DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0664
i86 PHILIPPICLVVERII
longe cxtra dirc&am viam Caftra iftafita fuifle potuerunt, uti xxi milliapafluum
iter per ca confcccrit. Infra Noviomagum & Carvonem non fuifle, perfpicitur
exeo, qudd ca regione in eodem itinere occurrit Lev& fanum, ut mox oftende-
tur. Supra verd ditla duo opida fi locum Conftituere velis, qui vin millibus
ab illo,xm veroab hocdiftet; incides invicum CMeer, iv millibus a Colonia
Trajana, totidemque a Burginatio diffitum. quem non efle Caftra Herculis, ipfa
nimia vicinitas arguit. Inter Burginatium, ac Noviomagum ca fuifle, a flunii-
nis tamen ripa rcmota, ex Marcellino fimul, cujus verba fupra citavi, actabu-
la perfpicitur . Vter numcrus in tabula abundet, intcr Carvonem Caftraque Her-
culis, anvcro inter haec & Noviomagum, haud facile diipe&u eft. ideoque lo- 10
cus certus Herculis Caftris adfignari prorfus nequit. Hoc tamen unurn fatis ex ta-
bula ac Marcellino conftat; inter Grave & Nimmegcn ea.fai&, deflexopaullum iti-
nere versus Burginatium & Coloniam Trajanam.
Levefanum, feu rettius forte L e v # fanum nunc cfle vicum Leu-
-$te»; L a u r o s vero , nuncopidum Leerdam ;cum nomina, tiim tra&us itineris,
llmulque intervalla locorumconvincunt. namk Leerdam ad Leurven xvm nume-
rantur millia pafluum; & hinc ad Grave xii . unde fufpicor, numcrum illum
xviu millium, qui intabula vitiose pofitus cftinter Cafpingium & Cirinnes, per-
tinuifle ad intcrvallum, quod eft inter Levas fanum & Lauros. inter Carvonem
autem & Levse fanum, x corruptum puto in v . a°
Caspingium quoque nunc efle arcem Giefienbarg, & Tabla, five T a-
blas, vicum Alblas-, nominajuxta, &itineris tractus, necnon locorum inter-
valla indicant. A Leerdam ad Giejfenburg millia hodie numerantur x ■ & hinc
ad ^AlbUs vi i . unde colligo, numerum xu millium, qui mendose in tabu-
la fcriptus eft intcrLauros & Fletionem, fpectare ad fpatium, quod eft inter Lau-
ros & Cafpingium . intcrhoc vero & Tablas, v vitiatum judico in x.
Forum Adriani, ex vocabulo,atquc itineris duclu, hauddubic nunc
cftvicus Voorburg: in cujus vocabulo ^ confonans fonat F, quafi Foorburg.
A vico Alblas xvm millia pafluum fi progrediare versus di&umvicum Foor-
lurg, incides in opidum nuncle6tifllmum, vulgari vocabulo Delft, fofiaeCorbu- 30
lonis, qua> hodie a Lugduno hucusque adpcllatur deVliet, five Fliet, impofitum.
hoc igitur curh ex itineris ductu, & intervalloa Tablis, tumexfoflae, cui impofitum,
vocabulo, fine dubio antiquum illud eft F l e v i u m . fic cnim caftellum quoquc
Flevum cmzmo Rhcni oftio adpofitum, abipfiusoftii vocabulo, quodetiam nunc
vulgo dicitur het Flie, nomen habuit. In tabula igitur corrupte lcriptum eftob-
liquo caiu Flcvio, pro FlevtQ. " Rc&e tamcn etiam idcmlocusa dicio foflk no-
niinc vliet adpcliari poteraf Fx etio; quemadmodoma fimiliargumentoalius,
inter Traje&um & Nigrum pullum illc locus, qui nuncdicitur Fleuten.
Atquchac fere funt opida, caftella, ac vici Batavorum, quorum nomina in
veterum auttorum monumcntis notata . De duobus vicis, quorum altcr Cattovi- 4<*
cum maritimum, alter Cattovicum ad Iihenum, vulgo Qitivyk op fee, & Cattvyft op
Rhyn, a Cattorum ripmCne*, quia horum progcnics Batavi, cognominati putan-
tur, lubrica admodum conjcdtura cft. certein cattio Selandia?, itcm in Cattovi-
co ad Mofam , falfamomnino cflc, fupra dcmonftravi.
