DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0334
GEHMANI^E ANTIQ. L I B. I. %
Mofes, geii. cap. viii , ver. xx : Pofiea cxftruxit T{oachus aram Iehot<<e:& accipiens
ex omnibusmtmdts pecudibm , eyexomnihus volucribm mundis ,ohtit/it hoiocaufla in ara
iSa, Sed hadenus diluvium Noachi ex aliarum gentium oftendifle theologn fuf*
ficiat. Celtasnoftros,atqueinhismaximeGermanos, ejusdem habuifle diluvii
in fua theologia memoriam, haud equidem dubitaverim5 quando idnon modd
omni olim cognitum fuit cetero orbi noftro, quem Europae, Afia:, Africarque vo
cabulis diftingvimus; fed etiam exteri orbis,quem Amencanum vulgo vocamus,
gentesbarbarxnunc etiam non ignorant. Sed &monimentaqua;dam exGer-
manorum theologia ea de re exftareputo.fic quidpe Tacitus,in libro de Germa-
*° mania : Ceiebrant carmtnibus antiquis (quodunum apudtlios memorU ejr annattum gcntts
e/i) Tttitonem deumjerra editum, ejrfitum Mannum, originem gentis,conditoresquc. Manna
tris filios afiignant ; equorum nominthtts proximi oceano Ingxvones ,medii Hermthones ,ce-
teri Iftavpnes vcccntur. Plinius, lib. 1 v, cap.xi v , Iftsevones Rheno facit proximos,
Certe nihilo magis Germaninoftri,quam ceterx gentes,antiquiflimam jllam
theologiam, aNoacho 8cfaujusfiliis acceptam, cuftodiveruntincorruptam,in-
confufamque. Non Manni, id eft, Adami, fed Noachi heic intellectos fuifle
ab initio treis filios, jam antea, cap. ix, docui. Ex his igitur Ingivo^ qui
S c h e m u s foiHe videtur , in orientem versus Afiam tenuit: I s t a v o , qui
J a p h e t u s,, versus orientem & Rhenum amnem, luropam : Hermino,
20 qni C h a m u s, medio contra illos fitu, Africam. Grarcis Japeti maximc no-
men notum fuit • quia ab hoc, una cum reliquis Europans, genus ducebant.
unde etiam patrem fingebant efle Promethei, quem primum hominem eluto
formaflefabulabantur. Verum de aquarum etiaminundatione hxc dixifle fa-
tisfit.
Denique, finem quoque hujus mundi, qui per ignem futurus eft,prifcam
non icmoraiTe gentium theologiam, video . Ovidius, diclo jiter&p^cp. hb. 1:
Tjfequoque tn fatis reminijcitur, affore tempust
jj>uo mare, quo te/ius, wreptaque regia cced
Lslrdeat, & mundi moles operofa labdret.
30 Intcr* Scythas &. ^Egypcios diu conteiltionern de generis vetuftate fuifle, tra-
dit Juftinus lib. 11.ubi,inter aha, hoc etiam Scythas attulifleait: Simundt, qut.
nuncpartes funt, aliquando unitasfuit, ftve tiiuvtes aquarum principto rerum terras obuttas
tenutt; Jive ignis, qui & mundum genuit , cuntia pofiedit : utriusque primordii Scythas
erigine prxjiarc. In quibus veibis tres fimul hiftoria: mifere confunduntur. qua_
rum prima erat de terra recens creata , quam informem etiam tum, ut antc:
didum , &. inanem, aqua; cooperiebant: altera , de aquarum illuvie , Noa-
chi temporibus 'mtk : tertia, de futura ad noviflimum diem ignis vaftatio-
ne. Ciceronis verba c fomnio Scipionis jam antea relatafunt ifta: Proptcrelu.
nfiones exuftionesque terrarum, quas accidere tempore certo necejje eji ,non modtmon dtter-
4° nam , fcd ne diuturnam qttidem gioriam ajpqui pofjumta. Item hxc de Gallis , Ger-
manorum confangvineis, e Strabonis lib. 1 v : A^tyddpTiss xiyaa-i. tu( \pvx<x,s, ^
tov Kotrpov • cJ^nn^tTtjo-Hv d\i sroji k&i •srve ksh • ^ elt : t^Animas interitus cxpcrteis
Jiatuunt, cjr itcm mundum. aliquando tamen ignem QT aquamfuperatura. Aquarum fupe-
ratiojam dudum fuitiil diluvio: nec ulla amplius futura. Mundum quiaacpSafov
creiiderunt, idem deignisfuperatione eOsfenfifTeputo,quod Grxxorum Lati-
riorumque fapientes: de quibus ita Cicero, in fecundo de natura deorum: Ex quo
eventurum noftriputantid, de quo Pamtium adduhitare dicebanf, utad extremum omnk
mtmdus tgnefceret; cum, humore confumto, neque terra alipofet, neque remeare aer: cujt/s
ortus, aqua omni exhatMa, ejfe nonpojfet. ita relinqui nihilpr&ter ignem: quo rurfum ani-
jo mante, renovatio mttndiferet,atqueidem ornatus oriretur. Certe inter Chnftianos
etiam theologos nunc lunt, qui mundum igni non omnino abfumtum, fed tan-
tiim purgatum iri arbitrentur. Cui lententiae magorum quoque theologia con-
venire videtur. ex qua ita Plutaixhus, in libro de Ifide : Tij( 4« yfo 3h.7rih
tiftf of^ctXrjs ■yevofJtl^rjs , tva Biov njy fjLtou •mXiTetcu) cu$-pu7raiv {ia,Ka,£/.u)v o^oyKuo—
dTTAVTuv ymS-aj. id eft; Tcrra xquahili &planafacla, unam vitam tunamqtte
