DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0736
GF.RMANI/E A N T I L I B. III. /i
aliam lincam ad opidum ufque Rentelen, eidem amni impofitum. hinca mcridie, qua
Dulgibinis, ut infra oftendam, jungebantur, Vifurgim & eum amnem, qui apud vicum
jRemen Vifurgi mifcetur, ad opidum ufque Herxvorden :indc lineam ad opidum Bilefeld
& Tubantum confinia ductam. Regiones nunc comprehenduntur his finibus ifta::
Schauemburgicnfis comitatus particula, dextrae Vifurgis ripa? adpofita ; Mindcnfis
epifcopatus pars dimidia, versus auftrum; cpifcopatusOihabrugienfis parsmaxima;
comitatus Tekelburgienfis particula feptemtrionaf s; & pars Ravenfbergienfis comi-
tatus, qua caftellum limborg. Poftquam vero Tubantes inter Dalichium, ut fiipra
oftenlum, & Luppiam confcderimt; in horum antiquam fedem, ad Dalichium ufque,
lo Angrivariorum quofdam fucccftiftc, credibile eft. undc nomcn corum hodieque in
hisorismanet, in opido Engeren, ducatus titulo infignito. In Notitiaimperii Romani
leguntur t^fng/evarii; ncfcio an non coireclius \^ingrevarii.
Ha&enus igitur de Angrivaiiis. qui quia hax loca versus meridiem tenuerunt,
reliquum terrarum, quantum interBru<fterosatqueCauchos porredumfuit, Cha-
m a v i s celfiile neccffc eft. Firmatur hoc argumentum teftimonio Ptolemad; cujus
Verba ha.c funt: rVtp1 fth Tovg Y,^k\t»ovg ol <boc<moi ftixoi t» KfiKrliS ■srojaftu-fttrd <Jg Ttf-
Tas Kctvxoi 01 juikooi , fitxz/ Tis Ovio-xpyt®J ■zs-ajaft^- uTct Kavxoi el petfyvg, fttxtl/ tS
a"A&@-. id eft : Supra Bructerosfunt Frifii, ad Amifiam u((]ue amnem. poft hos Cauchi
minores ad Vifurgim ufque fiumen: deinCauchi majores, ufque ad Albim. & poftea:
2oE'A«orova $t t&vy ii fitTajrv KtHvtztj > Kavxuv fttv tuv fttKPuv k, tuv ZovyQuv, "BpxKjf POi oi
petfovg- v<p' cv<, Xalfjtar Kavx^v <$s tZv fmZovuv £ TtoVZavriQoov, A'yfe/xd(i/ot, ideft:
LMtnores verogentes inter)acentinterCauchos minores & Svevos, BrucJeri majores : fub
quibmChamavi. inter Cauchos autem majores & Svevos,Angrivarii. Legepro Xalftai irt
Ptolemxo Xdfictiioi, & in Strabone pro XavQot s xapaGa : chamavosenim apud Prole-
maeum efiedebere} fnus inter Cauchos & Angrivarios fatis indicat. Scribuntur autem
Grcce xctfiaQot cum apud Iulianum, in orationc ad fenatu populumque Athenienfem;
tum in Eunapii Sardiani hiftoriis, quarum fragmenta in eclcgis legationum exftant.
Terminos igitur Chamavi hifce in oris habuerc ; ab occafu Amifiam, ab vico
Bentlage ad munimentumufque vulgd fen Oort di&um. hinc ab ortu aftivo, Loeda
soamnem,quiad didummunimentum Amifias mifcetur; &ab ejus fonte lineamadla-
cum Dommel. hinc ab ortu hiberno,quo limite ab Angrivariis ad pradi&um ufque vi-
cum Bentlage diftmtti fucrint, jam antea dixi. Regiones hifce finibus nunc fternuntur
ifta: inter Lcedam & Amifiam amneis,C»^ Alnen, Saderland, Hemmelingerland5 dein
Ccmitatus Lingenfis, & Ofnabrugienfis epifcopatuspars leptemtrionalis.
Hos igitur fineis habucrc di£tae duas nationes, Bmtleris ab folis ortU Contermin^',
Poftquam vero horum agros occupaverunt; Angrivarii majomm BruCterorum loca
Versus oceanum, Chamavi minorum versus Luppiam poflcderunt. fic enim fupra ex
Sulpitio Alexandro relatum: Tranfgrejfus Rhenum, Bri&eros, rif* proximos, pagum
etiam, quemChamavi incolunt, depopulatm elt; nulloM^um occurfante, nifiquodpau-
*°ci ex Ampfivariis & Chattii, tJMercomere duce, iriultertorihtu colltum )ugis apparuere.
