DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9325#0903
*i? PHILIPPI CLVVERIl
pinte ufl fucrant. Bisont is ctiam vocabulum eflemere Gcrmanicum, vcte-
ra duo gloflaria Latinothcudifca teflantur : quorum alterum fic habet; Buba-
lus, Wifater . alterum ita; Bubalus, Wifant 5 corntbus magnis, bovifmilis. Alcis
quoque vocabulum apudnos patria lingva eft alend, & elch. quamquam non
cam notat feram, quam Romani Graecique auctores nobis fub a/cis nomine de-
fcriptam reliquerunt, Et quid mirum, perperam eos petmutafle percgrina voca-
bula animalium peregrinorum, quae ipfi numquam viderunt? Id ariimal, quod
Paulanias media quadam fpecie inter cervum & camelum defgnat, quodqne Caefar cla-
rius crevi figura refert, cujus amedia fronts inter aureis unum cornu exffiat exce/Jius,
magisque direclum his, qua, Romanis notaerant, cornibus, & ab cujus fummo,Jicut
fdmx, rami late dijfundantur, efle idem quod nobis dicjtur alend & elch; nemo ,
qui vidit, inficiari poteft . Vtrum igitur jam probabilius; nos antiquum ejus ve-
rumque nomen amififlc, & alcis vocabulo, ab alio animali mutuato adpelLare;
an vero Cafarcm, Plinium, & alios Romanos Graecosque di&um vocabulum
alcis perperamac falso alicrio animali per errorem tribuiflc \ Hocomnino opinor,
lam veio, quid, qusefo, fimilitudinis habet capra cum jumento ac mula? Ni-
hilo minus tamen Caefar alcem figura & varietate pellis confmi/em fecit capra, ma-
gnitudine pau//o antecedentem. Solinus vero muU; & Plinius jumento. Nam &
hiciisdemnotis, quibusCsfar <i/^/w,ucfcribit machlin fuam adfimilem alci. Aliud
igitur animal voluifie Caefarem, aliud Plinium atquc Solinum, ccrtum eft. Cae-
faris animal, caprae confimile, videtur indicarcPaullus Diaconusin Langobardi-
corum lib. i,cap.v,his verbis: Apudhos Scritefinnos eji animtl,nonfatis abfimile cervc: de
cu)m ego corio,ut fueratpilis hifptdum,vefiem in modum tunic*,genu tenus aptata,confpexi:
ficut jam fatt Scritofinni utuntur. Scritofinni fuerunt in Scandinavia :PIinins machlin
Scandinavia? tribuit : & itcm Solinus ; quamvis finc nomtne. Efthodiequeani-
mal in Scandinavia, magnitudinemediumintercapram & cervum; varietate pellis,
caprae, magnitudine& cornibus, cervofimilius: memorand<e, quod Plinius ait de
machli, ve/ocitatis. ob quam ctiam trahis hieme jungitur, ubiitcr accelerandum
eft . vocabulumei vulgare een Rhene. equonomen traxifletcgumentigentis.quod
Diaconus defcribit; Caefar autem Salluftius, <5c nonnulli alii vocant Rhenonem:
fupra, lib. 1, cap. xvi, docui . Eft & aliud in eadem regioneammal', mutilum,
Ut de alce fua fcribir Ca:iar, cornibus, nullo fnffraginum flexu-, idebque non cubans,
fed accltne arbori in fomno, hoc cgo non dubito, quin fit M a c h l i s illa Plinii.
Bisontes funthodie rnaximein Dtaviae faltibus; ca ipecie; quatraduntur k
Plinio atque Solino. Antiquis GermMiis didtos fuiffe Wtfant ; teftcs funt au-
c"r.oresdicr,oruni vetcrum gloflariorum . Graeci vocabulum fcripfere in fua lingva
BttrovTis, & inde Romani Bifontes . at rcdtius hi di&uri erant Vifontes. Hae igiturfunt
fpccies, vcraque ac germana nomina animalium Herciniae filvae & Scaaidinavi.u
peninfulx . quae mirifice antiqui Graeci Romanique confuderunt.
Ceteriim Solinus , in praedi&o capite, ha?^ etiam de eadem filva addit: Sa/tus
Hercinius aves gignit, quarum penn<e per obfcurum emicant, & interlucent; quamvu
obtenta nox obtegat ey denfet tenebras. unde homines loci illius plerumque nociurnos
excurfusfic def/iuant, ut ii/is utantur ad pufdium itineris dirigendi ; pr<ejec7isque (for-
tbprofecJique) per opaca callium, rationcm vi& moderentur indicio plumarum fulgen-
tium . Idem teftatur Plinius lib. x, cap. xlvii : Tn Hercynio Cermanidfaltu tnufita.
fa genera alitum acceptmus: quarump/um<e ignium modo colluceant nociibus . An fabulae ?