civitatem
Mofes, geii. cap. viii , ver. xx : Pofiea cxftruxit T{oachus aram Iehot<<e:& accipiens
ex omnibusmtmdts pecudibm , eyexomnihus volucribm mundis ,ohtit/it hoiocaufla in ara
iSa, Sed hadenus diluvium Noachi ex aliarum gentium oftendifle theologn fuf*
ficiat. Celtasnoftros,atqueinhismaximeGermanos, ejusdem habuifle diluvii
in fua theologia memoriam, haud equidem dubitaverim5 quando idnon modd
omni olim cognitum fuit cetero orbi noftro, quem Europae, Afia:, Africarque vo
cabulis diftingvimus; fed etiam exteri orbis,quem Amencanum vulgo vocamus,
gentesbarbarxnunc etiam non ignorant. Sed &monimentaqua;dam exGer-
manorum theologia ea de re exftareputo.fic quidpe Tacitus,in libro de Germa-
*° mania : Ceiebrant carmtnibus antiquis (quodunum apudtlios memorU ejr annattum gcntts
e/i) Tttitonem deumjerra editum, ejrfitum Mannum, originem gentis,conditoresquc. Manna
tris filios afiignant ; equorum nominthtts proximi oceano Ingxvones ,medii Hermthones ,ce-
teri Iftavpnes vcccntur. Plinius, lib. 1 v, cap.xi v , Iftsevones Rheno facit proximos,
Certe nihilo magis Germaninoftri,quam ceterx gentes,antiquiflimam jllam
theologiam, aNoacho 8cfaujusfiliis acceptam, cuftodiveruntincorruptam,in-
confufamque. Non Manni, id eft, Adami, fed Noachi heic intellectos fuifle
ab initio treis filios, jam antea, cap. ix, docui. Ex his igitur Ingivo^ qui
S c h e m u s foiHe videtur , in orientem versus Afiam tenuit: I s t a v o , qui
J a p h e t u s,, versus orientem & Rhenum amnem, luropam : Hermino,
20 qni C h a m u s, medio contra illos fitu, Africam. Grarcis Japeti maximc no-
men notum fuit • quia ab hoc, una cum reliquis Europans, genus ducebant.
unde etiam patrem fingebant efle Promethei, quem primum hominem eluto
formaflefabulabantur. Verum de aquarum etiaminundatione hxc dixifle fa-
tisfit.
Denique, finem quoque hujus mundi, qui per ignem futurus eft,prifcam
non icmoraiTe gentium theologiam, video . Ovidius, diclo jiter&p^cp. hb. 1:
Tjfequoque tn fatis reminijcitur, affore tempust
jj>uo mare, quo te/ius, wreptaque regia cced
Lslrdeat, & mundi moles operofa labdret.
30 Intcr* Scythas &. ^Egypcios diu conteiltionern de generis vetuftate fuifle, tra-
dit Juftinus lib. 11.ubi,inter aha, hoc etiam Scythas attulifleait: Simundt, qut.
nuncpartes funt, aliquando unitasfuit, ftve tiiuvtes aquarum principto rerum terras obuttas
tenutt; Jive ignis, qui & mundum genuit , cuntia pofiedit : utriusque primordii Scythas
erigine prxjiarc. In quibus veibis tres fimul hiftoria: mifere confunduntur. qua_
rum prima erat de terra recens creata , quam informem etiam tum, ut antc:
didum , &. inanem, aqua; cooperiebant: altera , de aquarum illuvie , Noa-
chi temporibus 'mtk : tertia, de futura ad noviflimum diem ignis vaftatio-
ne. Ciceronis verba c fomnio Scipionis jam antea relatafunt ifta: Proptcrelu.
nfiones exuftionesque terrarum, quas accidere tempore certo necejje eji ,non modtmon dtter-
4° nam , fcd ne diuturnam qttidem gioriam ajpqui pofjumta. Item hxc de Gallis , Ger-
manorum confangvineis, e Strabonis lib. 1 v : A^tyddpTiss xiyaa-i. tu( \pvx<x,s, ^
tov Kotrpov • cJ^nn^tTtjo-Hv d\i sroji k&i •srve ksh • ^ elt : t^Animas interitus cxpcrteis
Jiatuunt, cjr itcm mundum. aliquando tamen ignem QT aquamfuperatura. Aquarum fupe-
ratiojam dudum fuitiil diluvio: nec ulla amplius futura. Mundum quiaacpSafov
creiiderunt, idem deignisfuperatione eOsfenfifTeputo,quod Grxxorum Lati-
riorumque fapientes: de quibus ita Cicero, in fecundo de natura deorum: Ex quo
eventurum noftriputantid, de quo Pamtium adduhitare dicebanf, utad extremum omnk
mtmdus tgnefceret; cum, humore confumto, neque terra alipofet, neque remeare aer: cujt/s
ortus, aqua omni exhatMa, ejfe nonpojfet. ita relinqui nihilpr&ter ignem: quo rurfum ani-
jo mante, renovatio mttndiferet,atqueidem ornatus oriretur. Certe inter Chnftianos
etiam theologos nunc lunt, qui mundum igni non omnino abfumtum, fed tan-
tiim purgatum iri arbitrentur. Cui lententiae magorum quoque theologia con-
venire videtur. ex qua ita Plutaixhus, in libro de Ifide : Tij( 4« yfo 3h.7rih
tiftf of^ctXrjs ■yevofJtl^rjs , tva Biov njy fjLtou •mXiTetcu) cu$-pu7raiv {ia,Ka,£/.u)v o^oyKuo—
dTTAVTuv ymS-aj. id eft; Tcrra xquahili &planafacla, unam vitam tunamqtte
civitatem