Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

7e PHILIPPI CLVVIRII

tatur. at quaero, fi Flielandeft Fletie Mela:, qucmcdo Flevus jacus poft ejusamplexura
iierum artiior fa&us lit, iterumquefluvius emtjfus ; quum apertum pracaltumque pela*
gus latus ejus externum verberet \Sed error hiccuivis facile pcripicuus. quem quamvis
adverfarius etiam agnoverit, necminimum argumcntum habuerit, per quod alium
fitum di&ae irrfuflae volentibus nolcntibus auctoribus cxtorquerct ; tamen ab cblo-
quendi ftudio abftinerc non potuit. Seio quoldam objicere, iniulamomnemcum
arttiore illoalveo Oceanoefie abforpram. At qui id fieri potuit, falvis in hanc ufque
diem litpra di&is ante Frifica Ikora infulis; falvaitemperiecmniBatavoruminluIae
longitudine , quae ab antiquis aucloribus illi tribuitur. Et licer parvam hcicaliquam
infulam Fletionem fingeie velis ? tamen alia? adhucante eam ad oceanum fuere terrae, 10
quae arcliorem illum alveum erficiebant.

Ceterum in eumdem lacumFlevum Vider evolvebaturjamTiberiitempore
amnis ; qui vulgari nunc vocabulodicitur deVecbt. Hunc inlfalam quondam, anrc-
quam lacus exfifteret, inter duo opida Cawpen & Follcnhove, confiuxifle conjicio.
conjun&a quidpc hoc loco ntinc etiam confpiciuntur utriufque oftia. nequc
alius dari ei poreft alveus, per quem in oceanum delatus fit, nifi Ifalae flucntum. Me-
minerunt ejus Tacims, atque Ptolemarus: quorum hicpoftRheniorientaleoflium,
quodeodem fitu ponir,ubi nunceft oftium Ualae adopidum Campen,\Wi moxoflium
defcribit: cujus fitui quam optime congruit oftium Veclx , adopidum Geelmuyden.
Tacitus de eodem, annal. i, ubi reditum Germanici ab Cheruicotum bello ad20
Rhenum in caftra defcribit.ita : lMox reduclo ad Amiftam exercitujegiones clajfe,ut ad-
vexerat, reportat; pcr aeftuaria, ac lacum. pars equi/um litore oceani petere Rbenum
)ttjfa. & poftea : Germanicus legionum, quas navibus vexcrat, Secundam ejr guartamde-
(imam itinere terrcftri P. Vitellto ducendui tradit; qub /evier clafts vadofo mari inna-
rct, velreciproco fideret. Vite/lius primum iterficca bumo, autmodice adlabente dtfu,
qttietum habuit. mox impulfu aquilonis ,ftmulftdere aquinccJii^quo maxime tumefcit ecea»
nus, rapi agique agmen; ey opplcbantur terr*. paullo \>bft.:ftert)untur flucitbut, bau»
riuntur gurgitibtts; )umenta,farcin* ,corpora cxanima interfuunt, occurfant :permifen»
tur inter fe manipuii, modo peclore, modo ore tenus exflantes; a/tquando, fubtraclo felo,
dts)ecii, aut obruti. & deinde : Tandem ViteUtus in editiora enifus, eodem agmenfubduxit. 30
pernoclavert fine utenfilibm ,fixe igni. paullo poft : lux reddtdit terram ■ pcnetratum»
que ad amncm Vtfurgtm, qnb Ceftr claffc contenderat. Impoftt* deinde legiones, vagante
fama fubmerfas : nec fides falutis, antequam Cafarem, exercitumque reducem videre •
icilicet in caftris. Ad ha?c do&iflimus Lipfiusita : Fgo vero hic obfweo. Supra fcri»
pum : Redu&o ad Amifiam exercitu, legiones, ut advexerat, reportat. Si adAmifam
Germanicus claffem cenfcendit, Rhenum & Galliam petitmus; quo cafu nunc ad Vifurgim ?
Ttmpeslate, inquies. Bene. fed quomodo Vttellitts ; qui & ipfepau/lo ante ad Amifiam,
(netempeHatem iterum fuflicere) terraiit, nuncquoque ad Vtfttrgim? Hdcfiprobenar-
rantur, Germaniam profefiopetiere; non Galliam repettere: aut fallunt me locorum omnes
fitus. His addit, in nova audoris recenfione : H.erentem htc transfert me vir magnut,4Q
(jr e magnis, qui Vifurgim pravum gloffematium cenfet; ejr fcripftjfeTacitum : penetra-
tumque adamnem, quo Cafar clafle contenderat. x^fffentio. Hadenus Lipfius. poft
hunc Iofias Mercerus, ad eumdem Taciti locum : T{ihtl verifimilius, quam quodpolire-
rnum docuit doclifiimus Lipftus, delendum to Vifurgim : qu* vocula hic contra omnem
hilieru & geographid rattonem. Sedamnem capias Rhemm, nonAmiftam. lege dtli-
genter tetum locum : fateberis. Sic tres ifti: Ego vero neque Mcrccro fateor, delendum.
prorsus to Vifurgim; neque Lipfio, nec magno, (quifquis fit, aut fuerit) illi viro adfen-
tior. corrigendam autem mendolamcorruptamque vccem Vtfurgim in Vidrum, cum
maxime adfevero. Germanicus quidpe pcftquam partem equitatus litore oceani Rhe-
num petere juflerat; ipfe clafle ab Amifia profedus, Rhenum reperere inflituit, perjQ
vadofiim mare, & lacum. quum autem metucrct, ne idem fibi eveniret, qucd quon-
dam Drufopatri, qui oceani defluxu in ficco deftituebatur; duas legiones itinereter-
reBri P, Viteffio ducendas tradidtt; fcilicet eadem via , qua ante partcm equitatus ire
juflcrar, Utore oceani: ne, fi mediterranea ( & hac equidem multocompendiofius iter)
traniirent, ^Fiifiis autErutterislaederemur. in litore autemfacileprimum impetum

laturi