DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0462
GERMANI^ ANTIQ^LIB. I. l%<)
Proelio jam commiiTo, duxerercitus, prout ratio poftulabat, has velillas
aciei parteis adequitabat; qua verbis, qua exemphs miiitum animos ex-
citando. exemplo tamen potiits, qtiam imperto, ut ait nolter in libro de Germa-
nia fi promttssffi conjpiciuts, fi ante aciem ageret, admiralionepr&erat. nam, ckm ven-
tum in aciem, turpe erat principi, virtute vinci. Exemplum prxclarum in Armi-
nio, Cherufcorum duce, annal. lib. 11: CAfoduinter hos Cherufit, corlibns detrude-
bantur: inter quos infignisi^Arminim, manu, voce, vulnere,fiistentabat pugnam. incu-
bueratque fiaqittariis , illa rupturtts, ni Rketorum Findelicorumque, & Gallkd cohortes
figna objeciffient . nifiu tamen corporis, & impetu equi pervafit. Ibi tunc turpe erat
io comitatui, de quo fupra dictum, virtutem prtncipis, vel ducis nonadaquare. narrt
inf.tme m omnem vitam ac probrofim , fitperstitem principi fuo ex acie recejjijfe. Ibi
dux, ceterique principes, five pagorum ductores, proviftoria pugnabant; comi-
tcspro duce ac principibtts . ibi devotiilli, barbii crinibusque fummtjps, fummis
enitebantur vinbus, uti, hoste-cxfi, exfitere votivum obUgatumque virtuti oris hx-
bitum,fitperquefiangvinem ejrftolia revelarcfrontem,& nafcendi pretiu referre liceret,
dignbsqnc patri-i ac parentibns fefe oitenderent. De reliquo milite fic equidem
Germanicus apui Tacitum, annal. libro i i,apud R.omanum militemcon-
cionans; Sine pudoreflagitii,fme curaducum.abire ffngere. At aliter ipfe Tacitus,
in libro de Germanu : Cedere loco , dummodo rurfius tnstes ,confllti, qttam fiormidi-
20 nis ,arbitrantur. Sed illa Germanicus luis fortaife prioribus annis recte apta-
vit. tunc quidpe vagis incurflbtts & dtsjectas per caterv.ts prceliabantur. poft-
modumvero, longa adverfits Romanos mtlitia, infiveveruntfiequifigna, diilaimpe-
ratorum accipere; ut teitatur Tacitus, dicto annal. lib. 11. Alioquin^r/w//^-
rum etiamin dubiispwhis referebant; telle eodem, in libro de Germania. Scu-
tum verb inpttgna reliquiJHe , pr&cipuum eratflagittum.. nec aut facris adefle, aut conci-
lium inire vmominiofiofas . multique fuperflites bellorum , infamiam laqueo Jiniebant.
Ceterum tota acies ii perrupta turbataque inclinaret; retro ad carrorummu-
nimentum fefe recipiebant: indcque, viribus collcctis, rurfus in hoftem erum-
pebat; ut fupra c Niceta Choniate oftenfum eft. Plerumque tamen, ante-
30 quam ad carros refugerent, ftipatis cuneis, vel globis fefe defendebant. qua
de re ita Dio, libro xxx vi 11, in Ariovifti contra Cx-farem acie : Xv^tpoffyuoi
xv KciQ TgictK6o-'uss, ttg* <!zy\etiss , h^H i^diliss > tcts Tt doxr'id\cts ct7row'q.xo3-iv Qpuv <srC$t/3d\-
J\cy\o , vjji opB-ot i<rci/$/J0i, dtsO<rfJt^6t Trjs <rvyit\dQta>s , </[vo-mn^6t Ttjs
7rvx.v6T^]@^ iytyvcvje' v^jj ijTttapuv icftjjiv, iSTt ctc]/6v ' cv Tetvju /Ltivevjts, uaxrtfcv
nrc^yois eiq^>tet(jcui . id eft: Itaque treceni qttique agminefacto, altquandoplures, non-
nttmqiiam pauciores, ficutis undiqttaque fifie Jeptentes , erectique ftantes, neque invadi,
qtioderant confierti atque concltifi, neque disturbari ob denfitatempoterant. idcircone-
qnc agebant quidquam, neque patiebantur. atque ita uno loco manentes, veluti turri-
btts fipti flabant. At poftquam multum diuque ab utraque parte armis decer-
40 tatum ; tandem aut xquis manibus disceilum eit, aut alterius aciei clades,
alterius victoria confequuta elt. Victi atque fugati, plerumque ad carros,
uxoresque , ac liberos fugiebant; ut fupra patuit. Illic plurimum ab hofli-
bus, nonnumquam a fuis feminis cscdebantur. Plutarchus in Mario, de Cim-
brorum clade : TXS </]}, (pivyevt&S uo-cu\ts 'zrpas 70 x^^^fjtct, <tfctyiKU&Tois mTvyx<*>-
vov nrct^io-.v. ol\ yctp ywJcqms, 39ii tuv d^ct^uv ftihctvH\Jt.6vts \<ptsu<rct\, rsss Tt (pwy6v\ctg
vtlttvoy, cij fiiy ctvc^pots, a\ ef\jt dc*\.\<p>&s-> cq cf\jt 7nx,Tipas' K&i ?cl vi\7nct tuv tUvuv d7myxS°~c(4
7e*is %t(><riv, tppiv^isv txs <rg°X,xs Kj txs 7roJ\ots tuv iscHT>^uyiuv' dvlcts j\ji ctTrtQpcfrlov.
