Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

G E Ri M A N I JE- ANTIQ, L i B. I. v9

qiioci ex regia poteftate, vel dignatione erat pra:Iidium: ied cornitatus folummo"
dbdorn. wnhtiique voluntanus; dequodicam, ubidemilitia ec; uni mihi fer~
ipo erit In univerfum a:ftimanti, fummaaucfontas,, tam in ea «emocratia, quac
cum principatu, quam qua: fine principe vel rege erat, penes unos fuit/acerdo-
teis.cum dorm in pace.tumforisin beilo;utfupra, cap.xxiv,oftenium eft.Domi
tamen pnncipem jus habuiiie atque poteftatem indicendi concilium,item praii^.
dendi conciliis ac judiciis publicis totius civi.tatis, patetex Indutiomari exem-
plofupra citato. it quia linguiis cujusque civitatis pagis ac vicis luus crat ma-
giftratus, hve , utTacitus tk. Ca:iar vocant, princeps, qui jus reddebat; fupre-

20 mum quoque totius civitatisprinapem, llvercgem, in eopago, in quo domici-
lium habitationemque habcbat, locum juris dicundi obtinuiIFe credibile eft.
pagum vero forte incoiuit, qui totius civitatis caput. Nomen .rc?f a Romanis,
ut anrc dicbum, parum proprium iis impofitum; quum h.aud dubic c rc ipsa fer-
mone patrio dicerentur thi Fbrjlen--, antiquo vocabulo Germanico,/^/?*?, quod
hodieque apud Danos, Svedos, atque Norvagios primum numero figniricat; ea-
demque fignificatione apud Anglos in Britannia eft//r//. qua rationeetiamvo-
cabulum prhceps Latinis derivatum a voceprimm. Pofteriores Germani, in Gal-
liam transgreili, quurnLatinarlmgva: ufumillicaddifcerent, ejusdein dignitatis
viros Latine vocaveruntprincipets: quod vocabulum ad hanc ufque diem m Ger-

so mania durat. Germanice tamen etiamnunc, ut olim, Svedis,Norvagiis, acDanis
prirttefsdicitjif eenFbrfte,antiquo ilio vocabulo; quod fuperiores Germaninucdi-
cunt ein Fiirfic. Hoc equidem lingva; dignitatumq; in Germania antiquarumim-
periti derivant a verbo fmen \ quod elfc duccre .- quafi Fiirfte diclus veluti ein Fiirer,
id e(k,dux feu duclcr excrcitus . qui tamen Germanis illis vocabatur a reipsa,
id e(l, a duclu cxercitus, einHerz,og; ut infra fufius oflendetur. Haud hereditarios
fuille hujusmodi principatus, /ed electivos, clariffimis indicat verbis Tacitus,
dumregesexnobilitate fiimi, nonvero fuccedere, ait. Argumentum infuperat-
quc exemplum eft in Ariovifto,Marcomannorum,$edufiorum,atque Harudum
rege. quidpe poft hujus mortem, libere egeruntdi&a; nationes; donecMarobo-

50 duus, nobdis Marcomannus, fortuna privatus,Roma reverfus,regnum in eas oc-
cuparec j ut fuo loco monftrabitur. Ceterum (i quis princeps in praidiftis rebus-
pubhcis democraticismonarchicum imperium,id eft,abiblutum,iibei;umque,ac
infinitum regnum adfe&aret> ftatim ab acerrima illa gentis libertate oppreflus,
atque exftin&us, velfiltem pulfusfuit. Sic enim pra:diclus Arminius, quum
jiidfi CAfaroboduo regnum adfetLiret-, lihertatcm popularium adverfam habuit: petitmque
armiS) cum variafortuna certaret,dolopropwejuorum cecidtt,poIfquam xi 1 potcntia. prin-
cipal.s annos expkz>it: ut audor eft Tacitus, annal. lib. 11. ficipfeMaroboduus,
quum regnum.,permultas genteis a. fe privato occupatum,diu tenuiiTet,tandem
a fubj^disfibi populis, duce Catualda,profligatus eft; fefteeodem Tacito ,eo+

4° demlibro. fic item Catualda, nobilis Goto,quum regemfefe Marcomanho-
rum in pulfi Marabodui locum conftituere tentaret; ftatim a Jubillio, duceHer-
mundurorum (qui 6c ipfi fub*Marobodui regno fuerant) pulfus eft. fic quoque
Vannius, Quadorum princeps, 6c Svevis poftea, inter O^larum ejr Cufum locx-
tis , rex a Drufo Cafire impi/ftm, poft xxx annos pellitur regno; primd imperii &t&-
te clarus , accepttuque popuLtribut: mox diuturnitate in fuperbiam mutans, ejr odio ac-
colarum,fmu(domeficls difordiis circumventw ,• tefteeodemau&ore, annal. 11, &
xu. fic denique Italus, rex vel princeps Cherufcorum , quum fcundafortu-
n.i ad ftperbiam prolabereiur , pulfus ett a Cherufiis \ tefte eodem, annal. x 1. Et
apud Marcomannos quidem, Quadosque , democraticas fuifte cum principa-

50 tu respublicas, poft expulfos Maroboduum ac Vannium reges, haud obfcure
colligitur e Taciti libro de Germania . UWarco0knnis, inquit, Quadisque uf-
que ad tioftram memoriam rcges manfirunt ex gente ipforum; nobile CMarobodui, &
Tudrigemts . jam &externospatiuntur. Si igitur Marcomanni, Quadique, puliis
Maroboduo ac Vannio regibus, mox ftirpem eorum in reges iterum dile^e-
runt5 haud dubie de democratica libercateantea fibiproviderunt: ita,uti regit>us

D d 4