Hinc etiam apud Iulianum, in dida orationead pQpuhirn fenatnmque Athenienfem,
Chamavorum fimulque Rheni fit mentio. Eunapii vero verba hsec iunt : T» ixkictvis
«f tLu -sroAtfttoui xw£fl(&'> ^ tuv XaftaQuv Ikitivovtoov , (peihcS^ tavtijs omotf, 0
iishtctvoc tnwix^per ^ tov (Zao-iXka o-(puv ra€?eA6«v >c&AeJ<r«$-, Wet^ii iz&iiXQt, effi t*iG
°xQ»ii ethv icijWTa, i7nGctg izhoix, epjulajia e^av, chiXiftroTolg f>aoZaooig. tneivuv oe
wctvjct ■zrotitv ov\odv tToiftcuv, opuv \v<8s&o-ci>7rov Ti uftct y&\ avayKatav ctVTU tIw eiplwhg
(XctftdQuv $ ft»? @%Xo{ttvct>v , ao^iwaTov tp tLo tyic, ~BfnrlctvtK>;gvq&is crrn7itft7nav £tti ra, P'«-
Haiita (Ppx{/a chct7ii[A7nt£%) Kaft7c]o'fBp%> vtto rfjg x^0^ ? Xas}'^'iai etphjulw, ^ ofvq-
ejL fx« XaZeiv vri&uc htKiv. Hoc eft : In hoslile folumprofeclm Iulianm, Chamavu fup»
Soplicantibm, uti fibiparceret, impetrari id a fe paffm esl. regemque eorum,progredi )uf[um,
ut in ripa Rheni jlantem vidit, confcenfo navjgio, per interpretem cum barbaris lo-
quutm eil. lllU igitur omnia imperata fe falluros adfrmantibm, quum honeslam fi-
fnul atque necejfariam hanc ftbi pacem ejfe cerneret ( nam Chamavis invitis fiumentttm
ex Brttannia ad Romanorum cafira fubvehi nullo modo poteft) flexmutilitate, concefit
pacem, cbfideifq,te firmandx fdei poHulavit. Caftra heic intelligi, qu* in Rheni
E 2
aliam lincam ad opidum ufque Rentelen, eidem amni impofitum. hinca mcridie, qua
Dulgibinis, ut infra oftendam, jungebantur, Vifurgim & eum amnem, qui apud vicum
jRemen Vifurgi mifcetur, ad opidum ufque Herxvorden :indc lineam ad opidum Bilefeld
& Tubantum confinia ductam. Regiones nunc comprehenduntur his finibus ifta::
Schauemburgicnfis comitatus particula, dextrae Vifurgis ripa? adpofita ; Mindcnfis
epifcopatus pars dimidia, versus auftrum; cpifcopatusOihabrugienfis parsmaxima;
comitatus Tekelburgienfis particula feptemtrionaf s; & pars Ravenfbergienfis comi-
tatus, qua caftellum limborg. Poftquam vero Tubantes inter Dalichium, ut fiipra
oftenlum, & Luppiam confcderimt; in horum antiquam fedem, ad Dalichium ufque,
lo Angrivariorum quofdam fucccftiftc, credibile eft. undc nomcn corum hodieque in
hisorismanet, in opido Engeren, ducatus titulo infignito. In Notitiaimperii Romani
leguntur t^fng/evarii; ncfcio an non coireclius \^ingrevarii.
Ha&enus igitur de Angrivaiiis. qui quia hax loca versus meridiem tenuerunt,
reliquum terrarum, quantum interBru<fterosatqueCauchos porredumfuit, Cha-
m a v i s celfiile neccffc eft. Firmatur hoc argumentum teftimonio Ptolemad; cujus
Verba ha.c funt: rVtp1 fth Tovg Y,^k\t»ovg ol <boc<moi ftixoi t» KfiKrliS ■srojaftu-fttrd <Jg Ttf-
Tas Kctvxoi 01 juikooi , fitxz/ Tis Ovio-xpyt®J ■zs-ajaft^- uTct Kavxoi el petfyvg, fttxtl/ tS
a"A&@-. id eft : Supra Bructerosfunt Frifii, ad Amifiam u((]ue amnem. poft hos Cauchi
minores ad Vifurgim ufque fiumen: deinCauchi majores, ufque ad Albim. & poftea:
2oE'A«orova $t t&vy ii fitTajrv KtHvtztj > Kavxuv fttv tuv fttKPuv k, tuv ZovyQuv, "BpxKjf POi oi
petfovg- v<p' cv<, Xalfjtar Kavx^v <$s tZv fmZovuv £ TtoVZavriQoov, A'yfe/xd(i/ot, ideft:
LMtnores verogentes inter)acentinterCauchos minores & Svevos, BrucJeri majores : fub
quibmChamavi. inter Cauchos autem majores & Svevos,Angrivarii. Legepro Xalftai irt
Ptolemxo Xdfictiioi, & in Strabone pro XavQot s xapaGa : chamavosenim apud Prole-
maeum efiedebere} fnus inter Cauchos & Angrivarios fatis indicat. Scribuntur autem
Grcce xctfiaQot cum apud Iulianum, in orationc ad fenatu populumque Athenienfem;
tum in Eunapii Sardiani hiftoriis, quarum fragmenta in eclcgis legationum exftant.