ftictv j\i cpctcriv t£ ditpx pVfjtS KiK0pfJt,ivlLV, ta iTtt^ia, tuv cwlrjs Qpv(>uv dcpyjftfAiVct /3<ooxots
ZKctTipuS-iv jgTrjcdg . Tiss ^t dvfyct;, d<m^).ct ^ivc^uv, Tois Kigjtcri tuv /3ouv, ths ot Tois Q-KiAttri
$0 wesjjJej-y r^f a.UTuv <^cfx/\\xs ' eiTct Ktvrgct <stf$Qpto6v]cts , ifca.faop.tvuv tuv 06uv, i<pt/\KO/jt.t-
vhs *w •JTttlxfztviis ~2>?dfavcQr . vrhltij KcqTTtc- xtus cwtuv j[ict(pB-ctpiVTUv, id\utrctv vtvtp "tfc
¥f ?^j\ptg . hoc eft: ^uitm cjfufios ad castra fiummovijfent, inciderunt in horrcn-
aijjima. Jpectacula . femin£ quidpe in plauHris conjiftentes, alu vtros, alufiatres, non-
ntj r fAtres fugienteis interjiciebant : infianteisque infiuper Juisftrangulabant manibas
cr jub rotas jumentorumque pedeisprojiciebant ■, moxque trucidabantfiemet ipfie ■ Vnam
K k ? memo-.
Proelio jam commiiTo, duxerercitus, prout ratio poftulabat, has velillas
aciei parteis adequitabat; qua verbis, qua exemphs miiitum animos ex-
citando. exemplo tamen potiits, qtiam imperto, ut ait nolter in libro de Germa-
nia fi promttssffi conjpiciuts, fi ante aciem ageret, admiralionepr&erat. nam, ckm ven-
tum in aciem, turpe erat principi, virtute vinci. Exemplum prxclarum in Armi-
nio, Cherufcorum duce, annal. lib. 11: CAfoduinter hos Cherufit, corlibns detrude-
bantur: inter quos infignisi^Arminim, manu, voce, vulnere,fiistentabat pugnam. incu-
bueratque fiaqittariis , illa rupturtts, ni Rketorum Findelicorumque, & Gallkd cohortes
figna objeciffient . nifiu tamen corporis, & impetu equi pervafit. Ibi tunc turpe erat
io comitatui, de quo fupra dictum, virtutem prtncipis, vel ducis nonadaquare. narrt
inf.tme m omnem vitam ac probrofim , fitperstitem principi fuo ex acie recejjijfe. Ibi
dux, ceterique principes, five pagorum ductores, proviftoria pugnabant; comi-
tcspro duce ac principibtts . ibi devotiilli, barbii crinibusque fummtjps, fummis
enitebantur vinbus, uti, hoste-cxfi, exfitere votivum obUgatumque virtuti oris hx-
bitum,fitperquefiangvinem ejrftolia revelarcfrontem,& nafcendi pretiu referre liceret,
dignbsqnc patri-i ac parentibns fefe oitenderent. De reliquo milite fic equidem
Germanicus apui Tacitum, annal. libro i i,apud R.omanum militemcon-
cionans; Sine pudoreflagitii,fme curaducum.abire ffngere. At aliter ipfe Tacitus,
in libro de Germanu : Cedere loco , dummodo rurfius tnstes ,confllti, qttam fiormidi-
20 nis ,arbitrantur. Sed illa Germanicus luis fortaife prioribus annis recte apta-
vit. tunc quidpe vagis incurflbtts & dtsjectas per caterv.ts prceliabantur. poft-
modumvero, longa adverfits Romanos mtlitia, infiveveruntfiequifigna, diilaimpe-
ratorum accipere; ut teitatur Tacitus, dicto annal. lib. 11. Alioquin^r/w//^-
rum etiamin dubiispwhis referebant; telle eodem, in libro de Germania. Scu-
tum verb inpttgna reliquiJHe , pr&cipuum eratflagittum.. nec aut facris adefle, aut conci-
lium inire vmominiofiofas . multique fuperflites bellorum , infamiam laqueo Jiniebant.
