DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0616
i38 PHILIPPI CLVVERII
Uehetiidiseejferant, vacare: ne, propter bcnitatcm agrorum, Cermani, qui tratis Rhenum
iticolunt, e fuUfinibus in Hehctiorumfineis transirent; &finitimi GallU provimi*, Alle-
brogibttsqueejfent. Siccomment. u, Aduaticorumagros, inhisverbis: Adttatici e~
rctnt ex Cimbris Teutonhque prognati: qui, quum iter in provinciam nottram atque Itali-
amfuercnt, his impedimentts, quji fecum agere ac portare non poterant, circa fiumen
Rhenum depofitis, cufiodi*, ex fuis ac prafidto v i millia hominum una reliquerunt. hi
foH eorum abitum mttltos annos a finitimis exagitati, quttm a»jas bellum inferrenf, a-
tias illatum defenderent ■ confenfu eorum omnittm pace facJa, hunc fibi domicilio locum
dclcgerunt. Sed auctoritatum excmplorumque hac de rc fatis.
Toxandri igitur dicti funt Plinio populi, qui nunc Selandi, inquc infulis 10
Hollandi auftrales ;&Taxandria rcgio Marcellino, quae nunc Selandia, cum
dictis infulis Hollandiae.
De cetero haud cquidem dubito, quin pracdi&us vicus Tejfcndcrloo, adpellatio-
ncme Taxandrorum nomincacccperit. id tamcn qua ratione, quumtam longe a
didisinfulis fit difiitus,autquandofac~tum, juxta ego cum imperitilfimis ignoro.
Eadem tamcn rationefa&nm videtur, ur & a Tungrorum haud dubie vocabulo, eo-
dem traftu ccenobium Tongcrloo nomen accepit, inter opida Sichenen,di Herentals^
itcmeodcm nomine vicus, inter opida CMafeyck & Bree: irem in Namurcenfi Co-
mitatu, haud procul opido Iemcppe, vicus Tongrc-, & eodcm vocabulo alius, in Ha>
noniaapud opidum Chievre. aquibuslocis omnibus longe abfuerunt prifcum Tun- 20
grorumfines. quam longiflimc vcro a Veftofalia: vico Tongeloo, adBercolam am-
nem. Nififortc fufpicari libeat, a rcrum quarumdam vocabulis, tonger, & tejfender,
fimulpopulos clim, acpoftmodum vicos, longinquioribus trattibus ab invicem
diflitos, nomina traxiffc : quemadmodum & opida Galliae, Nemetocerna, Nemetatum,
AuguHonemetum, & Hifpania: Nemetobriaa, nomina ab eodcm vocabulo, una cum
Nemetibus Germanica natione, accepilfe fupra oftcnfum . Atque hxc de folo
Toxandrorum. Dc originc ipfius gentisincelcbrata? nihil habeo, quodmemorem,
nifi qudd Germanosfuifle, e di&o Plinii cap. xvn, libri iv, conftcr. dc rebus
quoque gcftisnihil, nifi qua: fupra e Cafare citavi: nempea T. Labieno, Cafaris
legato , gentem perdomitam . Plinius, di&ocapite, Toxandros tradit pturibus nomi- 30
ntbus : videlicct, quia fingulis infulis fingula erant nomina . alioquin gens una, in
tam arfto tcrrarum fpatio, inplura dividi gcncra haud facile potuit.
Opida neque tunc,- neque multis fa-culis poft habuere. De Middclburgio
&Fliflingd quod fertur, quafi hoc ab Vlyflc ( Vlifingen quidpe incolis fcribitur^
per V CQnfonantcm) occanum pcrcrrante , inque has partcis delatO; illud ve-
10 a Metcllo Celere, Gallia? proconfule, condita forcnt: dclirantium nugx ani-
lesque funt fabulx . Flifllngam non ab Vlyfle, fed ab lagena, qtiae incolis dici-
unVlefie, five fieffe, nomen accepifle, ipfa opidi tcftantur infignia. Middclburgio
autemnomcn dcditiltusin meditenaneis, fivc in medio reliquorum infula: opi-
dorum, qua: in litorc fternuntur . undc re&ius Latino orc vocabulum cjus for- 40
jnaveris Medioburgivm.
Caftra ramen Romanorum in his Toxandrorum infulis , poft Cxfarisxvtim,
fuiflc vchementerfufpicor • Plinius, lib. IV, cap. xv, cnumeratis Rheni infulis j
£ht<£ flernuntur , inquit, inter Ilelium & Flevum . ita appeHantur oBia, in qux efiu-
fus Rhenus, ab fcptemtrione in lacus, ab occidente in amnem tJMofm fe fpargit. Fle-
vumoftium undeadpellatum fucrit, fatis clare infra patcbit ;ncmpeab ipfislacu-
bus, &a?ftuariis, in qua: difpergebatur. Helium autcm unde diftum, haud faci-
lcdifpcclueft . fcrutari tamen lubeat. Idcmefle, quod Mofx oftium , fupra no-
tavi; infraquc fufiiis demonftrabo . hoc Tacitus, infulam Batavorum quam cura-
teflime&rcs circa geftas defcribens, numquam nifi Cfrlojx os adpcllat. necalibi 50
fietii npmen reperitur, quam apud Plinium . undehaud immcrito fufpiari liccr,
non tam ipfiusoftii id nomcn fuiflc, quam vici alicujus, five caftclli, juxta fiti:
a quo tamen ipfumos interdum cognominabatur; licetunum Mofa: vocabulum
indicando fufhceret. Ad ipfum Rheni nomen , id cft, ad rhedii alvei os fuifle
caftra, item alia ad Hevum oftium & ca/lcllum cognominc , infra oflcndetur.
