Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

iii PHIILPPI CLUVERII

fed & Iv.c inlibro de Germania,eumdem ordinem vocatprincipes; ut mox often-
dam. Mera igitur atque germana fuitdemocratica, cum Batavorum , Eburo-
num, ac Treverorum, tumomnium baud dubie Germanorum cis Rhenum co-
dentium, rerumpubiicarum gubernatio, c Germania , unacum ceteris Germa-
norum moribus, in Galliam translata. Ceteriim,quum tam abforuta tamq; pura
fuerit iftarum civitatum democratia; principes eorum, five reges eodem modo,
ut apud Lacedarmonios, fblo nomine tantum fuere regesj re autem ips.i eo-
rum nihilaliud fuit, quamrpaTqyta Std @ix,id eft,imperium beliicumper totamvttam ;
five •rpartiyia aiSt^. , tmpcrium mtlharedternum : ut tradit de LacecLemoniorum re-
gibui Ariftoteles, ^rsAjTJxwv lib.Hi,cap.xm. nam inhocpotiffimurhabini iocon- 10
ftitutifuere, utihoftem afua: civitatis finibus propellerent; aut multitudinemm
finitimoiumagroseducerent. omnisnamqueeorum vita nil nifi perpetuumfuit
bellum . Diobyfius Halicarnafienfis,lib.n,deRomanorumregumpoteftatelo-
quens^quam RomuluminftituilTearbitratur: Ea'j f AaKovtKr,s •^■eKmiccs>ljTS-ni ^tt-

•mtyxa$y(& ■ &oi ydo 01 Aax,tSctffteviuv (iatriKiis ciuTzixpdTspis *i<rcc*, ott QisKstiijo ■srpd-xjciv'
dti *i ytcao-ta trecv h%1 r rcotvuv ro Kpar^. id eft: Hoc quoque a Laconica r<ftwlick deftmi-
fiit. quidpe Lacedtmontorum reges non erant fui arbitrii,t't, quidquidve/Ient,facerent: fedpc-
nerfeMtumcrat totapublicnadmimfirationispottfi-as. Idem auclor, lib.v: Kaf cvpxca-ftip

c67BX.Ta ttoKis e &as tCartXivtjo, <sshltu iy] usmp 7& (ZdqQapjt tQvq Siarro]tyj2s, dftd. xaQ vo-

£t%S Ti % 'iStO-ftXS 7TcttfliiS- X, JC£5tT<s-0ff lcJ /3ctO-iXtVS , 0 SiXa.ioQ,TOS Tt Xj VC[*ljt.lUTCtl@«, ^ p.yStV 2.Q

6xosicuTU{l}fj(&> r 7ratqiuv. hoc eft : Ab initio ommbu* Gr<zci.t urbibus fut erant reges: qtti
tamcn non barbartca licentia domtnabamur- fed \uxta /eges & morespatrios rcgmm exer-
cebant. opt tmusque rex habebatttr, qui effet jufttfitmus, & legum obfervanttfiimus, nusquam
discedens ab inftitutts patrii*. In Athenienfium fafitgarU dicebantur «^«v7e? • v erum
in Germanis noftm, quod Ariftotelis, vroXmmv lib. v,cap. v,in commune ait,
cRti r cvpxoquv tov cwtov ytvtcQg Syfjcayuyov <rfijtr>iyev, id eft, prifas temporibus cunsdem
popu/t, mmdemque exercitusftufie duclorem. Apudnoftros exemplum dicla: dignita-
tis eit iri Arminio, Cherufcorum principe; quem duodecimpotentuannos expievtjfc,
quutnpropinqtwrumdo/ocadcret auclor cft-Tacitus ,fine annal. n. Romani equiciem
homines.ob Laced«-emoniorum regumlimilitudinem,y^eos adpellarunt.at re 30"
vera nil nifi duces exercituum erant, quos patria lingva dixit Herztge» ; de quibus
' plura poft dicam. ln bello haud minus, quam aliarum civitatum duces, quiin
certum tempus certumque bellum delefti erant, exemplo potiiis, quam imperh^f,
promti,fiConfruuifUnte atu m aceretit, idmiramne prafuerttnt. nam, quemadmodum
domi in conciliis, fic forisin militia, nequeanimadvertere,neqttevimire,nequc verbe-
rare quidem, nififacerdottbu.< p. rmi/sum erat; rwn quafi inpcenam, nec ducisjuffu ; fedvelut
deo imperante,quem adeffe bellantibus tredebant. Iidem hi reges five principes farpi
a plebe , feu multitudine pro legatis mittebantur cxtra civitatem. fic Malo-
rix atque Verritus, Frifiorum pnncipes , mifTi funt Komam ad Neronem im-
peratorem •, tefte Tacito,annal. x 1 1 1. fic Mafius Marcomannorum rexcum 4«
Ganna , virgineficcrdote, mifTusad Domitianum; tefte Dione, libro lxvu .
fic Vallomarius, ejusdem gentis rex,ad Mallium Baflum , Pannonia: prafe-
clum- tefte Petro Patricio in hiftoria. ^ed ne reditus quidem regibus iftis e re-
gis vel principis nomine ac d gnitate ul!i certi. 'jMoscficivttatibm, inquit Taci-
tus in librode Germania,ultro, ac, virt, m conferreprinctptbus ,vel armcntorum, vel
frtigttm aliqttid; quod, prohonore acceptum , ettam vccefiitatibus fubvenh. Ex hoc co-
mitibus fuis, de quibus fuo loco dicam . epuut, & qttamqttam tncomti, lajgi tamen
apparattts^rof/ipendto cedebt,nt. <JMateria autem mitnificcnttaper be//a, f^nptus. id eft,
ex holtibus habebant, qua: comiti! us fuis donabant. magnumque ccmttatum ncn
nifivi belloque tuebantur . exigebam t nim comites, prittciptsfui iibera/ttate, il/um bcl/a- 50
torem cquum, illamcruentam <i wque frameam; de quibus infr.a difleretur . Illud
tamen quafi ex Iege,feu inftituto , quod eodem in libro iis tribuit audor his
verbis : Sed & levioribus delictis , pro modo pasnarum, equorum pecorumque nume-
ro convicti multantur. pars mult£ regi , vel civitati ,pars ipfi,qui vindicatur , velpropin-
qitts efiis exfolvitur. Nec fatelluum, fivc itipatorum ,feu corporis cuftodum ali-

quod