Terminos igitur Chamavi hifce in oris habuerc ; ab occafu Amifiam, ab vico
Bentlage ad munimentumufque vulgd fen Oort di&um. hinc ab ortu aftivo, Loeda
soamnem,quiad didummunimentum Amifias mifcetur; &ab ejus fonte lineamadla-
cum Dommel. hinc ab ortu hiberno,quo limite ab Angrivariis ad pradi&um ufque vi-
cum Bentlage diftmtti fucrint, jam antea dixi. Regiones hifce finibus nunc fternuntur
ifta: inter Lcedam & Amifiam amneis,C»^ Alnen, Saderland, Hemmelingerland5 dein
Ccmitatus Lingenfis, & Ofnabrugienfis epifcopatuspars leptemtrionalis.
Hos igitur fineis habucrc di£tae duas nationes, Bmtleris ab folis ortU Contermin^',
Poftquam vero horum agros occupaverunt; Angrivarii majomm BruCterorum loca
Versus oceanum, Chamavi minorum versus Luppiam poflcderunt. fic enim fupra ex
Sulpitio Alexandro relatum: Tranfgrejfus Rhenum, Bri&eros, rif* proximos, pagum
etiam, quemChamavi incolunt, depopulatm elt; nulloM^um occurfante, nifiquodpau-
*°ci ex Ampfivariis & Chattii, tJMercomere duce, iriultertorihtu colltum )ugis apparuere.
Hinc etiam apud Iulianum, in dida orationead pQpuhirn fenatnmque Athenienfem,
Chamavorum fimulque Rheni fit mentio. Eunapii vero verba hsec iunt : T» ixkictvis
«f tLu -sroAtfttoui xw£fl(&'> ^ tuv XaftaQuv Ikitivovtoov , (peihcS^ tavtijs omotf, 0
iishtctvoc tnwix^per ^ tov (Zao-iXka o-(puv ra€?eA6«v >c&AeJ<r«$-, Wet^ii iz&iiXQt, effi t*iG
°xQ»ii ethv icijWTa, i7nGctg izhoix, epjulajia e^av, chiXiftroTolg f>aoZaooig. tneivuv oe
wctvjct ■zrotitv ov\odv tToiftcuv, opuv \v<8s&o-ci>7rov Ti uftct y&\ avayKatav ctVTU tIw eiplwhg
(XctftdQuv $ ft»? @%Xo{ttvct>v , ao^iwaTov tp tLo tyic, ~BfnrlctvtK>;gvq&is crrn7itft7nav £tti ra, P'«-
Haiita (Ppx{/a chct7ii[A7nt£%) Kaft7c]o'fBp%> vtto rfjg x^0^ ? Xas}'^'iai etphjulw, ^ ofvq-
ejL fx« XaZeiv vri&uc htKiv. Hoc eft : In hoslile folumprofeclm Iulianm, Chamavu fup»
Soplicantibm, uti fibiparceret, impetrari id a fe paffm esl. regemque eorum,progredi )uf[um,
ut in ripa Rheni jlantem vidit, confcenfo navjgio, per interpretem cum barbaris lo-
quutm eil. lllU igitur omnia imperata fe falluros adfrmantibm, quum honeslam fi-
fnul atque necejfariam hanc ftbi pacem ejfe cerneret ( nam Chamavis invitis fiumentttm
ex Brttannia ad Romanorum cafira fubvehi nullo modo poteft) flexmutilitate, concefit
pacem, cbfideifq,te firmandx fdei poHulavit. Caftra heic intelligi, qu* in Rheni
E 2