Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

86 PHILIPPICLVVERII

quam manifcftifllme prodit. Sed jam inde ab initio fociatai rebellionis Agrip-
pincnfcs fibi caverant,ne militem Civilis intrafua mcenia reciperent. fic quid-
pe eodcm libro au&or antca: Vecligaf ejr onera commerciorum refolvimm. fwt
trattsitus incuHoditi ; ftd diurni, & inermes: donec nova, & recentia )ura in vetu-
fiatem confuetudine vertantur. Sic igitur illa, de cohorre & Tolbiaco vico, iego
arque diftingvo : Civilis illuc intenderat ; non invalidus, flagrantiffima cohortium fua-
rum intezra • q** * Chaucis Frifiisque compoflta, Tolbiaci, in fimbus ^Agripptnenfium
agebat. fed triftis nuntius, & cetera, quae icquuntur . Vicus hic Tolbiacvs,
five Tolpiacvs, feu opidum Gregorii Turonenfis, lib . n, cap. xxxvi 1,
item lib . 111, cap. vi 11 , Tvlbiacvm, & Rhcginoni Tvlpiacvm, 10
hodie eft opidum, vetus vocabulum, licet paullum vitiatum, retinens , vulgo
Zullicb, quafi Zulpich di&um. Ceterum voce illa Supenorurn, apud Antoninum
huic vico addita , quid faciam, omnino nefcio, nifi uti prorfus omnem ex iti-
nerario cjus ejiciam . nam quod quidam heic legendum arbitrantur Gugernorum 5
quafihujus gentis fuerit vicus: id plane falfum eft.quidpe quum proximi ab V-
biis Gugcmorum pagi inccperint ab Gelduba versus Vetera, ut jam ante often-
fum ; quumque Marcodurum opidum vicus tunc fuerit Vbiorum ,• Gugerni nul-
Jo prorfus pacto ad opidum Zullich, fupra Marcodurum , proferri poffunt: pra;-
fertim, quum citra Marcodurum & Roram amnem , ad Mofam ufque, fuerint
Sunici; ut infra certis probabitur argumentis. Ego aliqnamdiu exiftimavi, legen- 20
dum efle Sunecorum; quia horum fucrit Tolbiacum . Sed animadverti tandem, in
Vbiorum finibus difeite id recenfcri a Tacito . Atque inhorum finibusfuifiev
vel ex eo maxime patet, quod dolo deletam cohortem Tacitus tradit. nam A-
grippinenfes, feu Vbii, in quorum finibus Tolbiacum , per dolum Chaucos Fri-
fiosque Germanos ad largas epulas vocavcrant, vinoque copiose praebito fopive-
rant; dein dormientibus foreis occluferunt, ingneque a-dificiis inje&o , inclu-
fos cremavere. qua; omnia facilia factu Vbiis in fui agri vico erant. extra fineis
fuos, in Sunicorum agro, tantas prxbere univerfae Germanorum cohorti epu-
las, ut alieni alienis, in alieno, Civilisque partibus tunc maxime faventi folo,
fine aperta fraudis dolique fufpicione, haud poterant. Atque hinc etiampoftea 30
fcribendum apud Antoninum putavi, Tolpiaco vicus Vbiorum . fed cur hunc potifli-
mum vicum ipfius gentis vocabulo , ceu Ungukretn atque eximium notaret,quum
ncque Marcomago, asque Vbiorum vico, id fecerit, neque alii ufquam? Proinde,
ut ante,nunc etiam judico, vocem hanc omnino cfle adulterinam, ab imperito
aliquo glofiatorc adficlam.

Cetcrum a Zullich millia funt omnino x ad opidum ufque Diire». unde li-
quido patet, iter illud a Marcomago ad Tolpiacum per Belgicam a retta via fuifle
deflexum : Belgicam hodie efle vicum Balcbhufen, nomen indicat, fimul-
que locorum intervalla j fcilicetfi in fuum quodque ordinem redigas. nam aZ>«-
ren ad Ealchhufen millia funt x : & inde ad Zullich vm . hinc vero-ad^Coloni- 40
am Agrippinenilum xvn . In tabula fpatium eft nomine vacuum, interMarco-
magum & Agrippinam. in quod ego reftituo ex Antonino vocabulum Tolpia-
co.-huc namque aMarcomago efle x millia, jam antea dixi. Addehinc vi illis
millibus, quae Agrippinae adfcripta, alia x : ut iint in univerfum xvi; quemad-
modum apud Antoninum .

Aliud denique iter, per Vbiorum fineis, a Mofella: Confluentibus ad Agrip-
pinam, fic defcribitur in tabula:

Confluentes

%^Antunnaco vmi.

Eigomagus v 1111. *°
Bonn* viii.
Jgrippina xi.

RigOMagvs fine controverfia eft hodie vicus in Rheni ripa, vulgari
vocabulo Rintagen. nam & vocabulum convenit, & numeius vi 11 millium,

quz