ad ter-
Uehetiidiseejferant, vacare: ne, propter bcnitatcm agrorum, Cermani, qui tratis Rhenum
iticolunt, e fuUfinibus in Hehctiorumfineis transirent; &finitimi GallU provimi*, Alle-
brogibttsqueejfent. Siccomment. u, Aduaticorumagros, inhisverbis: Adttatici e~
rctnt ex Cimbris Teutonhque prognati: qui, quum iter in provinciam nottram atque Itali-
amfuercnt, his impedimentts, quji fecum agere ac portare non poterant, circa fiumen
Rhenum depofitis, cufiodi*, ex fuis ac prafidto v i millia hominum una reliquerunt. hi
foH eorum abitum mttltos annos a finitimis exagitati, quttm a»jas bellum inferrenf, a-
tias illatum defenderent ■ confenfu eorum omnittm pace facJa, hunc fibi domicilio locum
dclcgerunt. Sed auctoritatum excmplorumque hac de rc fatis.
Toxandri igitur dicti funt Plinio populi, qui nunc Selandi, inquc infulis 10
Hollandi auftrales ;&Taxandria rcgio Marcellino, quae nunc Selandia, cum
dictis infulis Hollandiae.
De cetero haud cquidem dubito, quin pracdi&us vicus Tejfcndcrloo, adpellatio-
ncme Taxandrorum nomincacccperit. id tamcn qua ratione, quumtam longe a
didisinfulis fit difiitus,autquandofac~tum, juxta ego cum imperitilfimis ignoro.
Eadem tamcn rationefa&nm videtur, ur & a Tungrorum haud dubie vocabulo, eo-
dem traftu ccenobium Tongcrloo nomen accepit, inter opida Sichenen,di Herentals^
itcmeodcm nomine vicus, inter opida CMafeyck & Bree: irem in Namurcenfi Co-
mitatu, haud procul opido Iemcppe, vicus Tongrc-, & eodcm vocabulo alius, in Ha>
noniaapud opidum Chievre. aquibuslocis omnibus longe abfuerunt prifcum Tun- 20
grorumfines. quam longiflimc vcro a Veftofalia: vico Tongeloo, adBercolam am-
nem. Nififortc fufpicari libeat, a rcrum quarumdam vocabulis, tonger, & tejfender,
fimulpopulos clim, acpoftmodum vicos, longinquioribus trattibus ab invicem
diflitos, nomina traxiffc : quemadmodum & opida Galliae, Nemetocerna, Nemetatum,
AuguHonemetum, & Hifpania: Nemetobriaa, nomina ab eodcm vocabulo, una cum
Nemetibus Germanica natione, accepilfe fupra oftcnfum . Atque hxc de folo
Toxandrorum. Dc originc ipfius gentisincelcbrata? nihil habeo, quodmemorem,
nifi qudd Germanosfuifle, e di&o Plinii cap. xvn, libri iv, conftcr. dc rebus
quoque gcftisnihil, nifi qua: fupra e Cafare citavi: nempea T. Labieno, Cafaris
legato , gentem perdomitam . Plinius, di&ocapite, Toxandros tradit pturibus nomi- 30
ntbus : videlicct, quia fingulis infulis fingula erant nomina . alioquin gens una, in
tam arfto tcrrarum fpatio, inplura dividi gcncra haud facile potuit.
Opida neque tunc,- neque multis fa-culis poft habuere. De Middclburgio
&Fliflingd quod fertur, quafi hoc ab Vlyflc ( Vlifingen quidpe incolis fcribitur^
per V CQnfonantcm) occanum pcrcrrante , inque has partcis delatO; illud ve-
10 a Metcllo Celere, Gallia? proconfule, condita forcnt: dclirantium nugx ani-
lesque funt fabulx . Flifllngam non ab Vlyfle, fed ab lagena, qtiae incolis dici-
unVlefie, five fieffe, nomen accepifle, ipfa opidi tcftantur infignia. Middclburgio
autemnomcn dcditiltusin meditenaneis, fivc in medio reliquorum infula: opi-
dorum, qua: in litorc fternuntur . undc re&ius Latino orc vocabulum cjus for- 40
jnaveris Medioburgivm.
Caftra ramen Romanorum in his Toxandrorum infulis , poft Cxfarisxvtim,
fuiflc vchementerfufpicor • Plinius, lib. IV, cap. xv, cnumeratis Rheni infulis j
£ht<£ flernuntur , inquit, inter Ilelium & Flevum . ita appeHantur oBia, in qux efiu-
fus Rhenus, ab fcptemtrione in lacus, ab occidente in amnem tJMofm fe fpargit. Fle-
vumoftium undeadpellatum fucrit, fatis clare infra patcbit ;ncmpeab ipfislacu-
bus, &a?ftuariis, in qua: difpergebatur. Helium autcm unde diftum, haud faci-
lcdifpcclueft . fcrutari tamen lubeat. Idcmefle, quod Mofx oftium , fupra no-
tavi; infraquc fufiiis demonftrabo . hoc Tacitus, infulam Batavorum quam cura-
teflime&rcs circa geftas defcribens, numquam nifi Cfrlojx os adpcllat. necalibi 50
fietii npmen reperitur, quam apud Plinium . undehaud immcrito fufpiari liccr,
non tam ipfiusoftii id nomcn fuiflc, quam vici alicujus, five caftclli, juxta fiti:
a quo tamen ipfumos interdum cognominabatur; licetunum Mofa: vocabulum
indicando fufhceret. Ad ipfum Rheni nomen , id cft, ad rhedii alvei os fuifle
caftra, item alia ad Hevum oftium & ca/lcllum cognominc , infra oflcndetur.
ad ter-