Clüver, Philipp: Philippi Clüveri[i] Germaniae Antiqvae Libri tres: Opus post omnium curas elaboratissimum, tabulis geographicis, et imaginibus, priscum Germanorum cultum moresque referentibus, exornatum (Leiden, 1616) [Cicognara, 3991]

144 PHILIPPI CLVVERll

ttcrum mentc , qua: veram infulas longitudinem fatis clare indicat, ad reliqua
proficifcimur.

C a p. xxxi.

Ve Uteribus InSULAlBatavoruM; quorum alterum Vahalis flumine
ac <£Mofe oflio 3 Aterwm medio Rheni aheo clauduntur. ubi <ueteres
diciorum fluminum ahei defcnbuntur $ oflenditurque 3 qnd

ratione medius ^Rhenus in Leccam amnem aba- 10
Bus fit. item de Corbulo-

NIS fos s a.

POfitis infulae frontc ac tergo, quae longitudinem conftituunt, proximum
nunc opus eft,latera ejus,qua: latitudinem dabunt,utrimquc cingere.qua: quum
duobus,utdi£tum eft, Rheni cornibus tegantur, horum genuini ac verialvci,
a Tacitodefignati, diligentius pcrveftigandi erunt. Inutroque haudexiguus hseret
labos 5 quandoquidem hemo ha&enus recte eos demonftravit. & quamquam de
dextro fivc feptemtrionali pauci quidam fuerint, qui refte fenferint: tamen kevuffl 2o
omneis ignorafle video. primum igitur de hocagatur. Hic protinus a fciflione,
utante di£tum, ad Schenkii munimentum, Vahues vocatur, vulgo de Wale-,
perfcrtque nunc nomen id ad arcem ufque Lcevenfteyn, propc opidum Worhhem:
ubi Mofas junctus , nomenin hujus vocabulum mutat, vcl abscondit. antiquitus
veio ultra nomen cum provexifie uti credam, perfvadent mihi vcterum utriusquc
anmis nominum veftigia, qua: partim in continente, partim in infulis Hollandia:
ctiamnum exftant. hax itaque, ceu veraciflimos rerum indices atque teftcis, fi ger-
manos amnium alvcos , quosantiquitus habuerunt, indagare vclimus, fequi quam
diligentiflime oportebit. primo autem Mofealvcum ferutari lubct •" quo reperto,
facilms atque commodius ad Vahalem transgrcdi poterimus. 30

Caeiarigitur comment. iv: KjMofa, inquit, proftuit ex monte Vofego, quieft in
fltiibm Lingonum; & parte quadam Jiheni recepta, qu* appelUtur Vehales', infulamef-
fcit Batavorum . Mofa amnis nuncin Gcldria, mediofcrme inter clara duo opida
•Bommelk. Megen fitu, partem quamdam fui duobusalveis, quibusmunimcntum
divi Andreae circumdatur, M Vahalem transmittit. fuo tamen fibinomini latum
fcrvans alveum, ufque ad vicum Tiochoven defertur. hincvero divertente in occa-
fum folis aeftivi alveo, ufque ad arcem Loveftenium , ubi Vahali nunc jungitur,
Novm adpellatur Mofa, vulgoaccolis de T^ieuive Mafe . hinceodem nomine Gori-
chomium pradabitur opidum t infra quod jam geminum fert nomen, alterum mo-
do dictum, alterum quodaccolis de CMerwe vocatur, a veteri arce cjusdem nomi-
nis; cujusvcftigia in undispropcDordracum exftant. hincdicfo geminonomine
Flaredingam ufquc dcvcctus, infra idopidum uno fimplicique vocabulo, doneco-
ceano mifceatur , XJMofa vocatur . At alveum iftum , quemmodo ab divi Andreae
iruinimento ad Flarcdingam ufcjue defcripfi, non veterem efleillum, a CaTarcTa-
citoque memoratum, ciim alia argumenta indicant, tum maxime alveus tcnuis, qui
a novo Mofa, juxtavicum 'Bochoven, in finiftras tcrras divcrgcns, primum He-
dickfeMafe vulgo accolis,id cft, Hedicenfls Mofa, a vico Hedickhuyfen, quem per-
fundit ; mox d'oude CMafe, id cft, vetus Mofa, indigctatur. quem vctcrcm elTe
amnis alveum , fatis ipfum nomen clamat. Moix igitur vctcris flumen , abopido
CMegen, uno certoque alveo, nullis in Vahalem ad divi Andrea: munimcnrum 50
aquis transmiflis (nam poftcriore hciclaculo folfas factas, ratio infra convinccr)
devcftum, eas terras antiquitus dcxtra npa pcifudic, quac nunc opidum Huesden
fuftineht: fioiftraautem ; ubi nuncopidum Gertrudenberg confpicitur . inter hcc
& Dordracum, continui nunc funduntur lacus, fivcpaludcs: atfupcriore ficculo
aridam hunuim^certum amni prabuific alvcum, indicant reliquiae vicprum, fub

undis