an vcrg de ea Hcrcynii faltusparte didum , quam Arii, Lygiorum natio, incolue-
re ? dcquibus Tacitus ita : o/w fuper vires , quibus enumeratospaulo antepopu/os ante-
ccdttnt, truces, infu feritati arte ac tempore lenocinantur . nigra fcuta, tincla corpora,
Atras adprcelianoclcs /egunt; ipfique formidinc atque umbrk feralis exercitus terrorem
inferunt-,nullo hofiium fufiinentenovum ac velut infernumafpetium . At prasdictus Hic-
ronymus Presbytcr, ex/Ethici Scythae, fatis fabulofi aucloris, cofmographia has
aveis fupra Caucafum montem refert, intcr occanum & Tanaim amncm, qua
nunc eft Mofcovia . Habet ea regio, inquit, aves Hircanias, quarum penn<t nocle
r#fra magnitudinc lucent* Hoc fi /Ethici iftius, vel Hicronymi incptiflimae cof-
mogra-
pinte ufl fucrant. Bisont is ctiam vocabulum eflemere Gcrmanicum, vcte-
ra duo gloflaria Latinothcudifca teflantur : quorum alterum fic habet; Buba-
lus, Wifater . alterum ita; Bubalus, Wifant 5 corntbus magnis, bovifmilis. Alcis
quoque vocabulum apudnos patria lingva eft alend, & elch. quamquam non
cam notat feram, quam Romani Graecique auctores nobis fub a/cis nomine de-
fcriptam reliquerunt, Et quid mirum, perperam eos petmutafle percgrina voca-
bula animalium peregrinorum, quae ipfi numquam viderunt? Id ariimal, quod
Paulanias media quadam fpecie inter cervum & camelum defgnat, quodqne Caefar cla-
rius crevi figura refert, cujus amedia fronts inter aureis unum cornu exffiat exce/Jius,
magisque direclum his, qua, Romanis notaerant, cornibus, & ab cujus fummo,Jicut
fdmx, rami late dijfundantur, efle idem quod nobis dicjtur alend & elch; nemo ,
qui vidit, inficiari poteft . Vtrum igitur jam probabilius; nos antiquum ejus ve-
rumque nomen amififlc, & alcis vocabulo, ab alio animali mutuato adpelLare;
an vero Cafarcm, Plinium, & alios Romanos Graecosque di&um vocabulum
alcis perperamac falso alicrio animali per errorem tribuiflc \ Hocomnino opinor,
lam veio, quid, qusefo, fimilitudinis habet capra cum jumento ac mula? Ni-
hilo minus tamen Caefar alcem figura & varietate pellis confmi/em fecit capra, ma-
gnitudine pau//o antecedentem. Solinus vero muU; & Plinius jumento. Nam &
hiciisdemnotis, quibusCsfar <i/^/w,ucfcribit machlin fuam adfimilem alci. Aliud
igitur animal voluifie Caefarem, aliud Plinium atquc Solinum, ccrtum eft. Cae-
faris animal, caprae confimile, videtur indicarcPaullus Diaconusin Langobardi-
corum lib. i,cap.v,his verbis: Apudhos Scritefinnos eji animtl,nonfatis abfimile cervc: de
cu)m ego corio,ut fueratpilis hifptdum,vefiem in modum tunic*,genu tenus aptata,confpexi:
ficut jam fatt Scritofinni utuntur. Scritofinni fuerunt in Scandinavia :PIinins machlin
Scandinavia? tribuit : & itcm Solinus ; quamvis finc nomtne. Efthodiequeani-
mal in Scandinavia, magnitudinemediumintercapram & cervum; varietate pellis,
caprae, magnitudine& cornibus, cervofimilius: memorand<e, quod Plinius ait de
machli, ve/ocitatis. ob quam ctiam trahis hieme jungitur, ubiitcr accelerandum
eft . vocabulumei vulgare een Rhene. equonomen traxifletcgumentigentis.quod
Diaconus defcribit; Caefar autem Salluftius, <5c nonnulli alii vocant Rhenonem:
fupra, lib. 1, cap. xvi, docui . Eft & aliud in eadem regioneammal', mutilum,
Ut de alce fua fcribir Ca:iar, cornibus, nullo fnffraginum flexu-, idebque non cubans,
fed accltne arbori in fomno, hoc cgo non dubito, quin fit M a c h l i s illa Plinii.
Bisontes funthodie rnaximein Dtaviae faltibus; ca ipecie; quatraduntur k
Plinio atque Solino. Antiquis GermMiis didtos fuiffe Wtfant ; teftcs funt au-
c"r.oresdicr,oruni vetcrum gloflariorum . Graeci vocabulum fcripfere in fua lingva
BttrovTis, & inde Romani Bifontes . at rcdtius hi di&uri erant Vifontes. Hae igiturfunt
fpccies, vcraque ac germana nomina animalium Herciniae filvae & Scaaidinavi.u
peninfulx . quae mirifice antiqui Graeci Romanique confuderunt.
Ceteriim Solinus , in praedi&o capite, ha?^ etiam de eadem filva addit: Sa/tus
Hercinius aves gignit, quarum penn<e per obfcurum emicant, & interlucent; quamvu
obtenta nox obtegat ey denfet tenebras. unde homines loci illius plerumque nociurnos
excurfusfic def/iuant, ut ii/is utantur ad pufdium itineris dirigendi ; pr<ejec7isque (for-
tbprofecJique) per opaca callium, rationcm vi& moderentur indicio plumarum fulgen-
tium . Idem teftatur Plinius lib. x, cap. xlvii : Tn Hercynio Cermanidfaltu tnufita.
fa genera alitum acceptmus: quarump/um<e ignium modo colluceant nociibus . An fabulae ?
an vcrg de ea Hcrcynii faltusparte didum , quam Arii, Lygiorum natio, incolue-
re ? dcquibus Tacitus ita : o/w fuper vires , quibus enumeratospaulo antepopu/os ante-
ccdttnt, truces, infu feritati arte ac tempore lenocinantur . nigra fcuta, tincla corpora,
Atras adprcelianoclcs /egunt; ipfique formidinc atque umbrk feralis exercitus terrorem
inferunt-,nullo hofiium fufiinentenovum ac velut infernumafpetium . At prasdictus Hic-
ronymus Presbytcr, ex/Ethici Scythae, fatis fabulofi aucloris, cofmographia has
aveis fupra Caucafum montem refert, intcr occanum & Tanaim amncm, qua
nunc eft Mofcovia . Habet ea regio, inquit, aves Hircanias, quarum penn<t nocle
r#fra magnitudinc lucent* Hoc fi /Ethici iftius, vel Hicronymi incptiflimae cof-
mogra-