Ceterum tota acies ii perrupta turbataque inclinaret; retro ad carrorummu-
nimentum fefe recipiebant: indcque, viribus collcctis, rurfus in hoftem erum-
pebat; ut fupra c Niceta Choniate oftenfum eft. Plerumque tamen, ante-
30 quam ad carros refugerent, ftipatis cuneis, vel globis fefe defendebant. qua
de re ita Dio, libro xxx vi 11, in Ariovifti contra Cx-farem acie : Xv^tpoffyuoi
xv KciQ TgictK6o-'uss, ttg* <!zy\etiss , h^H i^diliss > tcts Tt doxr'id\cts ct7row'q.xo3-iv Qpuv <srC$t/3d\-
J\cy\o , vjji opB-ot i<rci/$/J0i, dtsO<rfJt^6t Trjs <rvyit\dQta>s , </[vo-mn^6t Ttjs
7rvx.v6T^]@^ iytyvcvje' v^jj ijTttapuv icftjjiv, iSTt ctc]/6v ' cv Tetvju /Ltivevjts, uaxrtfcv
nrc^yois eiq^>tet(jcui . id eft: Itaque treceni qttique agminefacto, altquandoplures, non-
nttmqiiam pauciores, ficutis undiqttaque fifie Jeptentes , erectique ftantes, neque invadi,
qtioderant confierti atque concltifi, neque disturbari ob denfitatempoterant. idcircone-
qnc agebant quidquam, neque patiebantur. atque ita uno loco manentes, veluti turri-
btts fipti flabant. At poftquam multum diuque ab utraque parte armis decer-
40 tatum ; tandem aut xquis manibus disceilum eit, aut alterius aciei clades,
alterius victoria confequuta elt. Victi atque fugati, plerumque ad carros,
uxoresque , ac liberos fugiebant; ut fupra patuit. Illic plurimum ab hofli-
bus, nonnumquam a fuis feminis cscdebantur. Plutarchus in Mario, de Cim-
brorum clade : TXS </]}, (pivyevt&S uo-cu\ts 'zrpas 70 x^^^fjtct, <tfctyiKU&Tois mTvyx<*>-
vov nrct^io-.v. ol\ yctp ywJcqms, 39ii tuv d^ct^uv ftihctvH\Jt.6vts \<ptsu<rct\, rsss Tt (pwy6v\ctg
vtlttvoy, cij fiiy ctvc^pots, a\ ef\jt dc*\.\<p>&s-> cq cf\jt 7nx,Tipas' K&i ?cl vi\7nct tuv tUvuv d7myxS°~c(4
7e*is %t(><riv, tppiv^isv txs <rg°X,xs Kj txs 7roJ\ots tuv iscHT>^uyiuv' dvlcts j\ji ctTrtQpcfrlov.
ftictv j\i cpctcriv t£ ditpx pVfjtS KiK0pfJt,ivlLV, ta iTtt^ia, tuv cwlrjs Qpv(>uv dcpyjftfAiVct /3<ooxots
ZKctTipuS-iv jgTrjcdg . Tiss ^t dvfyct;, d<m^).ct ^ivc^uv, Tois Kigjtcri tuv /3ouv, ths ot Tois Q-KiAttri
$0 wesjjJej-y r^f a.UTuv <^cfx/\\xs ' eiTct Ktvrgct <stf$Qpto6v]cts , ifca.faop.tvuv tuv 06uv, i<pt/\KO/jt.t-
vhs *w •JTttlxfztviis ~2>?dfavcQr . vrhltij KcqTTtc- xtus cwtuv j[ict(pB-ctpiVTUv, id\utrctv vtvtp "tfc
¥f ?^j\ptg . hoc eft: ^uitm cjfufios ad castra fiummovijfent, inciderunt in horrcn-
aijjima. Jpectacula . femin£ quidpe in plauHris conjiftentes, alu vtros, alufiatres, non-
ntj r fAtres fugienteis interjiciebant : infianteisque infiuper Juisftrangulabant manibas
cr jub rotas jumentorumque pedeisprojiciebant ■, moxque trucidabantfiemet ipfie ■ Vnam
K k ? memo-.