. ipfa corpora unxifie bu-
tyro, fupra ex Plinio oftenfum eft. Porro Diodorus, dicto loco, ita narrat de
Germanisjuxtaatque Gallis : A?1T fJLtTU7TUV cJot tIlO KSpv(plu> , Kj TXf TlVCvf&.( <X*it-
wruffiV Tcts t^'Xo<4 , ^ct Hiatpeueic: UfflV u$Tt tLv ts^Sffo-^/iv cumbv <pccjvie£g aaTvpW $ Trciffii
WKvjin*. 'srct%iwovTaj\ yctp ol\ 7f i%ic ^ra t? Kcvnpyocfflccc , u(n /j,y<Xw ^ T inrTruv XC^TH ^'«-
(ptpetv. Ho c eft: Crtneis a fronte ad vertuem, atque inde adcervicem retorquent 5 uti ea
magis fint conjfitcui: tta, utt Satyros, atque Panas adjjeclu referant. cultura enim ita den~
fantur crines, uti ab equorum jubis nthtl dtjferant.
Eumdem crinium cultum oftendit Sidonius,in epiftola 11 hbri i; Theodo-
rici, Gothorum regis, formam depmgens his verbis : ^Jttrtum leguU, flcut mos jC
gentis est, crtnium fuperjacentium flagellts operiuntur. Et Gregorius Turonenfis, hb.
Vi,cap.xxiv, deGundobaldo, Chlotarii Francorumregisfilio,ficl0quens:Z>?-
Itgenti cura nutritus,ut regumiftorum mos es~t, crimum flagellts per terga demtjjis. Jtem
"Vvitichindus , lib. 1. de Saxonibus: Mirati funt Franci prmjlantes corpore & animo
viros, dr novttm habitttm; arma quoque, drdtjfufas cafarie fcapulas. Flagefla ilh duo ad-
pellant,
inftituta, morcm matronarum fumma cum dtligentia capillos cincrerutilandi refert.
CeterumMartialis ita,lib, viu:
— Mutat Latias Jpuma Batavacomas.
Et lib.xiv: Caujiica Tcutonicos accendit jjuma captllos.
Spumam vocat faponem fimul 6c hxivium, quia utrumque in lavando fpu-
mam excitat. caujlicam vero, abignea vi cineris,ex quo fapo lixiviumque con-
ficiuntur. accendcbat autemcapillos,idei\,rutilos, atque ignei coloris efriciebat.
Spifliim fiponem jam tuncapud prifcos Germanos in pUarum lpecicm forma-
tum fuifle, quemadmodum apud tonfores, & in locupletiorum domibus per
omnem Europam cemimus, vultuimanibusque lavandis, patetex ejusdem td
poeta; alio epigrammatc:
Si mutare pards longxvos cana capillos •
^Acctpe CMattiacas ( quo tibi calva ?jtilas.
Mattiacas vocatpilas; non quod folis Mattiacis ca: fuerint proprix; ut qui-
dam parum periti volunt interpretes: non magis, quam fpuraa illa Batavis, veJ.
caultica fpuma Teutonis. fcd quia illud gentis vocabulum mctro quammaxi-
mc congruebat: vel ctiam, quodiis uti Germanos Romani viderantapud
Aquas CMattiacas, quar nunc vulgari vocabulo dicuntur Wysbaden-, ut fuo loco
dcmonftrabitur. Re tamen ipsa, non unos Mattiacos,fed omnem Germano-
rum gentem indicare voluit pocta. proinde etiam lpumam iftam modo Bata- Zo
vis, Rheni infulam colentibus,tribuit; modo Teutonis, Iongc a Rheno in Da-
nicis infulis agentibus. Rutilandi hunc crincis morem quum majore in ufu
vnis,quam feminis fuifle teftetur Plinius; miretur forte aliquis imperitus,vins
majorem ftiifle ornandorum capillorumcuram, quamfeminis. Verumratio-
nem, caufamquc refert Clemens, pardagog. Iib.ni,cap. m,his verbis-.T^v iQVuv
o'i Kt/\TBh K.W oi HkvOcli KOjxuffiV cifitC x KOffpSficq. IXC4TI <poQl(fovTO tvrftX0V T* QeiptocLpx'
to ^ou&ov casrt? 7toM/a.ov ct7nXet , ffvyytvtq ti %pw/ao, t2 cq(<:a,i • id eft: Ex gentibtts
Celt£ atque Scytha comam nutriunt; at non ornattts causa. Tcrribile quiddam in feha-
bet, barbarum bene comatum ejje. ejr flavus ejuscolor bellum minatur, ceu cognatus ftn-
gvini. Etnofter, eodem libro de Germanis: Ea cura formx: fed innoxu. neque 30
enim, ut ament, amenturve. in altitudinem quandam &terrorem, adituri bella comti,ut
boftium oculis ornantur. Cetero Sidonius butyro etiamatque aceto in comen-
dis crinibus ufos fuifle Burgundiones, Germanicam gentem,indicat carm.xn:
^ujd me, etji valcam, parare carmen
FefcenninicoU jubes Diones
Inter crinigeras fttum catervas
Et Cermanica vcrba ftjlinentem,
Laudantem, tetricofibinde vuitu
jjjjupd Burgundio cantat efculentut,
Jnfundens actdo comam btttyro ? 40
Hoc cujus: rci gratiafccerint, haud fatis mihi Iiquet. ipfa corpora unxifie bu-
tyro, fupra ex Plinio oftenfum eft. Porro Diodorus, dicto loco, ita narrat de
Germanisjuxtaatque Gallis : A?1T fJLtTU7TUV cJot tIlO KSpv(plu> , Kj TXf TlVCvf&.( <X*it-
wruffiV Tcts t^'Xo<4 , ^ct Hiatpeueic: UfflV u$Tt tLv ts^Sffo-^/iv cumbv <pccjvie£g aaTvpW $ Trciffii
WKvjin*. 'srct%iwovTaj\ yctp ol\ 7f i%ic ^ra t? Kcvnpyocfflccc , u(n /j,y<Xw ^ T inrTruv XC^TH ^'«-
(ptpetv. Ho c eft: Crtneis a fronte ad vertuem, atque inde adcervicem retorquent 5 uti ea
magis fint conjfitcui: tta, utt Satyros, atque Panas adjjeclu referant. cultura enim ita den~
fantur crines, uti ab equorum jubis nthtl dtjferant.
Eumdem crinium cultum oftendit Sidonius,in epiftola 11 hbri i; Theodo-
rici, Gothorum regis, formam depmgens his verbis : ^Jttrtum leguU, flcut mos jC
gentis est, crtnium fuperjacentium flagellts operiuntur. Et Gregorius Turonenfis, hb.
Vi,cap.xxiv, deGundobaldo, Chlotarii Francorumregisfilio,ficl0quens:Z>?-
Itgenti cura nutritus,ut regumiftorum mos es~t, crimum flagellts per terga demtjjis. Jtem
"Vvitichindus , lib. 1. de Saxonibus: Mirati funt Franci prmjlantes corpore & animo
viros, dr novttm habitttm; arma quoque, drdtjfufas cafarie fcapulas. Flagefla ilh duo ad-
pellant,