Cetcro Sacrum nemus inBatavorum finibus mcmoratTacitus, hiflo-
riar. iv, his verbis: Civilis (rebcliionem, &arma in Romanos mcditans) primores
gcntis, & promtifiimos vulgi, fpecic epularum,facrum in ncmus vocatos, ubi nocle ac Utitia
incaluijfe vicict, a landegloriaquegentis orfus, in)urias & rapttts & cetera fervitii mala e- '
numerat. Plcrique rerum Batavicarum fcriptores ncmus hoc interprctantur filvu-
lam Hagcnfem. quidam ctiam locum, qui, Lugdunum inter Hagamque,vulg6 nunc 5®
dicitur Schakenbofch, paucis quibusdam arboribus juxta fitis ; unde loco vocabulum :
bofch quidpe Gcrmanis ftlvam fignificat. Verum horum ego opinioni haud temcre
acccflerim. etenim humilis, ut inquit Tacitus, & paluftrts infula, antequam fofla Cor-
bulonis,ali£quepoilmodLim foffa: agerentur, quum occani seftibus, hacmaxime
parte, oceano proxima, crcbro oppleretur 5 arborcs folo produ&as his aut elutas, aut
omnino
longe cxtra dirc&am viam Caftra iftafita fuifle potuerunt, uti xxi milliapafluum
iter per ca confcccrit. Infra Noviomagum & Carvonem non fuifle, perfpicitur
exeo, qudd ca regione in eodem itinere occurrit Lev& fanum, ut mox oftende-
tur. Supra verd ditla duo opida fi locum Conftituere velis, qui vin millibus
ab illo,xm veroab hocdiftet; incides invicum CMeer, iv millibus a Colonia
Trajana, totidemque a Burginatio diffitum. quem non efle Caftra Herculis, ipfa
nimia vicinitas arguit. Inter Burginatium, ac Noviomagum ca fuifle, a flunii-
nis tamen ripa rcmota, ex Marcellino fimul, cujus verba fupra citavi, actabu-
la perfpicitur . Vter numcrus in tabula abundet, intcr Carvonem Caftraque Her-
culis, anvcro inter haec & Noviomagum, haud facile diipe&u eft. ideoque lo- 10
cus certus Herculis Caftris adfignari prorfus nequit. Hoc tamen unurn fatis ex ta-
bula ac Marcellino conftat; inter Grave & Nimmegcn ea.fai&, deflexopaullum iti-
nere versus Burginatium & Coloniam Trajanam.
Levefanum, feu rettius forte L e v # fanum nunc cfle vicum Leu-
-$te»; L a u r o s vero , nuncopidum Leerdam ;cum nomina, tiim tra&us itineris,
llmulque intervalla locorumconvincunt. namk Leerdam ad Leurven xvm nume-
rantur millia pafluum; & hinc ad Grave xii . unde fufpicor, numcrum illum
xviu millium, qui intabula vitiose pofitus cftinter Cafpingium & Cirinnes, per-
tinuifle ad intcrvallum, quod eft inter Levas fanum & Lauros. inter Carvonem
autem & Levse fanum, x corruptum puto in v . a°
Caspingium quoque nunc efle arcem Giefienbarg, & Tabla, five T a-
blas, vicum Alblas-, nominajuxta, &itineris tractus, necnon locorum inter-
valla indicant. A Leerdam ad Giejfenburg millia hodie numerantur x ■ & hinc
ad ^AlbUs vi i . unde colligo, numerum xu millium, qui mendose in tabu-
la fcriptus eft intcrLauros & Fletionem, fpectare ad fpatium, quod eft inter Lau-
ros & Cafpingium . intcrhoc vero & Tablas, v vitiatum judico in x.
Forum Adriani, ex vocabulo,atquc itineris duclu, hauddubic nunc
cftvicus Voorburg: in cujus vocabulo ^ confonans fonat F, quafi Foorburg.
A vico Alblas xvm millia pafluum fi progrediare versus di&umvicum Foor-
lurg, incides in opidum nuncle6tifllmum, vulgari vocabulo Delft, fofiaeCorbu- 30
lonis, qua> hodie a Lugduno hucusque adpcllatur deVliet, five Fliet, impofitum.
hoc igitur curh ex itineris ductu, & intervalloa Tablis, tumexfoflae, cui impofitum,
vocabulo, fine dubio antiquum illud eft F l e v i u m . fic cnim caftellum quoquc
Flevum cmzmo Rhcni oftio adpofitum, abipfiusoftii vocabulo, quodetiam nunc
vulgo dicitur het Flie, nomen habuit. In tabula igitur corrupte lcriptum eftob-
liquo caiu Flcvio, pro FlevtQ. " Rc&e tamcn etiam idcmlocusa dicio foflk no-
niinc vliet adpcliari poteraf Fx etio; quemadmodoma fimiliargumentoalius,
inter Traje&um & Nigrum pullum illc locus, qui nuncdicitur Fleuten.
Atquchac fere funt opida, caftella, ac vici Batavorum, quorum nomina in
veterum auttorum monumcntis notata . De duobus vicis, quorum altcr Cattovi- 4<*
cum maritimum, alter Cattovicum ad Iihenum, vulgo Qitivyk op fee, & Cattvyft op
Rhyn, a Cattorum ripmCne*, quia horum progcnics Batavi, cognominati putan-
tur, lubrica admodum conjcdtura cft. certein cattio Selandia?, itcm in Cattovi-
co ad Mofam , falfamomnino cflc, fupra dcmonftravi.
Cetcro Sacrum nemus inBatavorum finibus mcmoratTacitus, hiflo-
riar. iv, his verbis: Civilis (rebcliionem, &arma in Romanos mcditans) primores
gcntis, & promtifiimos vulgi, fpecic epularum,facrum in ncmus vocatos, ubi nocle ac Utitia
incaluijfe vicict, a landegloriaquegentis orfus, in)urias & rapttts & cetera fervitii mala e- '
numerat. Plcrique rerum Batavicarum fcriptores ncmus hoc interprctantur filvu-
lam Hagcnfem. quidam ctiam locum, qui, Lugdunum inter Hagamque,vulg6 nunc 5®
dicitur Schakenbofch, paucis quibusdam arboribus juxta fitis ; unde loco vocabulum :
bofch quidpe Gcrmanis ftlvam fignificat. Verum horum ego opinioni haud temcre
acccflerim. etenim humilis, ut inquit Tacitus, & paluftrts infula, antequam fofla Cor-
bulonis,ali£quepoilmodLim foffa: agerentur, quum occani seftibus, hacmaxime
parte, oceano proxima, crcbro oppleretur 5 arborcs folo produ&as his aut elutas, aut
omnino