Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

7o PHILIPPICLVVERII

gen rad. Hubertus vero Leodius ex eodem fccit Varucam: de qua fic ait: EJl att-
tem Varuca etiarnnutn bodie e)ta nominiscaftellum, haudamplitts medio miliari Germa-
nicoab urbeLeodio dijlans, in mediis F.buronum finibus, in fitmma planicie.Etipottca:
Jgu*. res caufa fuit, t*t Varuca diu qtufita, nusquam reperiri potuerit ■ donec nuper ego in
vohmen manu fcriptum incidi, alias quidem corruptifiimum, in boc dumtaxat fidcley
quod VarucA nomen integrum incorruptumque fervaverit. F.fi pmerea mihi Itber an-
te xxxvi annos impreffus, qni Varucam, nonVatucam etiam habet. Leodius fane
nihil aque pro ratione hujus leftionis habuit , ac levimmam vocabuli adlufio-
jiem. nam volumen illud , cetera corruptiflimum, in uno hoc vocabulo quare
tantam apud eum fidemmereri debuerit, haud video. necunus impreflus liber, If>
tot, tamquevariis editionibus fatis reclamabat. Quos autem ipfemedios Eburo-
numfineis conftituerit, quum extremos ad oceanum ufque, ut fupra in Treveris
notatum, protulerit; alii viderint. Minima certe eorum longitudo fuerit oceanum
inter& Mofellam. Sed nugas mitto. ad vera tranfeo. Tabulaitinerariaidem ca-
ftelli vocabulum, in itinere a Bagaco Nerviorum ad Agrippinam coloniam, muti-
latum, fivecontra&um,ut eo faeculo ufurpabatur, habet Atuaca. apudAn-
toninum, in eodem itinere idem locus fic notatus': t^idvagan Togrorum. ubi le-
gendum, Aduagam Tengrorum. quidpe ab Aduatuca fadtum fuit vocabulum con-
tra&um Aduaca; quemodmodum in tabula ab Atuatuca , Atuaca. dein c in con-
fine g mutato, Adttaga . Apud Ptolemaeum idem locus legitur ATxctxyjov Txy- 2o
y^uv, Aduacutum Tungrorum; manifeftiflimo mendo, quod e Ca;fare, tabula, &
Antonino arguitur, pro a't««'t^k«v , Atuatucum. Idem Ptolemasus unicum id Tun-
grorum opidum refert. unde, caput gentis fuifle, colligere licet. Atque eamdem
ob caufam Antoninus, haud contentus ipfum opidum nominafle, etiam gentis, cu-
juscaput erat, nomen adpofuit. eademque ratio fuit auftori tabute, cur id primaria:
tubis figura depingeret. Hodie in mediis, quos fupra circumfcripfi, Eburonum fi-
nibus vifituropidum, vulgarivocabuloy^w», &alia diale&o Tungren. hoc cfle
Atuatucam Tungrorum uti credatur, ea persvadet ratio, quod pofterioribus faxu-
lis, ut fupra oftenfum, principeis gentiumper Galliam urbeis, abje&is veteribus,
pvopriisque vocabulis, ipfarum gentium nomina adfumferunt. quam fententiam 30
lnaxime mmat auftoritas Marcellini; quiin lib. xv, provincias atquae civitateis,
five urbeis Galliae enumerans; Secunda. Germania, inquit, (prima ab occidentali exor-
diens cardine, ) Agrippina. , ejr Tungrts munita, civitatibm amplis & copiofis . Atque

hue ctiam facit praedi&um iter, a Bagaco Ncrviorum, ad Agrippinenfem coloni-
am, Antonino, & tabulss defcriptum, hoc modo:

Antonino j



Tabulajj



Bagacum



Bacaco T^ervior.



Vodgoriacum

Xll.

Vogodorgiaco

XII.

Geminiacunt

X.

Ceminico vico

XVI.

Perniciacum

XXII.

Pernaco

XLIII.

Aduagan Togrorum

XlIII.

Atuaca

xvi.

Coriovallum

XVI.

Cortovallio

XVI-

Juliacum

XVIII.

Julinco

XII.

Colonia

XVII1.

K_Agrippina

XVIII.

In hoc itinere "Bagacum Nerviorum eft nnnc Bavay, HamOniae opidum : Ceminia-
cum, Gemblours, Brabantia: opidum; Perviciacum, Pervis, cjufdem provinciae; A-
tuaca Tungrorum, Tongeren 5 Coriovallum, Talkenborg ; Juliacum, lidich; Colonia Agrip-
pina, Cdicn: qubrumfingula fuis lociscertis argumentis adfcrentur. Hucetiam ac- 50
cedit, quod in hoc itinerc Mofa ponte trajiciebatur apud opidumnunc CMafetrhht;
ut infra oftendetur. ab opido autem Tongeren ad opida Falkenborg, & Iulich, ccu re-
diflima linea tranfitut dictum opidum CMafetricht. Huc denique adde, quod
Tongeren hodie fitum in loco edito , & circumquaque lenitcr acclivi, in palu-
deis , aut profundas convalleis definente . de Romanis quidpe militibus, ex

Atuatuccn-